Κυριακή 30 Μαρτίου 2008

Για τον πολιτισμό και την ιστορία μας...


ΝΕΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΡΧΑΙΟ ΜΟΛΟ (Δείτε ΕΔΩ)

Εδώ γράφετε αυτά που γνωρίζετε ή απόψεις που θέλετε να καταθέσετε σχετικά με τους αρχαιολογικούς χώρους της περιοχής (Κούρος, Αρχαίο Λατομείο, Κάστρο Καλόγερου, Αρχαίος μόλος κ.λ.π.)

Παρακάτω παρατίθενται φωτογραφίες του αρχαίου μόλου
αρκετές δεκαετίες πριν:








Επίσης για να αντιληφθείτε το μέγεθος του μόλου δείτε και την παρακάτω φωτογραφία που είναι τραβηγμένη από τον ΚΟΥΡΟ. Ακόμα και από τόσο μακριά είναι ΕΥΔΙΑΚΡΙΤΟΣ. Συγκρίνετέ το με το "σήμερα"... Παρατηρείστε επίσης πόσο ομαλή και ευθύγραμμη είναι η "νοητή διαδρομή" της πλαγιάς από αυτήν την περιοχή (Κούρος - Αρχαίο λατομείο) μέχρι το αρχαίο λιμάνι...




Φίλος blogger μας έστειλε τέσσερις (4) κοντινές φωτογραφίες των σημερινών μαρμάρινων όγκων οι οποίοι σύμφωνα με όλους τους αρχαιολόγους που έχουν ασχοληθεί με το θέμα, αποτελούν σημαντικό μέρος του αρχαίου μόλου - προβλήτα. Σε αυτές έχει ενδιαφέρον να παρατηρήσετε τις τομές - οπές- σφηνιές, που δείχνονται με τα κόκκινα βέλη και οι οποίες στις περισσότερες των περιπτώσεων βρίσκονται σε νοητή ευθεία, γεγονός που υποδηλώνει - σύμφωνα πάντα με τον blogger - ανθρώπινη παρέμβαση επάνω στο βράχο (σφηνιές), ενδεχομένως για τη μεταφορά τους ή την αποκόλλησή τους από το λατομείο, κατά τη διάρκεια κατασκευής του μόλου. Τις ανεβάζω εδώ, μετά από πράκληση του blogger, για να τις συζητήσουμε, μιας και οι παρατηρήσεις που έκανε θεωρώ πως πράγματι έχουν ενδιαφέρον.










Σε περίπτωση που σας "εμποδίζουν" τα κόκκινα βέλη μπορείτε να δείτε τις 3 από τις 4 φωτογραφίες χωρίς αυτά, ΕΔΩ (1), ΕΔΩ (2) και ΕΔΩ(3)


Άλλος φίλος του blog μας έστειλε την παρακάτω φωτογραφία, που απεικονίζει έναν μισοτελειωμένο κούρο ο οποίος προέρχεται από το αρχαίο λατομείο του Απόλλωνα της Νάξου. Ο συγκεκριμένος κούρος αποκαλύφθηκε πρόσφατα στο ελληνικό κοινό αφού είχε χαθεί στα σκοτεινά μονοπάτια της αρχαιοκαπηλίας... Δυστυχώς ακόμα και σήμερα είναι υπό "ξένη κατοχή"... (αριστερό κλικ στη φωτογραφία για μεγένθυση):



Γραπτά κείμενα από το 1800 μ.Χ., μαρτυρούν την ύπαρξη του "Αρχαίου μόλου".
Διαβάστε τα ΟΛΟΚΛΗΡΑ παρακάτω
Διαβάστε και τα σχόλια ΕΔΩ




Ευχαριστούμε θερμά και συγχαίρουμε τον φιλόλογο Ν. Ι. Λεβογιάννη για τη διαρκή και επιμελή του προσπάθεια στην καταγραφή και ανάδειξη του Ναξιακού Πολιτισμού.

72 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

εντοπίστηκε αρχαίος μόλος του 6ου π.Χ. αι. στον Απόλλωνα Νάξου
στη θέση του προβλέπεται η κατασκευή…αντιπροσαμμωτικού μόλου του αλιευτικού καταφυγίου

Σύμφωνα με επιστημονική ανακοίνωση της αρχαιολόγου Αγγελικής Σίμωσι, που υπηρετεί στην Εφορία Εναλίων Αρχαιοτήτων, που δημοσιεύεται στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού ΝΑΞΙΑΚΑ (τχ. 26[64] Σεπτ.-Νοεμβ. 2007), δημιουργούνται νέα δεδομένα για την τύχη του αλιευτικού καταφυγίου του Απόλλωνα, τμήμα του οποίου προβλεπόταν δυστυχώς να κατασκευαστεί πάνω στον αρχαίο αυτό μόλο.
Στην επιστημονική ανακοίνωση αναφέρεται ότι το αρχαίο λιμενικό έργο του Απόλλωνα κατασκευάστηκε την περίοδο μεταξύ του 7ου και 6ου π.Χ. αι.: «Στην περίπτωση της συγκεκριμένης λιμενικής κατασκευής –γράφει η αρχαιολόγος- έχουμε μία ρίψη ακατέργαστων μαρμάρινων έργων, προερχομένων από λατομήσεις μιας σημαντικής περιοχής αρχαίων λατομεύσεων του Απόλλωνα Νάξου…Αυτοί οι μαρμάρινοι όγκοι λατομήθηκαν στο παράλιο λατομείο του Απόλλωνα και τοποθετήθηκαν εγκαρσίως της παραλίας για την δημιουργία ενός ισχυρού κυματοθραύστη, κατ’ αναλογίαν του σημερινού, που βρίσκεται βοριότερα. Η θέση του ακριβώς μπροστά από το παράλιο λατομείο του Απόλλωνα είναι η ενδεδειγμένη και η ιδανική για την ομαλή προσόρμιση των αρχαίων πλοίων με σκοπό τη μεταφορά μαρμάρου ή έτοιμων γλυπτών διά θαλάσσης…Η ύπαρξη μιας αρχαίας λιμενικής κατασκευής στον Απόλλωνα είναι γεγονός αναμφισβήτητο και δε μένει παρά μόνο η υποβρύχια αρχαιολογική ανασκαφή για να επιβεβαιώσει τη θεωρία αυτή.».
Η σπουδαία αυτή επιστημονική ανακοίνωση επιβεβαιώνει απόλυτα τις δικές μου έρευνες και διαπιστώσεις, γνωστές από το 1996, καθότι τις είχα δημοσιοποιήσει με ανακοινώσεις, δημοσιεύσεις και ομιλίες και τις είχα καταστήσει γνωστές στις τοπικές αρχές (Νομαρχία, Επαρχείο, Δήμο), που ασχολούνταν με την κατασκευή λιμενικού έργου στον Απόλλωνα, αλλά και στον Σύλλογο Απολλωνιατών Νάξου. Όταν δε από το καλοκαίρι του 2004 με έκπληξη διαπίστωσα ότι η μελέτη του αλιευτικού καταφυγίου του Απόλλωνα προέβλεπε την εξαφάνιση αυτού του πανάρχαιου λιμενικού έργου και τη μετατροπή του σε αντιπροσαμμωτικό μόλο με τσιμεντένια μπλόκια, αντέδρασα εντονότατα και εξέφρασα με κάθε τρόπο δημόσια τις ανησυχίες μου για την επικείμενη ολοσχερή καταστροφή του αρχαίου μόλου.
Σε κείμενό μου στην ιστοσελίδα του Δήμου Δρυμαλίας (www.drymalianaxos.gr) με τίτλο «Κωμιακή Νάξου», το οποίο δημοσιεύτηκε πριν μερικούς μήνες (2007), γράφω σχετικά με το αρχαίο λιμάνι του Απόλλωνα: «Εκτεταμένα απομεινάρια του υποτυπώδους αρχαίου λιμανιού του Απόλλωνα βρίσκονται στη θέση «Μάρμαρα», στην ακτή μπροστά από το παλιό ξενοδοχείο Ματζάκου. Σώζεται σε μεγάλη έκταση ο μόλος του αρχαίου λιμανιού, τον οποίο οι ντόπιοι ονομάζουν στα μάρμαρα».
Τον Οκτώβριο 2005 σε εκτενές άρθρο μου στην εφημερίδα «Τα Νέα του Απόλλωνα» με τίτλο: «για την ανάπτυξη του Απόλλωνα» πρότεινα την ανάδειξη του κυματοθραύστη του αρχαίου λιμανιού του Απόλλωνα.
Στο περιοδικό «ΑΡΧΑΤΟΣ» (τχ. 3 καλοκαίρι 2006) σε άρθρο μου με τίτλο «τερατουργήματα», με αφορμή τα δυο λιμενικά έργα της Χώρας και του Απόλλωνα, έγραφα: «Εκεί πάλι [στον Απόλλωνα] προβλέπεται η κατασκευή ενός μόλου-κυματοθραύστη μήκους 140 μ. και ύψους 5.30 μ. από την επιφάνεια της θάλασσας (αν είναι δυνατόν) και παράλληλα ενός αντιπροσαμμοτικού μόλου μήκους 30 μ. εκεί που βρίσκονται τα ερείπια του αρχαίου μόλου, από τον οποίο φόρτωσαν σε πλοία τον 7ο με 5ο π.Χ αι. εκατοντάδες ημίεργα αγάλματα και μάρμαρα, που κατασκευάζονταν στο αρχαίο λατομείο του Απόλλωνα, εκεί που γεννήθηκε η ελληνική μαρμαρογλυπτική».
Στις 10.4.2006 σε αναφορά προς το Υπουργείο Πολιτισμού πολλών πολιτών απ’ τον Απόλλωνα με θέμα το αλιευτικό καταφύγιο, στη σύνταξη της οποίας συνέβαλα, γίνεται λόγος για το αρχαίο λιμάνι του Απόλλωνα. Γράφουν: «Υποθέτουμε ότι δεν σας διαφεύγει-και ιδιαίτερα από την υπεύθυνη για την περιοχή μας ΚΑ΄ ΕΠΚΑ- το γεγονός ότι πέραν των παραπάνω εργασιών προβλέπεται από την ΜΠΕ (από τον Αύγουστο 2003) του έργου (με οριστική μελέτη από Δεκέμβριο 2005!!!) και η κατασκευή αντιπροσαμμωτικού μόλου μήκους 32 και πλάτους 12 μέτρων στο χώρο όπου βρίσκεται το πανάρχαιο λιμάνι απ’ όπου φορτώνονταν τον 7-6 αιώνα π.Χ. τα ημίεργα αγάλματα από το αρχαίο λατομείο του Απόλλωνα».
Στην προσφυγή στο ΣτΕ των 86 πολιτών από τον Απόλλωνα, που κατατέθηκε στις 25 Ιουνίου 2006, αναφέρεται επίσης ως 3ος βασικός λόγος ακύρωσης του έργου του αλιευτικού καταφυγίου ότι: « Στο συγκεκριμένο σημείο του όρμου, όπου πρόκειται να κατασκευαστεί ο αντιπροσαμμωτικός μόλος, βρίσκεται το αρχαίο λιμάνι, που θεωρείται ως το αρχαιότερο της Νάξου, ενώ υπάρχουν ακόμα μερικοί από τους ογκολίθους του αρχαίου λιμανιού».
Τον Αύγουστο 2006 απαντώντας σε δηλώσεις του Επάρχου Νάξου, που αμφισβητούσε τις επιστημονικές μου απόψεις, αποκαλώντας με ούτε λίγο ούτε πολύ …αδαή, έγραφα στην εφημερίδα «Ναξιακός τύπος»: «Οφείλω όμως να σημειώσω εδώ ότι, όταν το 1998 για πρώτη φορά ετέθη υπόψη μου από τον κύριο Έπαρχο (ήμουν τότε Βουλευτής) ένα αρχικό και πρόχειρο σχέδιο του αλιευτικού καταφυγίου του Απόλλωνα, το οποίο προέβλεπε την κατασκευή προβλήτας-αντιπροσαμμωτικού μόλου πάνω ακριβώς στον αρχαίο μόλο, αντέδρασα έντονα και του είπα ότι αυτά τα «μάρμαρα», αυτές οι «πέτρες» δεν πρέπει να πειραχτούν, γιατί είναι τα απομεινάρια του αρχαίου μόλου».
Δυστυχώς το Επαρχείο Νάξου, η Νομαρχία Κυκλάδων και η Περιφέρεια Ν. Αιγαίου, δεν έδωσαν την παραμικ΄ρη σημασία στις διαμαρτυρίες και ανακοινώσεις μου και προχώρησαν στην δημοπράτηση του αλιευτικού καταφυγίου, οχυρωμένοι πίσω από μια αμφισβητούμενη για ελλειπή έγκριση της Εφορίας Εναλίων Αρχαιοτήτων για αλιευτικό καταφύγιο Απόλλωνα. Η έγκριση αυτή αναφέρεται μόνο στα δυο από τα τρία τμήματα του έργου (κυματοθραύστης, κρηπιδώματα). Το τρίτο τμήμα που αφορά τον αντιπροσαμμωτικό μόλο δεν περιλαμβάνεται στην έγκριση αυτή και κατά τη γνώμη μου η δημοπράτησή του είναι παράτυπη.
Είναι δυσάρεστο το γεγονός ότι δημόσιοι φορείς, ταγμένοι από το Σύνταγμα και τους νόμους εκτός των άλλων στην προστασία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, επιχείρησαν να εξαφανίσουν ένα τόσο παλιό (του 6ου π.Χ. αι.) και μοναδικό λιμενικό έργο, ενώ γνώριζαν από όλες τις παραπάνω ανακοινώσεις, αναφορές και ενέργειές μου, ότι πρόκειται για σημαντικότατο αρχαίο μνημείο. Δεν αποτελεί άλλοθι γι’ αυτούς το γεγονός ότι οι αρχαιολογικές υπηρεσίες δεν το είχαν εντοπίσει, καταγράψει και προστατεύσει. Το μνημείο αυτό σήμερα δεν θα υπήρχε, αν οι 86 πολίτες δεν προσέφευγαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Οι ευθύνες του Επαρχείου Νάξου και της Νομαρχίας, είναι τεράστιες και οφείλουν έστω και τώρα να τις αναλάβουν. Αμφισβήτησαν έντονα και αγνόησαν τις δικές μου επιστημονικές έρευνες και ανακοινώσεις, αλλά και τις διαμαρτυρίες μου, δεν μπορούν όμως πλέον να αμφισβητήσουν και πολύ περισσότερο να αγνοήσουν μια επιστημονική αρχαιολογική ανακοίνωση. Ούτε φυσικά μπορούν να κρύβονται πίσω από την προσφυγή των 86 πολιτών. 11.2.2008

ΝΙΚΟΣ Ι. ΛΕΒΟΓΙΑΝΝΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

Ανώνυμος είπε...

Πολλές πληροφορίες για τα μνημεία της Κωμιακής και του Απόλλωνα θα βρείτε στο site του Δήμου Δρυμαλίας Νάξου: www.drymalianaxos.gr
και στη διαδικτυακη εγκυκλοπαίδεια ΒΙΚΥΠΑΙΔΕΙΑ

Ανώνυμος είπε...

ΚΩΜΙΑΚΗ ΝΑΞΟΥ



του φιλόγου Νίκου Ι. Λεβογιάννη



Η περιοχή της Κωμιακής απλώνεται σε έκταση 40.000 στρεμμάτων στo Βόρειο, BA και BΔ τμήμα της Νάξου, σε μια έκταση όπου δεσπόζει ο ορεινός όγκος του βουνού «Κόρωνος», του οποίου η ψηλότερη κορυφή είναι 997 μ. και καταλήγει στις βόρειες βραχώδεις, απόκρημνες και θαλασσόδαρτες ακτές του νησιού.

Ανατολικά μια άλλη χαμηλότερη βουνοσειρά, παράλληλα με αυτή του βουνού «Κόρωνος», που ξεκινά από την βουνοκορφή «Μαυρομάρι», καταλήγει στον απότομο, αλλά και με μικρή κοιλάδα στο κέντρο του «Καλόγερο». Τα απότομα αυτά κορφοβούνια ενδιάμεσα σχηματίζουν βαθιά ρέματα, που συγκλίνουν μέσα απ’ τον «Τρανό Ρυάκα» ή «Κακόρυακα» στην εύφορη κοιλάδα του Απόλλωνα.

Στη δυτική πλευρά του ορεινού συγκροτήματος του βουνού «Κόρωνος», με ορίζοντα δηλ. τη θαλάσσια έκταση μεταξύ Πάρου-Μυκόνου, σχηματίζονται μερικά εγκάρσια παράβουνα με ενδιάμεσες δροσερές ρεματοκοιλάδες.

Σημαντικότερες είναι οι περιοχές Σκεπόνι, Μυρίσης, Κανάς, Αμπράμ, Κάμπος, Χίλια Βρύση, Φανερωμένη, και βορειότερα η μαγευτική Αγιά, ο Φαρακλός, οι Αρέλες.

Στα χαμηλότερα διαμορφώνονται αλλεπάλληλοι γραφικοί όρμοι, με καταγάλανα νερά και μικρές αμμώδεις παραλίες (Χίλια Βρύση, Κάμπος, Αμπράμ, Άης Θόδωρος, Απόλλωνας) συνεχόμενες σ’ αυτούς μικρές κοιλάδες με αμπελοσκεπείς πλαγιές, αλλά και σχετικά πεδινές εκτάσεις (Κάμπος, Φανερωμένη).

Το γραφικό παραδοσιακό χωριό της Κωμιακής είναι χτισμένο σε υψόμετρο 650-700 μέτρα, έχει ανοικτό ορίζοντα προς το Ικάριο πέλαγος, είναι όμως αθέατο από τις παράλιες περιοχές. Οι γύρω απ’ το χωριό πλαγιές είναι εύφορες, κατάφυτες από πλατάνια, δρυς, ασφονταμιές, ασπαρθιές, ελιές, οπωροφόρα δένδρα και θάμνους, με πολλά αμπέλια, περιβόλια, πηγές, νερόμυλους. Τα ρέματα ενώνονται με τον «Τρανό Ρυάκα» ή «Κακόργυακα» που εκβάλει στον όρμο του Απόλλωνα.

Ο τόπος έχει κατοικηθεί από τους προϊστορικούς ήδη χρόνους, όπως καταδεικνύεται από την ανεύρεση τριών τάφων τους οποίους ανέσκαψε το 1908 ο Κλων Στέφανος στη θέση Φερεντάκη, πίσω απ’ την εκκλησία του Αγίου Κων/νου νότια του οικισμού της Κωμιακής, αλλα και σε άλλα σημεία της ευρύτερης περιοχής, οι οποίοι χρονολογούνται στην εποχή 2770-2300 π.Χ.

Πανάρχαιος είναι και ο μνημειώδης θολωτός Μυκηναϊκός τάφος της Κωμιακής, ο οποίος βρίσκεται στην κατάφυτη κοιλάδα του Αξού στη βορινή πλευρά του οικισμού, σε απόσταση μερικών εκατοντάδων μέτρων από τα όρια του οικισμού, κοντά στη βρύση της Χωστής.

Ο θολωτός μυκηναϊκός τάφος της Κωμιακής από το μέγεθός του (3,40 μ. η διάμε-τρος, 2,60 το ύψος) και από την αρχιτεκτονική του δείχνει ότι δεν είναι τάφος ενός κοινού θνητού.

Ο τάφος χρονολογείται στην Υστεροελλαδική Ι και την ΥΕ ΙΙ περίοδο, περίπου στο τέλος του 15ου αι. π.Χ. Με βάση αυτή την χρονολόγηση ο τάφος πιθανώς είναι σύγχρονος με την πρώτη ακμή του μετέπειτα μεγάλου αστικού κέντρου στη Γρόττα της Νάξου. Ο θολωτός τάφος ανασκάφηκε το 1908 από τον αρχαιολόγο Κλων Στέφανο, αλλά για πολλές δεκαετίες λησμονήθηκε τόσο από τους αρχαιολόγους, όσο και από τους ντόπιους. Το 1995 ύστερα από πολύμηνες προσπάθειες εντοπίστηκε από τον φιλόλογο Νίκο Ι. Λεβογιάννη χωμένος μέσα σε πέτρες και θάμνους και στη συνέχεια ανοίχτηκε, καθαρίστηκε και έγινε επισκέψιμος στο κοινό. Ήδη εκατοντάδες τουρίστες κάθε καλοκαίρι τον επισκέπτονται.

Το μοναδικό αυτό μνημείο δεν μπορεί παρά να είναι ο τάφος κάποιου τοπικού άρχοντα, κάποιας οικογένειας επιφανών προσώπων της περιοχής, όπως εξάλλου συμβαίνει και με όλους τους μυκηναϊκούς τάφους που βρέθηκαν σε διάφορα μέρη της Ελλάδας.

Το όνομα αυτού του τοπικού άρχοντα δεν προκύπτει από τα φτωχικά ευρήματα του τάφου, ο οποίος βρέθηκε από τον αρχαιολόγο που τον ανέσκαψε «αρχαιόθεν σεσυλημένος», αλλά πιθανώς συνδέεται με το τοπωνύμιο της περιοχής «Αξός», το οποίο έμεινε στη μνήμη των κατοίκων της περιοχής και συνδέθηκε, τόσο με τον τάφο, όσο και με την τοποθεσία γύρω από τον τάφο.

Πολλοί από τους ηλικιωμένους κατοίκους της «απάνω γειτονιάς» του χωριού, που συνορεύει με την περιοχή, ονομάζουν Αξό τον ίδιο τον τάφο. Η ιδιοκτήτρια του αμπελιού Καλλιόπη Ιω. Μουστάκα, (πέθανε το 1997 σε ηλικία 88 ετών), αλλά και πολλοί κα΄τοικοι της γειτονιάς, μου αφηγήθηκαν ότι: «οι παλαιοί ρίχνανε τα ρούχα των απεθαμένων στον Αξό, μια μεγάλη τρύπα στην άκρια ενός αμπελιού εκεί κοντά στη βρύση τση Χωστής». Πρόκειται για την τρύπα που άνοιξαν αρχαιοκάπηλοι κατά την αρχαιότητα στο επάνω μέρος της νότιας πλευράς του τάφου και εισήλθαν στο εσωτερικό του. Η ύπαρξη του θολωτού μυκηναϊκού τάφου στην τοποθεσία Αξός μας οδηγεί στην εκτίμηση ότι κάποιος επιφανής, κάποιος άρχοντας, πιθανώς ονομαζόμενος Αξός, μπορεί να έζησε και να πέθανε κατά τη μακρινή αρχαιότητα στην περιοχή αυτή και το όνομά του να έμεινε εκεί ως ανάμνηση.

Η ονομασία Αξός «στον Αξό» αναφέρεται και σε παλαιά έγγραφα (προικοσύμφωνα, πωλητήρια κ.λπ.).

Γλωσσολογικά το τοπωνύμιο «Αξός» συνδέεται άμεσα με το όνομα «Νάξος». Παλιοί Ναξιώτες φιλόλογοι ( Ζ. Φραγκίσκος, Δ. Οικονομίδης κ.α.) καταγράφουν την εξέλιξη του ονόματος της Νάξου ως εξής: Νάξος > Αξία > Αξιά > Άξος. Είναι φανερό ότι το Αξός ταυτίζεται με το Άξος με καταβιβασμό του τόνου, γλωσσικό φαινόμενο πολύ συχνό, όπως και το το γλωσσικό φαινόμεο της προσθήκης του αρχικού Ν στο όνομα Νάξος, η οποία ερμηνεύεται ως «κατ’ αιτιατικήν συνεκφορά». Το φαινόμενο της «κατ’ αιτιατικήν συνεκφοράς» του ν συναντάται συχνά στο γλωσσικό ιδίωμα της περιοχής: αγωγός>αωός>αός> (υδραύλακας), τον αό> το ναό> ο ναός.

Κατά την αρχαία παράδοση ο Νάξος ήταν ο επικεφαλής των πρώτων οικιστών της Νάξου. Σύμφωνα με άλλο μύθο ο Νάξος ή Αξός ή Όαξος ήταν γιος του Απόλλωνα από τον έρωτά του με την κόρη του βασιλιά της Κρήτης Μίνωα Ακάλλη.

Το τοπωνύμιο «Αξός» συναντάται στην Κρήτη όπου επίσης συνδέεται και συγχέεται με την αρχαία πόλη Νάξο στην Κρήτη και στην Καπαδοκία της Μ. Ασίας όπου υπήρχε ελληνικό χωριό ονομαζόμενο επίσης «Αξός», το οποίο οι ντόπιοι ονόμαζαν και Ναξό.

Και τα τρία αυτά τοπωνύμια, Αξός στην Κωμιακή Νάξου, Αξός στην Καππαδοκία και Αξός στην Κρήτη, συνδέονται γλωσσικάμε το όνομα Νάξος. Και τα τρία δε είναι προελληνικά.

Στην ευρύτερη περιοχή της Κωμιακής διασώζονται επίσης πλήθος ερειπωμένων κτισμάτων και έργων, τα ελληνικά (κάστρα προϊστορικά στις τοποθεσίες Κανάς, γυναικόπετρα πάνω απ’ τον οικισμό Χίλια Βρύση), τα χαλκιδιά (ορυχεία και εργαστήρια χαλκού στον Απόλλωνα), τα κεραμειά, τα λιοτρίβια, τα καμίνια, οι φούρνοι, οι νερόμυλοι, οι ληνούδες, οι μάντρες, οι μιτάτοι, οι προστιάδες, οι διάσπαρτοι παντού αρχαίοι τάφοι και τα συγκροτημένα αρχαία νεκροταφεία (υπάρχουν πολλά τοπωνύμια που ονομάζονται «στο μνημόρι», όπου υπάρχουν διάσπαρτοι συλημένοι προϊστορικοί τάφοι) σε πολλές περιοχές της περιφέρειας Κωμιακής και άλλα μνημεία, καθώς και πολλά αρχαία τοπωνύμια, τα οποία οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η περιοχή κατοικείται από ανθρώπους αδιάκοπα επί χιλιάδες χρόνια.

Στη βουνοκορφή πάνω απ’ τον όρμο του Απόλλωνα, τον «Καλόερο», σώζονται σε μεγάλη έκταση τα ερείπια του προϊστορικού κάστρου του Καλογέρου. Πρόκειται για ένα κάστρο τεράστιο σε έκταση, το οποίο λειτούργησε ως παρατηρητήριο και φρούριο από τους προϊστορικούς μέχρι τους βυζαντινούς χρόνους και την τουρκοκρατία.

Στη θέση «Καστράκι», αλλά και σε όλη την έκταση που είναι κτισμένος ο οικισμός του Απόλλωνα και μέχρι τον όρμο «Στσ’ Αφόρμους»δυτικά του οικισμού, εκτείνεται το αρχαίο λατομείο του Απόλλωνα, με τον υπερμεγέθη κούρο (11 μέτρα) από τους αρχαιότερους στον ελληνι κό χώρο, αφιερωμένο στο θεό Διόνυσο. Στην κορυφή του λόφου «Καστράκι» και στη θέση «γράμματα» βρίσκεται η επιγραφή «όρος ιερόν χωρίου Απόλλωνος».

Στη θέση «γράμματα» υπήρχε πιθανότατα ιερό αφιερωμένο στον Θεό Απόλλωνα. Το όνομα του οικισμού προέρχεται πιθανότατα από την αρχαία αυτή επιγραφή που χρονολογείται στα τέλη του 5ου και τις αρχές του 4ου αιώνα π.Χ.. Στον χώρο γύρω από τον κούρο υπάρχουν ως σήμερα έντονα τα σημάδια και τα απομεινάρια των εκτεταμένων δραστηριοτήτων του αρχαίου λατομείου στα 300 περίπου χρόνια που λειτούργησε (6ος, 5ος και 4ος αι. π.Χ.). Είναι εκατοντάδες οι μαρμάρινοι ημικατεργασμένοι όγκοι που αποκόπηκαν από εκεί και μεταφέρθηκαν στη Δήλο, την πόλη της Νάξου, τη Θήρα, τη Σάμο, την Κάτω Ιταλία, και σε άλλα μέρη του αρχαίου ελληνικού κόσμου.

Στα δυο πανάρχαια λατομεία της Νάξου, στον Απόλλωνα και στο Φλεριό (Μέλανες-Ποταμιά) γεννήθηκε η μεγαλύτερη τέχνη της αρχαιότητας, η ελληνική μαρμαρογλυπτική. Από τα δυο αυτά αρχαία λατομεία προέρχονται τα περισσότερα μαρμάρινα έργα και μνημεία που βρίσκονται στο ιερό νησί των αρχαίων Ελλήνων τη Δήλο, αλλά και δεκάδες κούροι που μεταφέρθηκαν στις περιοχές του αρχαίου ελληνικού κόσμου.

Εκτεταμένα απομεινάρια του υποτυπώδους αρχαίου λιμανιού του Απόλλωνα βρίσκονται στη θέση «Μάρμαρα», στην ακτή μπροστά από το παλιό ξενοδοχείο «Ματζάκου». Σώζεται σε μεγάλη έκταση ο μόλος του αρχαίου λιμανιού τον οποίο οι ντόπιοι ονομάζουν «στα μάρμαρα». Ο μόλος είναι κατασκευασμένος από μεγάλους μισοκατεργασμένους μαρμάρινους ογκόλιθους που τους «κατρακύλησαν» εκεί από το παρακείμενο αρχαίο λατομείο, το οποίο έφθανε μέχρι τη θάλασσα. Εκεί στην ακτή μπροστά στο ξενοδοχείο «Ματζάκου» κατέληγε και ο «αρχαίος δρόμος» πάνω στον οποίο μετέφεραν με το σύστημα της διολίσθησης τους ημίεργους κούρους και τους μαρμάρινους όγκους και τους φόρτωναν για να τους μεταφέρουν στη Δήλο και αλλού.

Ίχνη του «αρχαίου δρόμου» βρέθηκαν γύρω στα 1970 κατά τη διάνοιξη των θεμελίων των παρακείμενων οικοδομών (παλιό ξενοδοχείο «Ματζάκου» και ξενοδοχείου «Άδωνις»). Σύμφωνα με τις μαρτυρίες ντόπιων ο «αρχαίος δρόμος» ήταν πλακοστρωμένος με πλάκες από μάρμαρο. Ο αρχαίος δρόμος¨» ήταν μαρμαροστρωμένο φαρδύ μονοπάτι που ξεκινούσε από το εσωτερικό του αρχαίου λατομείου και έφθανε μέχρι την ακτή μπροστά στον αρχαίο μόλο. Μαρμαροστρωμένος δρόμος που συναντάται και σε άλλα αρχαία λατομεία

Το τοπωνύμιο Κωμιακή, η ονομασία του χωριού παραπέμπει στην ύπαρξη αρχαίου οικισμού εκεί που έφερε το όνομα Κώμη, γύρω απ’ τον οποίο αναπτύχθηκαν μικρότεροι οικισμοί, το Σκεπόνι, ο Απόλλωνας, ο Μυρίσης κ.α.

Το τοπωνύμιο Κωμιακή συναντάται καταγραμμένο σε έγγραφα από το 1537 και αυτό είναι το παλαιό όνομα του χωριού και της ευρύτερης περιοχής.

Το όνομα Κορωνίς-Κορωνίδα εμφανίζεται για πρώτη φορά το 1834, όταν ιδρύθηκαν στο νεοσύστατο ελληνικό κράτος οι πρώτοι δήμοι και ανάμεσα σ’ αυτούς ο Δήμος Κορωνίδος Νάξου με πρωτεύουσα την Κωμιακή.

Έχει προφανώς σχέση με τη νύμφη Κορωνίδα, τροφό του Απόλλωνα, που κατά την παράδοση ζούσε στο βουνό «Κόρωνος» η ψηλότερη κορυφή του οποίου βρίσκεται νότια του οικισμού Κωμιακή, πάνω από το Σκεπόνι.

Ο οικισμός της Κωμιακής ουδέποτε ονομάστηκε Κορωνίς. Το όνομα Κορωνίς προσδιορίζει τον Δήμο και αργότερα την Κοινότητα, όχι όμως το χωριό.

Στα επίσημα έγγραφα ίδρυσης του Δήμου Κορωνίδος αναφέρεται ως πρωτεύουσα το χωριό Κωμιακή. Αλλά και στο νόμο με τον οποίο ιδρύθηκαν για πρώτη φορά οι κοινότητες (1912) αναφέρεται η Κοινότητα Κορωνίδος, η οποία περιλαμβάνει τους οικισμούς Κωμιακή, Απόλλωνα και Σκεπόνι.

Το χωριό αναπτύχθηκε και απέκτησε ξεχωριστή σημασία (όπως και τα άλλα γειτονικά χωριά της βόρειας Νάξου), κατά την περίοδο των αραβικών επιδρομών στο Αιγαίο (μέσα 7ου έως μέσα 10ου αι.), όταν οι παράλιοι οικισμοί της ευρύτερης περιοχής εγκαταλείφθησαν από τους κατοίκους τους από τον φόβο των πειρατών και των συχνών επιδρομών, λεηλασιών και αρπαγών ανθρώπων και αγαθών.

Δεν σώθηκαν όμως μέσα στην Κωμιακή σαφή στοιχεία από τους χρόνους εκείνους κατά τους οποίους κτίστηκε πιθανότατα το μοναστήρι της Αγιάς και ίσως ο Άγιος Θεόδωρος στον ομώνυμο όρμο.

Υπάρχει μόνο ο υστεροβυζαντινός ναός της Θεοσκέπαστης, στο κέντρο του χωριού, του οποίου η αρχική φάση (το καθολικό του βόρειου κλίτους που είναι αφιερωμένο στους Ταξιάρχες) ανήκει πιθανόν στους μέσους βυζαντινούς χρόνους.

Λίγο έξω απ’ το χωριό βρίσκεται ο βυζαντινός κοιμητηριακός ναός του Αγίου Γεωργίου, στη δε ευρύτερη ορατή περιοχή ο πιθανότατα βυζαντινός δίκλιτος ναός της Ζωοδόχου Πηγής-Αγίου Κων/νου (Βλακιώτισσας) στη θέση Βλακού και ο βυζαντινός ναός του Αγίου Νικολάου στον Τρούλλο με πολλές σημαντικές τοιχογραφίες.

Αργότερα προς το τέλος του 16ου αι. χτίστηκε το Μοναστήρι της Φανερωμένης.

Η ύπαρξη φράγκικου κάστρου στο κέντρο του χωριού και στο πιο στρατηγικό σημείο του, σημαντικά τμήματα του οποίου διασώζονται, καθώς και οι γραπτές και προφορικές αναφορές για την ύπαρξη μικρού διόροφου πύργου τον οποίο οι κάτοικοι ονομάζουν «πύργο του φράγκου» μέσα στο χωριό και σε συνδυασμό με τους φράγκικους πύργους στο Σκεπόνι του Γριμάλδι, στου Κανά του Ντερεμόν, στην Αγιά των Κόκκων-Σπανών, στο Μαυρομάρι που δεν ολοκληρώθηκε, επιβεβαιώνουν την ανάπτυξη στην περιοχή ισχυρών φεουδαρχικών δομών κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας.

Η ζωή στην περιοχή συνεχίστηκε αδιάκοπα καθ’ όλη τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας-Φραγκοκρατίας.

Στην Κωμιακή διασώζεται ένα απ’ τα ελάχιστα τούρκικα τοπωνύμια της Νάξου, το τοπωνύμιο Γκισιμές. Έτσι ονομάζεται, ως σήμερα, η περιοχή όπου βρίσκεται η ομώνυμη πηγή-βρύση, από την οποία υδρευόταν το μεγαλύτερο μέρος του χωριού και αρδευόταν πολλά από τα περιβόλια στους πρόποδες του χωριού.

Οι Κωμιακίτες, όπως και οι άλλοι Ναξιώτες, ανέπτυξαν στενές σχέσεις με τα παράλια της Μ. Ασίας, την Πόλη και τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου που κι αυτά ήταν στενά δεμένα με τα παράλια της Μ. Ασίας. Μέχρι το 1922 πολλοί Κωμιακίτες πήγαιναν και δούλευαν σε εποχιακές αγροτικές εργασίες στην περιοχή της Σμύρνης και των Βουρλών, όπως και στην Πόλη.

Αποτέλεσμα αυτών των σχέσεων είναι και το γεγονός ότι στην Κωμιακή κατέφυγαν κυνηγημένοι απ’ τους Τούρκους το 1822 τα αδέλφια Μαστροεργάκης και Μαστροκώστας Αγγελής από το Αϊβαλί και δημιούργησαν την πολυπληθή οικογένεια Αγγελή.

Οι Καρούσηδες είναι Χιώτες με ρίζες Μικρασιάτικες.

Οι Μπιτζηλαίοι>Βιτζηλαίοι, με ρίζες απ’ το Αϊβαλί και οι Μπιτζηλάκηδες από την Κρήτη, που αργότερα έγιναν κι αυτοί Μπιτζηλαίοι>Βιτζηλαίοι.

Οι Λεβαϊαννάδες με ρίζες απ’ την Ικαριά. Το αρχικό τους επίθετο ήταν Κόχυλας, επίθετο που και σήμερα συναντάται ευρύτατα στην Ικαρία.

Οι Χατζόπουλοι με ρίζες απ’ την Πόλη.

Οι Κορρέδες με ρίζες από τους Άγιους τόπους.

Οι Χωριανόπουλοι από Πελοπόννησο, όπως και οι Πιτταράδες.

Οι Αλιμπερτάδες και οι Φρατζέσκοι με ρίζες από Φράκγικες οικογένειες φεουδαρχών.

Στην Κωνσταντινούπολη έφυγε σε νεαρή ηλικία και ο Κωμιακίτης Σακελάριος Ι. Χωριανόπουλος, (γεννήθηκε το 1763 στην Κωμιακή) γιος του παπα-Γιάννη Εμμ. Χωριανόπουλου, του γενάρχη των Χωριανοπουλαίων της Κωμιακής (ήρθε από το Χαλκί όπου ήταν παπάς ο πατέρας του και η καταγωγή τους είναι από τη Σπάρτη).

Ο Σακελάριος έγινε μοναχός και ονομάστηκε Άνθιμος. Το 1789 χειροτονήθηκε διάκος και συνδέθηκε με στενή φιλία με τον Εθνομάρτυρα Γρηγόριο Ε΄. Το 1797 γίνεται πρωτοσύγκελος του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως και τον ίδιο χρόνο εκλέγεται μητροπολίτης Σμύρνης με την υποστήριξη του Οικουμενικού Πατριάρχη Γρηγορίου Ε΄. Ο Άνθιμος παρέμεινε Μητροπολίτης Σμύρνης επί 24 χρόνια.

Το 1822, όντας φυλακισμένος στην Κωνσταντινούπολη από τους Τούρκους, εκλέχτηκε Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, ονομασθείς Άνθιμος Γ΄. Παρέμεινε Πατριάρχης μέχρι το 1824, όταν οι Τούρκοι τον καθαίρεσαν και τον εξόρισαν στα βάθη της Ασίας. Ο Σουλτάνος σχεδίαζε τη δολοφονία του, επειδή αρνιόταν να αποκηρύξει την Επανάσταση του ’21, αλλά φοβήθηκε την αντίδραση των λαών της Ευρώπης.

Ο Άνθιμος πέθανε το 1842 σε ηλικία 80 ετών στη Σμύρνη και τάφηκε στο προαύλιο της αγαπημένης του εκκλησιάς τον Άγιο Ιωάννη τον Θεολόγο στον απάνω μαχαλά της Σμύρνης. Στο ναό αυτό βρισκόταν αναρτημένο μέχρι το 1922 το πορτραίτο του.

Κατά την ίδια περίοδο της επανάστασης του 1821 πολλοί Ναξιώτες με αρχηγό τον Κωμιακίτη Νικόλαο Μυκώνιο έσπευσαν να πολεμήσουν στον απελευθερωτικό αγώνα του Έθνους και αγωνίστηκαν ηρωικά.

ο Μυκώνιος ανδραγάθησε και τραυματίστηκε σε πολλές ναυμαχίες και μάχες. Ο Νικόλαος Μυκώνιος είναι, μαζί με τον Ιωάννη Παπαρρηγόπουλο από τον Δαμαριώνα, οι σημαντικότεροι Ναξιώτες αγωνιστές του 1821. Γιος του Νικολάου Μυκωνίου ήταν ο Ελευθέριος Μυκώνιος, στρατηγός και για πολλά χρόνια Βουλευτής Νάξου και Κυκλάδων.

Από τα αναπτυγμένα παράλια της Μ. Ασίας οι Κωμιακίτες και οι άλλοι Ναξιώτες έφεραν πολλά πολιτισμικά στοιχεία και κυρίως μουσικά ακούσματα πάνω στα οποία καλλιέργησαν την παραδοσιάκη μας μουσική.

Ο Κωμιακίτης βιολάτορας Θεοφάνης Παντελιάς ο σημαντικότερος Ναξιώτης βιολιτζής, με τα μουσικά ακούσματα που έφερε απ’ τη Μ. Ασία γύρω στα 1920 με 1925, συνέβαλε καθοριστικά στην εξέλιξη και τον εμπλουτισμό της παραδοσιακής ναξιώτικης μουσικής.

Η Κωμιακή θεωρείται κοιτίδα της ναξιώτικης μουσικής παράδοσης. Ο Μπιτζηλαιαδίστικος χορός και σκοπός, που μόνο στην Κωμιακή χορευόταν και τραγουδιόταν, είναι χαρακτηριστικό δείγμα του ρόλου που έπαιξαν οι κάτοικοι της περιοχής αυτής στη διαμόρφωση και εξέλιξη της παραδοσιακής ναξιώτικης μουσικής, αυτής που σήμερα την ονομάζουν (κακώς) νησιώτικη μουσική.

Η ιστορία αυτού του τόπου και η πορεία των κατοίκων του διά μέσου των χιλιετιών και των αιώνων είναι σπουδαία και μεγάλη, άγνωστη όμως μέχρι πρόσφατα στους πολλούς.

Χρέος μας είναι να την μελετήσουμε, να την αναδείξουμε και να τη διδάξουμε στις νεότερες γενιές.






[Ιστορία][Δήμος][Τοπικά Διαμερίσματα][Φυσικό Περιβάλλον][Προϊόντα][Τέχνες][Εκπαίδευση][Δραστηριότητες][Αθλητισμός][Χρήσιμες Πληροφορίες][Σύλλογοι][Ναξιακός Τύπος][Βιβλιογραφία Ναξίων]

--------------------------------------------------------------------------------



Copyright (c) 2007 by Dimitris Kypraios naxos1976@yahoo.gr

drymalianaxos@yahoo.gr

Ανώνυμος είπε...

Απαιτώ απο τους Admins να αφαιρέσουν τον όρο "αρχαίος μόλος" απο την ανάρτηση διότι δεν υφίσταται κάτι τέτοιο στην περιοχή του Απόλλωνα σύμφωνα με όσα έγραψα στα "Νεα του Απόλλωνα" στο άρθρο μου.

Στρούβαλης "Σλήμαν"

Ανώνυμος είπε...

Στρούβαλης και ξερό ψωμί...είναι και ο πρώτος αγωνιστής του Απόλλωνα, όχι εσείς όλοι οι κουραδόμαγκες του Απόλλωνα; Ζήγτω ο διευθυντής των ...οικονομικών εφοριών!!!

Ανώνυμος είπε...

ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΛΙΜΑΝΙ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ

του φιλόλογου Νίκου Ι. Λεβογιάννη

«Όσοι από τους κατά καιρούς αρμόδιους μίλησαν για λιμενικό έργο στον Απόλλωνα δεν έλαβαν υπόψη τους ότι μέσα σ’ αυτόν τον όρμο βρίσκεται το αρχαιότερο ίσως λιμάνι της Νάξου, απ’ το οποίο μεταφέρθηκαν οι μαρμάρινοι όγκοι με τους οποίους χτίστηκε η Δήλος και από το οποίο φορτώθηκαν δεκάδες κούροι για πολλά μέρη της Ελλάδας και της Μεσογείου».
(Απόσπασμα άρθρου του Ν. Ι. Λεβογιάννη στην εφημ. «Τα νέα του Απόλλωνα», φ. 58, Αυγ.-Οκτ. 2005 με τίτλο: «Για την ανάπτυξη του Απόλλωνα»).

Α΄ ο περιβάλλων αρχαιολογικός χώρος

1. προϊστορικά ευρήματα
Ο οικισμός του Απόλλωνα βρίσκεται στο ΒΑ άκρο της Νάξου και υπάγεται στο Δημοτικό διαμέρισμα Κορωνίδας του Δήμου Δρυμαλίας. Το τοπωνύμιο «Απόλλων, Απόλλωνας, στον Απόλλωνα», κατατάσσεται στα αρχαία τοπωνύμια της Νάξου. Στην κορυφή του υψώματος «Καστράκι» ή «του Απολλώνου το βουνί» του Απόλλωνα, στη θέση «Γράμματα», όπως την ονομάζουν οι κάτοικοι, υπάρχει πάνω σε βράχο από μάρμαρο αρχαία επιγραφή: «όρος χωρίου ιερόν Απόλλωνος». Το όνομα του οικισμού πιθανότατα οφείλεται στην επιγραφή αυτή, η οποία χρονολογείται στα τέλη του 5ου με τις αρχές του 4ου π.Χ. αιώνα.
Από τις συνήθεις σε λατομεία εγκαταστάσεις και σε συνδυασμό με την αρχαία επιγραφή, αλλά και από πολλές μαρτυρίες περιηγητών, μπορεί να γίνει λόγος για την ύπαρξη στην κορυφή αυτού του λόφου ιερού χώρου λατρείας του Απόλλωνα (ναός). Οι ντόπιοι κάνουν λόγο για την ύπαρξη στη θέση αυτή παλαιού κτίσματος.
Στην ευρύτερη περιοχή του οικισμού του Απόλλωνα υπάρχουν λείψανα της προϊστορικής εποχής που χρονολογούνται στην Πρωτοκυκλαδική ΙΙ Περίοδο (2700-2300 π.Χ.).
Οι υποδομές των κυκλαδίτικων λιμανιών της προϊστορικής περιόδου ήταν περιορισμένες, μια αμμουδιά με ένα πηγάδι ή μια πηγή νερού εκεί κοντά και λιγοστές απλές αποθήκες.
Στην εκτεταμένη περιοχή του αρχαίου λατομείου του Απόλλωνα και στη θέση «Άη Δημήτρης», πάνω από τον όρμο «Αφόρμους», δίπλα στην επαρχιακή οδό Απόλλωνα-Εγγαρών, ο Μανώλης Γλέζος εντόπισε πρόσφατα ένα αρχαίο ορυχείο χαλκού. Πρόκειται για μία μονόχωρη σπηλιά αρκετά μεγάλη. Την υπέδειξε ο Μ. Γλέζος στον γράφοντα το καλοκαίρι του 2005. Υπάρχει παράδοση στους ντόπιους ότι η σπηλιά του Άη Δημήτρη επικοινωνεί υποθαλάσσια με τη Μικρά Ασία.
Στην ευρύτερη περιοχή του Απόλλωνα, νότια του οικισμού και στον δρόμο προς την Κωμιακή, υπάρχει τοποθεσία η οποία ονομάζεται Χαρκιδιά>Χαλκιδιά τα, Χαλκίδιον το, Χαλκίον, αρχ. υποκορ. Το τοπωνύμιο αυτό υποδηλώνει εργαστήρια χαλκού, τα οποία μέχρι σήμερα δεν έχουν εντοπιστεί.
Το 1908 ο Κλών Στέφανος ανέσκαψε στον Απόλλωνα συστάδα τάφων των προμυκηναϊκών χρόνων. Συγκεκριμένα ανέσκαψε διπλό τάφο,, τον λεγόμενο 38α και 38β, ο οποίος βρισκόταν κάτω από άλλο συλημένο. Ο διπλός αυτός ασύλητος τάφος ήταν πλούσιος σε κτερίσματα: τρία μικρά χάλκινα εργαλεία, δύο μαρμάρινα σικυοειδή υπόποδα αγγεία, ένα αβακοειδές μαρμάρινο τριπτήριο με κωνικό τριπτήρα, ένα χάλκινο εγχειρίδιο και άλλο ένα χάλκινο εργαλείο.
Ιδιαίτερη σημασία αποδίδεται από τους αρχαιολόγους στις τέσσερις χάλκινες σμίλες (λαμάκια) και στο χάλκινο αμφίστομο εγχειρίδιο, που βρέθηκαν στους τάφους αυτούς, καθότι αυτά τα εργαλεία είναι από τα πρώτα δείγματα της μεγάλης επανάστασης που αρχίζει την εποχή αυτή με τη χρήση του μετάλλου.
Με τα χάλκινα αυτά εργαλεία (σμίλες, πελέκεις κ.ά.) της Πρωτοκυκλαδικής ΙΙ περιόδου (2700-2300 π.Χ.), ανοίγει ο δρόμος για την ανάπτυξη της μαρμαρογλυφίας, της ναυπηγικής και της ξυλογλυπτικής.

Ανώνυμος είπε...

ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΛΙΜΑΝΙ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ

του φιλόλογου Νίκου Ι. Λεβογιάννη

2. το αρχαίο λατομείο μαρμάρων στον Απόλλωνα
Είναι γνωστό ότι τα λατομεία μαρμάρων της Νάξου είναι τα παλαιότερα που λειτούργησαν στον ελληνικό χώρο κατά τους ιστορικούς χρόνους.
Από το αρχαίο λατομείο του Απόλλωνα, το οποίο λειτούργησε από τα τέλη του 6ου μέχρι τις αρχές του 4ου αιώνα π.Χ., μεταφέρθηκαν μεγάλος αριθμός μαρμάρινων όγκων, ημίεργων ή μη, τόσο στη Δήλο, για την κατασκευή κτιρίων και την διακόσμηση των ιερών χώρων με αγάλματα, όσο και στον υπόλοιπο ελληνικό κόσμο της εποχής εκείνης, (Σικελία, Σάμος, Ρόδος, Βοιωτία, Αττική κ.α.).
Η καθηγήτρια της αρχαιολογίας στο Παν/μιο Αθηνών Γεωργία Κοκκορού-Αλευρά αναφέρει ότι τα αρχαία λατομεία του Απόλλωνα καταλαμβάνουν πολύ μεγάλη έκταση, πράγμα που διαφαίνεται και από τις θέσεις που σημειώνει ο G. Lepsius και επαναλαμβάνει η Α. Dworakowska. Οι θέσεις αυτές εκτείνονται σε μεγάλη έκταση γύρω από τους δυο κόλπους της περιοχής, τον κόλπο μέσα στον οποίο είναι κτισμένο το χωριό Απόλλωνας, στο χώρο που απλώνεται δεξιά και αριστερά κάτω από το άγαλμα του Διονύσου μέχρι τη θάλασσα, και τον όρμο Αφόρμους που βρίσκεται βορειότερα, πίσω από το χωριό.
Η θέση των λατομείων του Απόλλωνα, υποστηρίζει η Κοκκορού-Αλευρά, είναι ιδεώδης για λατόμευση, καθόσον η θάλασσα βρίσκεται σε ελάχιστη απόσταση από τις παρειές των λοφίσκων και η μεταφορά των λατομημένων όγκων μαρμάρου από τη θάλασσα ήταν ευκολότατη. Η έναρξη λειτουργίας του λατομείου τοποθετείται από την Αλευρά στα τέλη τουλάχιστον του 7ου αι. π.Χ. και αυτό στηρίζεται στην ασφαλή χρονολόγηση ημίεργου κούρου του Μουσείου της Νάξου, μεγέθους μεγαλύτερου του φυσικού.
Στα αρχαία λατομεία υπήρχε ο καλούμενος «αρχαίος δρόμος», για τη μεταφορά των μαρμάρινων όγκων στον προορισμό τους. Ήταν ένα μαρμάρινο πλακόστρωτο πάνω στο οποίο διολίσθαιναν τα μάρμαρα, με τη βοήθεια κορμών από δένδρα. Στον Απόλλωνα ο «αρχαίος δρόμος» έφθανε μέχρι τη θάλασσα, μπροστά ακριβώς στην ακτή όπου βρίσκεται το αρχαίο λιμενικό έργο, όπου υπήρχαν στοιχειώδεις λιμενικές εγκαταστάσεις για τη φόρτωση των μαρμάρων σε σχεδίες και πλοία.
Η καθηγήτρια Κοκκορού-Αλευρά περιγράφει τον «αρχαίο δρόμο» ως ένα μαρμαρόστρωτο μονοπάτι. Έτσι ακριβώς τον περιγράφουν και σε μένα κάτοικοι του Απόλλωνα οι οποίοι τον είδαν όταν ανοίγονταν τα θεμέλια οικοδομών μπροστά στην ακτή όπου βρίσκεται το αρχαίο λιμενικό έργο.
Τμήμα του αρχαίου δρόμου εντοπίστηκε τη δεκαετία 1960-1970 στη διάρκεια εκσκαφής των θεμελίων οικοδομών σε χωράφια μπροστά στην παραλία που βρίσκεται το αρχαίο λιμάνι, σύμφωνα με αφηγήσεις και περιγραφές στον γράφοντα, εργατών που δούλευαν στις οικοδομές αυτές και κατοίκων που ήταν αυτόπτες μάρτυρες. Πρόκειται για το παλιό ξενοδοχείο «Αίολος» ιδιοκτησίας Ματζάκου, τις κατοικίες Μιχ. Ματζάκου και Κων/νου Χωριανόπουλου (Κατσουλοκωσταντή) και το ξενοδοχείο «Άδωνις» ιδιοκτησίας Ανδρή.


Β΄ το αρχαίο λιμάνι του Απόλλωνα
Στην επιστημονική ανακοίνωση της αρχαιολόγου της Εφορίας Εναλίων Αρχαιοτήτων Αγγελικής Σίμωσι, με τίτλο: «Ένα αρχαίο λιμενικό έργο στον Απόλλωνα της Νάξου», που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «ΝΑΞΙΑΚΑ» τχ. 26(64) Σεπτέμβριος-Νοέμβριος 2007, επισημαίνονται μεταξύ άλλων και τα εξής:
«…η προσεκτική προσέγγιση, γύρω από τους μαρμάρινους όγκους, μέσα στη θάλασσα, καταδεικνύει ότι κατά τόπους υπάρχουν τρεις εις βάθος σειρές μαρμάρινων όγκων, που όμως δύσκολα εντοπίζονται κάτω από την άμμο. Σύμφωνα με την αποτύπωση, που έγινε από τον Τοπογράφο Μηχανικό του Ε.Μ.Π. κ. Δημ. Λεγάκη ) το σύνολο των ορατών μαρμάρινων όγκων έχει μήκος 33,50μ από δυσμάς προς ανατολάς, δηλαδή από την αμμώδη παραλία προς την ανοιχτή θάλασσα και μέγιστο πλάτος από μάρμαρο σε μάρμαρο 15,50μ. στην παραλία και 7,00μ. μέσα στη θάλασσα. Η συσσώρευση λοιπόν των μαρμάρινων όγκων εις μήκος, πλάτος και βάθος, δεν είναι τυχαία και οπωσδήποτε παραπέμπει σε μία κατασκευή και μάλιστα λιμενική λόγω της θέσεώς της εντός της θαλάσσης.
Κατά τον 7ο - 6ο π.Χ. αι., τέτοιου είδους λιμενικές κατασκευές είναι ευρέως διαδεδομένες σε όλο τον τότε γνωστό αρχαίο κόσμο και θεωρούνται πρόδρομοι των μεταγενέστερων τεχνητών ‘’κλειστών’’ πολεμικών λιμένων. Οι λιμενικές αυτές εγκαταστάσεις είναι απλές και μπορούν να χαρακτηριστούν ως ‘’λιθορριπές’’ κατασκευές, δηλαδή ανάλογες με τους σημερινούς κυματοθραύστες, από φυσικούς ογκόλιθους. Οι κατασκευές αυτές (λιθορριπές) συναντώνται ευρέως σε όλο τον ελλαδικό χώρο και αναφέρονται εδώ ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα, ως συναφή με αυτό του Απόλλωνος Νάξου, όπως α) Στη Μηκύβερνα Χαλκιδικής όπου το επίνειο της Αρχαίας Ολύνθου. β) Στη Λήμνο στις θέσεις Νεφτίνα, Αγ. Σωτήρα, Θάνους, Κάσπακα (έμπροσθεν ιδιοκτ. Τραταρού). γ) Στη Λέσβο στην Ερεσσό και στην περιοχή της αρχαίας Αντίσσονης. δ) Στη Θάσο, ο αρχαίος εμπορικός λιμένας. ε) Στα Άβδηρα Ν. Ξάνθης.
Η χρήση των ‘’λιθορριπών’’ είναι γνωστή κυρίως κατά τους αρχαϊκούς χρόνους ως μεμονωμένα λιμενικά έργα μέσα σε φυσικούς όρμους ή κόλπους, τα οποία εξυπηρετούσαν στην αντιμετώπιση των σφοδρών κυματισμών και εξ αυτού στην δημιουργία μιας ήρεμης λιμενολεκάνης για ποικίλη χρησιμότητα, όπως η εμπορική.
Στην περίπτωση της συγκεκριμένης λιμενικής κατασκευής, έχουμε μία ρίψη ακατέργαστων μαρμάρινων έργων, προερχομένων από λατομήσεις μιας σημαντικής περιοχής αρχαίων λατομεύσεων του Απόλλωνος Νάξου. Στους όγκους αυτούς, επειδή έχουν φθαρεί από την θάλασσα, είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς τα ίχνη των αρχαίων λατομιών - φάλκες, ορθογώνιες οπές σφηνών και σειρές από μικρές κυκλικές οπές από βελόνι της γνωστής τεχνικής ‘’pointille’’ των αρχαίων λατόμων, όπως αυτά διακρίνονται ξεκάθαρα στα χερσαία λατομεία των Μελάνων, ή τον Απόλλωνα στην πλαγιά πάνω από τον κόλπο του χωριού, όπου κείται το άγαλμα του Διόνυσου. Αυτοί οι μαρμάρινοι όγκοι λατομήθηκαν από το παράλιο λατομείο του Απόλλωνα και τοποθετήθηκαν εγκαρσίως της παραλίας για τη δημιουργία ενός ισχυρού κυματοθραύστη, κατ΄ αναλογία του σημερινού, που βρίσκεται βορειότερα. Η θέση του ακριβώς μπροστά από το παράλιο λατομείο του Απόλλωνα είναι η ενδεδειγμένη και η ιδανική για την ομαλή προσόρμιση των αρχαίων πλοίων με σκοπό τη μεταφορά μαρμάρου ή έτοιμων γλυπτών δια θαλάσσης…Η γεωγραφική θέση της περιοχής όπως και η θέση του λατομείου πλησίον της θαλάσσης, εξυπηρετούν την εύκολη μεταφορά μαρμάρου προς τα άλλα γειτονικά νησιά όπως π.χ. εικάζεται ότι ο περίφημος κολοσσός των Ναξίων στη Δήλο, προέρχεται από τα λατομεία της περιοχής του Απόλλωνα.
Συνεπώς η δημιουργία μιας λιμενικής κατασκευής που θα προστάτευε την περιοχή από τους σφοδρούς κυματισμούς ήταν αναγκαία. Οι λατόμοι που δούλευαν εκεί, οι ναυτικοί που προσέγγιζαν με τα σκάφη τους, είχαν την ανάγκη ενός ήρεμου θαλάσσιου καταφυγίου στο βορειοανατολικό τμήμα του νησιού για την εξυπηρέτηση των εμπορικών συναλλαγών τους και κυρίως για τη μεταφορά του μαρμάρου.
Η ύπαρξη της λιμενικής κατασκευής στο χώρο αυτό είναι εμφανέστερη σε παλιές φωτογραφίες. Τότε, που δεν είχε κατασκευαστεί ο σύγχρονος λιμενοβραχίονας και ο αρχαίος δεν είχε ακόμη προσαμμωθεί σχεδόν καθ΄ ολοκληρία. Άλλωστε, η στάθμη της θάλασσας τότε ήταν υψηλότερα με αποτέλεσμα πολλοί από τους μαρμάρινους όγκους να βρίσκονται σήμερα στην ακτή.
Η ύπαρξη μιας αρχαίας λιμενικής κατασκευής στον Απόλλωνα είναι γεγονός αναμφισβήτητο και δε μένει παρά μόνο η υποβρύχια αρχαιολογική ανασκαφή για να επιβεβαιώσει τη θεωρία αυτή».
Στην ακτή που βρίσκεται το αρχαίο λιμάνι κατέληγε μικρή ρεματιά, χωρίς απότομες κλίσεις, η οποία φαίνεται σε παλιές φωτογραφίες, αλλά είναι ευδιάκριτη και σήμερα, παρά τις πολυάριθμες κατοικίες που έχουν κτιστεί στην περιοχή.
Στην ρεματιά αυτή φαίνεται ότι ήταν κατασκευασμένος ο αρχαίος δρόμος, ο οποίος, χωρίς απότομες κλίσεις, έφθανε μέχρι την παραλία, όπου οι εργάτες του λατομείου είχαν κατασκευάσει τον 7ο με 6ο αι. π.Χ. υποτυπώδεις «λιθορριπές» λιμενικές εγκαταστάσεις, με τη μεταφορά ακατέργαστων ή ημικατεργασμένων μαρμάρινων όγκων από το λατομείο.
Τον αρχαίο αυτό μόλο, αλλά και την γύρω περιοχή οι ντόπιοι ονομάζουν «στα μάρμαρα», «στις πέτρες», «στον αρχαίο μόλο» και το μπροστινό του μέρος ονομάζουν «στη μύτη τω μαρμάρω», ενώ στην περιοχή υπάρχει και το τοπωνύμιο: «στου μαρμάρου τ’ αλώνι», καταγραμμένο σε δικαιοπρακτικά έγγραφα.
Το τοπωνύμιο «Μάρμαρα» συναντάται και σε άλλες περιοχές των Κυκλάδων και υποδηλώνει την ύπαρξη αρχαίων κτισμάτων, μαρμάρινων μελών αρχαίου ναού κ.λπ.: «Μάρμαρα Πάρου», «Μάρμαρα Θήρας», «Μάρμαρος Αμοργού», «Μάρμαρα» στο αρχαίο λατομείο Μελάνων.
Το τοπωνύμιο «γράμματα», όπου συναντάται υποδηλώνει επιγραφή συνήθως εγχάρακτη. Στις Κυκλάδες έχουμε το τοπωνύμιο «Γράμματα» στην Κέα, τη Σύρο, τη Νάξο, την Πάρο, τον Απόλλωνα Νάξου.
Ο πρωτοπόρος της ελληνικής ιστορικής γεωγραφίας Αντώνιος Μηλιαράκης αναφερόμενος το 1892 στα τοπωνύμια τα χαρακτηρίζει ως «επιγραφάς γεγλυμμένας επί του εδάφους», πραγματικά ζώντα ιστορικά και γλωσσικά μνημεία που συχνά μας δίνουν πολύτιμες ιστορικές πληροφορίες.
Ο ηλικιωμένος σήμερα Απολλωνιάτης Κων/νος Αλιμπέρτης, σε ερώτησή μου, τι γνωρίζει για τον παλιό αυτό μόλο, μου απάντησε: «Οι πέτρες ευτές ήτανε παλαιές, από κει εμπαρκάρανε οι παλαιοί τα αγάρματα κι’ εφεύγανε. Ήτανε παλαιός μόλος είναι ριχτές οι πέτρες. Και το Θεό Απόλλωνα δα από κει ήθεα τονε μπαρκάρουνε, αλλά εκουτσοκεφαλίστηνε, τονε μισερώσανε και δεν τονε κατεβάσανε. …ειτέ από κει εμπαρκάρανε τα μάρμαρα οι παλαιοί» (Οκτώβριος 2006).
Από την έρευνα της αρχαιολόγου Αγγ. Σίμωσι, αλλά και από όσα προσωπικά κατέγραψα συνάγεται το συμπέρασμα ότι ο μικρός αυτός υπήνεμος κολπίσκος με τον παλιό μόλο του αποτελούν το «αρχαίο λιμάνι του Απόλλωνα», στο οποίο καταλήγει και ο «αρχαίος δρόμος» μεταφοράς των μαρμάρων στη θάλασσα για φόρτωση. Απ’ αυτό το λιμάνι φορτώθηκαν σε πλοία κατά την αρχαιότητα απροσδιόριστος αριθμός ημίεργων μαρμάρινων όγκων, ημίεργων αγαλμάτων, αρχιτεκτονικών τμημάτων, με προορισμό τη Δήλο και άλλα μέρη του αρχαίου ελληνικού κόσμου στο διάστημα των 300 περίπου χρόνων (7ος -5ος αι. π.Χ.), που λειτούργησε το αρχαίο λατομείο.
Ο «αρχαίος μόλος» του Απόλλωνα είναι κατασκευασμένος από μαρμάρινους ογκολίθους, οι οποίοι είναι χτισμένοι αρμονικά, όπως ακόμη και σήμερα φαίνεται σε ορισμένα τουλάχιστον σημεία του. Κατά τη δεκαετία 1960-1970 μεγάλος αριθμός ογκολίθων του «αρχαίου μόλου» χρησιμοποιήθηκαν στην κατασκευή του νέου κυματοθραύστη στη βόρεια πλευρά του όρμου. Μερικούς από αυτούς εντόπισε η αρχαιολόγος Αγγ. Σίμωσι στην υποβρύχια έρευνά της.
Όπως επίσης μου αφηγήθηκαν κάτοικοι του Απόλλωνα ο Κωμιακίτης καθηγητής και πρύτανης του Παν/μιου Αθηνών Στυλιανός Κορρές, που ασχολήθηκε έντονα με τα προβλήματα του Απόλλωνα, όταν το 1963 ξεκίνησε η κατασκευή του υπάρχοντος ημιτελούς κυματοθραύστη, είχε επισημάνει ότι «δεν πρέπει να πειραχτούν οι ογκόλιθοι του αρχαίου μόλου», αλλά δεν εισακούστηκε.
Είναι επίσης γνωστό ότι κατά την κατασκευή των πλησιέστερων οικοδομών, πολλά μάρμαρα του αρχαίου μόλου χρησιμοποιήθηκαν ως οικοδομικά υλικά. Από παλιότερες φωτογραφίες του αρχαίου μόλου φαίνεται ότι αυτός ήταν μεγαλύτερος σε μήκος και ύψος από το τμήμα που διασώζεται σήμερα.

Το αρχαίο λιμενικό έργο του Απόλλωνα φαίνεται ότι χρησιμοποιήθηκε και κατά τη βυζαντινή περίοδο. Ο βυζαντινός πολεμικός στόλος, όταν εξορμούσε προς την κατεχόμενη από τους Άραβες Κρήτη(κυρίως τον 10ο αι.), συχνά προσορμιζόταν στον όρμο του Απόλλωνα κάτω από το βυζαντινό κάστρο του Καλοέρου, στο οποίο υπήρχε και βυζαντινή φρουρά. Ο στόλος εύρισκε εκεί καταφύγιο και δυνατότητες για τροφοδοσία (νερό, φρούτα και τρόφιμα).

Από πολλούς περιηγητές που επισκέφτηκαν τη Νάξο κατά τον 18ο και 19ο αι. έχουμε συχνές αναφορές για την ύπαρξη λιμανιού στον Απόλλωνα.
Ο Ελβετός Γκασέρ αναφέρει: «Ο Απόλλων (κούρος) βρίσκεται αμέσως πάνω από το λιμανάκι μέσα σε μια πετρώδη περιοχή».
Ο Φρ. Σομμαρίπας, πρόξενος των Ολλανδών στη Νάξο κατά το 1821, γράφει: «Το λιμάνι του Απόλλωνα είναι εντελώς ανοιχτό στην Τραμουντάνα…».
Ο Γάλλος περιηγητής Pitton de Tournefort στην περιγραφή του της Νάξου του 1700 αναφέρει τα εξής λιμάνια του νησιού: Καλαντός, Πάνερμος, Άγ. Ιωάννης Τριαγκάτα, Φιλολιμνάρες, Ποταμίδες, Αλυκό, Απόλλωνας.
Ο Συριανός Π. Ζερλέντης, στη μελέτη του «Ναξία νήσος και πόλις» γράφει: «Το κάστρο του Καλοέρου είναι κτισμένο σε ασυνήθιστα ασφαλή και απρόσιτη θέση».

Ο εντοπισμός του «αρχαίου δρόμου» στα θεμέλια των οικοδομών μπροστά στο αρχαίο λιμάνι, τα τοπωνύμια «αρχαίος μόλος», «μάρμαρα», «στη μύτη τω μαρμάρω», «πέτρες», με τα οποία ονομάζουν ως σήμερα οι κάτοικοι το αρχαίο λιμενικό κτίσμα, ενισχύουν και επιβεβαιώνουν τις διαπιστώσεις της αρχαιολόγου Αγγ. Σίμωσι.
Η υποθαλάσσια ανασκαφική έρευνα είναι βέβαιο ότι θα αναδείξει όχι μόνο τα θεμέλια του αρχαίου λιμενικού έργου, αλλά πιθανώς και άλλα σημαντικά ευρήματα.

Γ΄ μαρτυρίες για τον αρχαίο μόλο
Έχουμε καταγράψει αφηγήσεις πολλών παλαιών κυρίως κατοίκων του Απόλλωνα για τον αρχαίο μόλο, αλλά δεν τις δημοσιοποιούμε προς το παρόν για ευνόητους λόγους, είναι όμως στη διάθεση των αρχαιολογικών υπηρεσιών, και των επιστημόνων. Περιοριζόμαστε στη δημοσίευση διαφόρων κειμένων και σχολίων για τον αρχαίο μόλο σε τοπικές εφημερίδες και έγγραφα.

1. Δημοσίευμα στην τοπική εφημερίδα «Κορωνίς Νάξου»: Αναφορά στο τοπωνύμιο «μάρμαρα» :«από την περιοχή του καινούριου μόλου μέχρι τα «Μάρμαρα». Εφημ. «Κορωνίδα», φύλλο 75/Απρίλιος 1980 και 86/Σεπτέμβριος 1981: «από τη μύτη του μόλου μέχρι τα μάρμαρα».
2. Aπόσπασμα επιστολής με τίτλο «Απόλλωνας Νάξου-S.O.S.» που δημοσιεύτηκε στην τοπική εφημερίδα «Τα νέα του Απόλλωνα», φ. 5, Νοεμ.-Δεκ. 2000: «Ο Απόλλωνας, ένα μικρό παραλιακό χωριουδάκι στη ΒΑ πλευρά της Νάξου, είναι ένας τόπος με ιδιαίτερο αρχαιολογικό ενδιαφέρον και μνημεία (υπερμεγέθης Κούρος με λευκό κρυσταλλικό μάρμαρο γλυπτικής 11 μέτρα μήκους, του 7ου αι. π.Χ., μοναδικός στον κόσμο, αρχαίο λατομείο, αρχαίος μόλος κ.α. εγκαταλελειμμένα και αναξιοποίητα, που διατηρεί μέχρι σήμερα κατά το μεγαλύτερο μέρος τη φυσική του ομορφιά και τη γραφικότητά του…». Το κείμενο υπογράφουν οι: Ν.Α.Λεβογιάννης, Μπέτυ Λιαγούρη-Λεβογιάννη, Μαριάννα Α.Πρωτονοταρίου, Στέλλα Α. Πρωτονοταρίου, Ιω. Μ. Πρεβενιός, Δημ. Μ. Φιλιππουπολίτης
3. Απόσπασμα άρθρου του Ν. Ι. Λεβογιάννη στην εφημ. «Τα νέα του Απόλλωνα», φ. 58, Αυγ.-Οκτ. 2005: «Για την ανάπτυξη του Απόλλωνα»: «Στον όρμο του Απόλλωνα, με τις πολλές ιδιαιτερότητες (θέση στο μάτι του βοριά, εκβολές ενός απ’ τους μεγαλύτερους χειμάρρους της περιοχής, αρχαίο λιμάνι κ.λ.) πρέπει να γίνει μια ήπια και προσεκτική παρέμβαση, η οποία δεν θα επηρεάσει αρνητικά τον παραθεριστικό-τουριστικό χαρακτήρα της μοναδικής ουσιαστικά παραλίας της ορεινής Νάξου μαζί με εκείνη του Λυώνα…Τα υπολείμματα του αρχαίου λιμανιού του Απόλλωνα πρέπει να αναδειχθούν».
4. Απόσπασμα αναφοράς στο Υπουργείο Πολιτισμού κατοίκων του Απόλλωνα (10.4.2006) για το έργο του αλιευτικού καταφυγίου Απόλλωνα και ιδιαίτερα για την κατασκευή αντιπροσαμμωτικού μόλου πάνω στα ερείπια τουαρχαίου λιμανιού.
«…προβλέπεται και η κατασκευή αντιπροσαμμωτικού μόλου μήκους 32 και πλάτους 12 μέτρων στο χώρο όπου βρίσκεται το πανάρχαιο λιμάνι απ’ όπου φορτώνονταν τον 7-6 αιώνα π.Χ. τα ημίεργα αγάλματα από το αρχαίο λατομείο του Απόλλωνα. Όπως γνωρίζετε και από δημοσιευμένες μελέτες του Ν. Κοντολέοντα, του Μ. Ανδρόνικου, της Γ. Κοκόρου-Αλευρά, καθώς και από τα βιβλία «ΚΩΜΙΑΚΗ» τ. Α΄(1996) και τ. Γ΄(2005) του Ν. Ι. Λεβογιάννη, αλλά και από δημοσιεύματα τοπικών εφημερίδων και περιοδικών και άλλες επιστημονικές δημοσιεύσεις, στο αρχαίο λατομείο του Απόλλωνα, το οποίο έφθανε μέχρι τη θάλασσα, γεννήθηκε η αρχαία ελληνική μαρμαρογλυπτική…σε πολλά σημεία της περιοχής και μάλιστα εντός του οικισμού του Απόλλωνα έχει εντοπιστεί ο «αρχαίος δρόμος» πάνω στον οποίο μετέφεραν μέχρι τη θάλασσα τους μαρμάρινους όγκους, ο οποίος καταλήγει στην ακτή σε απόσταση 30 μέτρων μπροστά από το ξενοδοχείο «Άδωνις» » ακριβώς εκεί όπου, όπως λένε και οι παλιότεροι Απολλωνιάτες και είναι και σε δική μας γνώση, βρίσκεται το αρχαίο λιμάνι, το αρχαιότερο ίσως της Νάξου και υπάρχουν εκεί ακόμη μερικοί από τους ογκόλιθους του αρχαίου λιμανιού. Την περίοδο 1965-1970, που κατασκευαζόταν ο σημερινός ημιτελής κυματοθραύστης, γνωρίζουμε όλοι οι Απολλωνιάτες και το αφηγούνται ακόμη όσοι το έζησαν, ότι από τον μόλο του αρχαίου λιμανιού αφαιρέθηκαν δυστυχώς πολλοί ογκόλιθοι και τοποθετήθηκαν στον υπό κατασκευή κυματοθραύστη. Παρ’ όλα αυτά έχουν απομείνει στην παλαιά τους θέση αρκετοί ακόμη για να θυμίζουν τον τόπο απ’ όπου ταξίδευσαν στον αρχαίο ελληνικό κόσμο τα πρώτα μαρμάρινα δημιουργήματα των Ελλήνων μαρμαροτεχνιτών και των πρώτων μαρμαρογλυπτών. …Όπως μάλιστα μας έχουν αφηγηθεί παλιοί, αλλά και εν ζωή σήμερα Απολλωνιάτες, όταν χτιζόταν το ξενοδοχείο «Άδωνις» που βρίσκεται ακριβώς πάνω από το αρχαίο λιμάνι και σε απόσταση 30 μέτρων από τη θάλασσα, εντοπίστηκαν τμήματα αυτού του αρχαίου λιθόστρωτου δρόμου, τα οποία στη συνέχεια καταχώθηκαν άμεσα, για να μη γίνουν αντιληπτά και για να προχωρήσει η οικοδομή».
(ακολουθούν 50 υπογραφές).

Ανώνυμος είπε...

Όποιος έχει ακούσει ο,τιδήποτε για τον αρχαίο μόλο παράκληση να το αναφέρει στο blog, είναι χρήσιμο γιατί η έρευνα για το σπουδαίο αυτό μνημείο συνεχίζεται και η προφορική παράδοση έχει την αξία της.
Το ίδιο ισχύει και για τον αρχαίο μαρμαροστρωμένο δρόμο πάνω στον οποίο μετέφεραν με το σύστημα της διολίσθησης τους κούρους που έφτιαχναν στο αρχαίο λατομείο.

Ανώνυμος είπε...

Ρε παιδια ημερτον δηλαδη...επιμενετε να παρουσιαζονται αυτα τα σκορπια βραχια ως αρχαιο μολο?
Οπου και να το πουμε αυτο θα ξευτιλιστουμε. Αρκετοι μελετητες (αρχαιολογοι, φιλολογοι,φυσικοι) προκειμενου να κατοχυρωσουν μια ανακαλυψη στο ονομα τους πιανονται απο κατι τοσο μικρο και θελουν να το κανουν σπουδαιο. Στη γλωσσα-αργκο των επιστημονων λεγεται το συνδρομο του Μιδα (οτι πιανουν δηλαδη νομιζουν οτι ειναι χρυσος).
Μην παρασυρομαστε απο τον ποθο καποιων να κατοχυρωσουν μια ανακαλυψη στο ονομα τους και να κοιταμε τα πραγματα με γυμνο ματι και ρεαλισμο.
Αυτα τα βραχια δεν μπορουν σε καμια περιπτωση να παρουσιαστουν ως αρχαιος μολος. Εγω προσωπικα αν ημουν τουριστας και μου το παρουσιαζαν αυτο ως αρχαιο μωλο μονο που θα τους εβριζα...
Τα παραπανω αποτελουν οπως παντα προσωπικες αποψεις
Καραχαλιος Γιωργος

Ανώνυμος είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.
Ανώνυμος είπε...

Εννοώ ότι οι απόψεις του Καραχάλιου είναι για γέλιa.
Αν σε πω βοσκό κύριε Καραχάλιο θα προσβάλω την συμπαθή και δύσκολη επαγγελματικ;h τάξη των κτηνοτρόφων, αλλα με τις απόψεις που έχεις δείχνεις ότι δεν μπορείς να μοιράσεις ούτε σε δυο γαϊδούρια άχυρα,που λένε και στο χωριό μου.
koyros b

Ανώνυμος είπε...

Και πώς φαντάζεσαι Καρα-χάλια έναν αρχαίο μόλο; για πες μας να το μάθουμε κι εμείς;

Ανώνυμος είπε...

Το αν ειμαι βοσκος ή οχι ασε να το κρινουν αυτοι που με γνωριζουν αγαπητε μου φιλε και οχι εσυ. Επιπλεον σου απαγορευω να εκφραζεσαι με τετοια λογια για εμενα. Η μονη περιπτωση στην οποια θα στο επετρεπα ειναι αν το εκανες επωνυμα, αλλα δυστυχως βλεπω πως το κουραγιο απουσιαζει και η κακια περισσευει.

Επειδη πολλοι με κατηγορησαν ως εγωιστη και ως μικρονου, εξηγουμαι γιατι δε θελω να παρεξηγουμαι.

Ομολογω οτι ημουν υπερ του λιμανιου. Διαβαζοντας ομως τις μελετες διαπιστωσα οτι υπαρχουν αρκετες παραλειψεις και πολλες ανακριβειες σε σχεση με αυτα τα οποια διαδίδονταν απο τα στοματα των επισημων.
Αν καποιος με ρωτησει ΤΩΡΑ ποια αιναι η γνωμη μου για το αλιευτικο καταφυγιο θα απαντουσα οτι ειναι ενα εργο ζωτικης σημασιας για την ευρυτερη περιοχη των κυκλαδων και για την ασφαλεια του χωριου. Ασφαλως και επιδεχεται βελτιωσεων. Επειδη ομως ξερω οτι αυτες οι βελτιωσεις χρειαζονται χρονο και επειδη αυτος ο παραπανω χρονος θα οδηγησει στην οριστικη ματαιωση του εργου για το λογο αυτο ειμαι υπερ της κατασκευης του λιμανιου, υπο μια προυπόθεση την οποια για να ειμαι ειλικρινης δεν εχω καταλαβει τι ισχυει ακομα. Η προυποθεση αυτη ειναι οτι να χτιστει ο "αρχαιος μολος" εφοσον προστατευει το εργο απο τα φερτα υλικα. Αλλιως αν το λιμανι ειναι να μπαζωθει ακομα και με αυτη την κατασκευη τοτε τα πραγματα ας μεινουν ως εχουν.
Ομολογω οτι δε μου περισσευει η οικολογικη συνειδηση και ελαχιστα με απασχολουν οι οικολογικες επιπτωσεις. Δυστυχως για εμενα ετσι ειμαι. Τουλαχιστον εχω την παρησσια και το δηλωνω, και δεν το δηλωνω ανωνυμα οπως πολλοι θρασυδειλοι εδω μεσα, αλλα ΕΠΩΝΥΜΑ.

Οσον αφορα τον αρχαιο μολο με τη λογικη που διεπει τη σκεψη σας τοτε ολη η κεντρικη Αθηνα επρεπε να μην κτιστει και τοσες αλλες πολεις που ειναι κτισμενες πανω στα ερειπια αρχαιων μνημειων.
Ασφαλως και δεν ειμαι υπερ της αποψης οπου υπαρχει αρχαιο να τσιμεντωνεται, αλλα καλο ειναι να μην ειμαστε και απολυτοι.

Και ναι τη Νικη της Σαμοθρακης τη θεωρω σπουδαιο αρχαιο μνημειο, οπως και ολα τα αγαλματα που τυχον τους λειπουν χερια ,ποδια ,κεφαλια. Δεν μπορουμε να τα βαζουμε ολα στο ιδιο συνολο ομως. Για μενα αυτος ο μολός θα μπορουσε να ειναι και ενα τυχαιο δημιουργημα της φυσης. Δε μου θυμιζει μια ανθρωπινη τεχνικη κατασκευη οπως τα τειχη των Μυκηνων για παραδειγμα. Καλως ή κακως εγω ετσι βλεπω το θεμα.

Οσων αφορα αυτους που εκφραστηκαν απρεπως για το προσωπο μου τους καλω να το κανουν και επωνυμα και αν ειναι και τοσο αντρες το καλοκαιρι ας ερθουν και να μου το πουν προσωπο με προσωπο. Εγω δεν προσεβαλα και δε χαρακτηρησα κανεναν και οπως γινεται σεβαστη η γνωμη σας απο εμενα και την επεξεργαζομαι, το ιδιο περιμενα να γινει και απο μερικους αλλους εδω μεσα. Κριμα παντως γιατι αυτοι οι μερικοι χαλανε την συνολικα θετικη εικονα των 86

ΚΑΡΑΧΑΛΙΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ

Ανώνυμος είπε...

Και για να απαντησω στον τελευταιο ειρωνα και σιγουρα θρασυδειλο ΑΝΩΝΥΜΟ ενα αρχαιο λιμανι για εμενα θα επρεπε να εχει τα εξης στοιχεια.
Εφοσον ειναι εμπορικο κεντρο θα επρεπε απαραιτητα να υπηρχαν και αρχαιολογικοι οικισμοι και μια γενικοτερη οικιστικη αναπτυξη. Δυστυχως τιποτα τετοιο δεν εχει βρεθει.
Ως εμπορικο κεντρο Θα επρεπε να ειχε μια υποτυπωδη αρχαια οχυρωματικη κατασκευη. Παλι τιποτα τετοιο δε βρεθηκε.
Επισης θα επρεπε να ειχαν εντοπιστει νομισματικα ευρηματα, δειγματα εμποριου. Παλι τιποτα.

Ελπιζω εστω και επιγραμματικα να σου απαντησα που στηριζω τις αμφιβολιες μου

Ανώνυμος είπε...

Έχει δίκιο ο Γιώργος σε αυτά που λέει. Δεν έπρεπε να έχει χτιστεί η σημερινή Αθήνα αφού έχει χτιστεί πάνω σε αρχαία μνημεία. Αίσχος! Έχει μια τεκμηρίωση στα λεγόμενα του. Πρέπει να το παραδεχτούμε. Και όπως θα λέγανε οι φίλοι μας και σύμμαχοί μας, Αμερικανοεβρέοι "That's a point". Γιώργο Καραχάλιο σε προσκυνώ. Τα παραδείγματα σου είναι αποστομωτικά. Για να σε τιμήσουμε πρέπει να χαράξουμε το πρόσωπο σου στο αρχαίο Λατ.. συγνώμη, στο λατομείο του Απόλλωνα δίπλα από αυτό του Ταμπάκη και του Πανανή.
Ρε συ, ΜΗΠΩΣ O VASCO DA GAMA ΗΤΑΝ ΕΛΛΗΝΑΣ;

varavas

Ανώνυμος είπε...

Καραχάλιο έγραψες νέα λέξη στο λεξικό. Την λέξη "καραχαλία" τονιζόμενη στην παραλήγουσα.

.....ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΚΟΡΦΗ ΚΑΝΕΛΛΑ

Ανώνυμος είπε...

Στον κύριο Καραχάλιο απαντώ ότι στον Απόλλωνα υπήρχε προϊστορικός οικισμός. Έχουν βρεθεί τάφοι του 3000 π.Χ. και τα ευρήματά τους, πολύ σημαντικά, εκτίθενται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο (Πατησίων). Επίσης στον Καλόερο υπάρχει κάστρο προϊστορικό με κυκλώπεια τείχη. Εμπορικό λιμάνι δεν έχει βρεθεί στον Απόλλωνα. το αρχαίο λιμάνι μπροστά στο ξενοδοχείο "Αίολος" έγινε για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες του αρχαίου λατομείο και συγκεκριμένα τη μεταφορά εκτός Απόλλωνα κυρίως κούρων. Είναι μαι κατασκευή του 7ου με 6ου π.Χ. αι. όπως λένε οι αρχαιολόγοι και ονομάζεται "λιθορριπή κατασκευή", δηλ. ριχτές πέτρες για να κόβουν τον καιρό και να μπορούν τα καράβια των αρχαίων να προσαμμώνονται και να φορτώνουν τα μάρμαρα. Η μεταφορά των μαρμάρων (κούροι, κολώνες κ.λπ.) γινόταν ή με σχεδίες που τις τραβούσαν τα πλοία ή με ένα σύστημα με ισχυρούς δοκούς από κορμούς δέντρων που στηρίζονταν σε δυο πλοία και πάνω τους κρεμούσαν τα μάρμαρα και τα μετέφεραν. Η αρχαιολόγος Σίμωσι περιγράφει αναλυτικά το αρχαίο λιμάνι και το συγκρίνει με άλλα της ίδιας περιόδου σε πολλά μέρη της Ελλάδας. Είναι σαφές ότι πρόκειται για μια κατασκευή αποκλειστικά για την εξυπηρέτηση του αρχαίου λατομείου και προφανώς λειτούργησε όσο λειτουργούσε και το αρχαίο λατομείο, δηλ. 700-500 π.Χ. περίπου. Από τις αρχές του 5ου αι. π.Χ. το λατομείο άρχισε να φθίνει γιατί βρέθηκε στην Πάρο καλύτερης ποιότητας μάρμαρο. Από το λατομείο του Απόλλωνα έχουμε κούρους, δεν έχομε αγάλματα ακριβώς γι αυτό τον λόγο.

Ανώνυμος είπε...

Varavas οταν μαθεις αναγνωση ελα να μου απαντησεις. Αν διαβασεις πιο προσεκτικα και οχι αρπακολλατζιδικα όπως εκανες θα δεις οτι αυτο το επιχειρημα το αποδιδω σε αλλους ,οχι σε εμενα. Και καλο θα ητανε οταν μπαινεις να γραψεις, να γραφεις κατι ολυσιωδες και οχι ειρωνιες οι οποίες δεν εχουν και βαση οπως στην προκειμενη περιπτωση.
Ακομα περιμενω βεβαια καποιο επωνυμο σχολιο σας , αλλα φαινεται οτι μαζι με τη βλακεια σας, σας περισσευει και η θρασυδειλια. Δεν πειραζει. Οπως μικροι θα κρυβοσασταν πισω απο τα φουστανακια της μαμας σας ,ετσι και τωρα κρυβεστε πισω απο τα πληκτρα σας.

Ανώνυμος είπε...

Ανωνυμε σε ευχαριστω για τις πραγματικα πολυτιμες πληροφοριες. Ισως μια παρασταση της ολης τοποθεσιας εκεινης της εποχης σε μια μακετα ή ενα σχεδιο να ηταν ενα παρα πολυ καλο βημα, ωστε να μπορεσουμε να συνειδητοπιησουμε ολοι αυτο που τοσο σχηματικα περιεγραψες στο σχολιο σου. Πραγματικα μεγαλειωδες επιτευγμα ,ειδικα αν σκεφτει κανεις την τεχνολογια εκεινης της εποχης.

Ανώνυμος είπε...

Κατι τελευταιο. Πρωτου κρινετε βλακωδως τα δικα μου επιχειρηματα και προκειμενου να μη σας χαρακτηρισει καποιος κακοπροαιρετος ''μεροληπτικους'', καλο θα ηταν να εξετασετε και το επιχειρημα του Ducamel που καλει τον ΕΤΕΜ να δειξει κατανοηση και ψυχραιμια στις ειρωνιες που δεχθηκε, επειδη μεριδα των 86 εζησε τα ιδια. Λες και πρεπει ο ΕΤΕΜ να πληρωσει για τις αμαρτιες αλλων.

Ducamel01 είπε...

Σχετικά με το τελευταίο σχόλιο φίλε μου, σου απαντώ στην ενότητα "Σύλλογος Απολλωνιατών".

Επειδή εδώ είμαστε στην ενότητα με τα "Αρχαιολογικά" θέλω να σχολιάσω ορισμένα από τα επιχειρήματα του Γιώργου Καραχάλιου (πρώην karahalios81 να φανταστώ;;):

Ο Καραχάλιος είπε στις 10 Ιουνίου 2008 10:46 μμ:

"Οσον αφορα τον αρχαιο μολο με τη λογικη που διεπει τη σκεψη σας τοτε ολη η κεντρικη Αθηνα επρεπε να μην κτιστει και τοσες αλλες πολεις που ειναι κτισμενες πανω στα ερειπια αρχαιων μνημειων.
Ασφαλως και δεν ειμαι υπερ της αποψης οπου υπαρχει αρχαιο να τσιμεντωνεται, αλλα καλο ειναι να μην ειμαστε και απολυτοι."

Κατά μία έννοια συμφωνώ. Δηλαδή πράγματι η Ελλάδα είναι μία περιοχή που έχει κατοικηθεί εδώ και χιλιάδες χρόνια (προφανώς λόγω και του εύκρατου κλίματος που επικρατεί - εσύ μπορεί να ξέρεις καλύτερα). Είναι λοιπόν αναμενόμενο να συμβαίνει αυτό το φαινόμενο που περιγράφεις (πόλεις χτισμένες πάνω από αρχαίες πόλεις - π.χ. Θήβα) και εύλογα τίθεται το ερώτημα:

Τελικά εδώ ποιοι θα μείνουν εμείς οι τα ερείπια;;
Είναι γεγονός δηλαδή ότι ΚΑΠΟΥ πρέπει και εμείς να "χτίσουμε". Δεν είναι δυνατόν να πιάνουν τις θέσεις συνέχεια οι "αρχαίοι" επειδή ήρθαν πρώτοι...

Αυτό το σκεπτικό το καταλαβαίνω απόλυτα.
Νομίζω όμως αγαπητέ Καραχάλιο πως το "σκεπτικό" σου μένει ανολοκλήρωτο.
Αυτό που θέλω να πω είναι πως ΜΙΑ από τις αρμοδιότητες των Αρχαιολογικών Υπηρεσιών είναι να "λύσουν" αυτό ακριβώς το δίλημμα (του χτίζω ή αναδεικνύω το αρχαίο που βρέθηκε στο οικόπεδό μου).

Μία από τις αρμοδιότητες, λοιπόν αυτών των υπηρεσιών είναι να ΑΞΙΟΛΟΓΕΙ ΤΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ανάλογα με τη σημασία τους, τη μοναδικότητά τους, την αισθητική τους κ.λ.π. και φυσικά ανάλογα με το κοινωνικό όφελος που θα υπάρχει αν η σύγχρονη κατασκευή "θάψει" το "ανακαλυφθέν" αρχαίο.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι τα αρχαία που βρέθηκαν κατά τις εκσκαφές του ΜΕΤΡΟ της ΑΘΗΝΑΣ. Κάποια "εκτίθονται" σε σταθμούς του μτρό, κάποια νομίζω μεταφέρθηκαν, αλλού άλλαξε η "χάραξη" της υπόγειας σήραγγας και...δυστυχώς κάποια αρχαία (υποθέτω) πως τα "έφαγε" ο μετροπόντικας ή οι σύγχρονοι αρχαιοκάπηλοι...

Όπως και να έχει το μετρό έγινε μέσα από μία τέτοια διαδικασία. Δε σταμάτησε δηλαδή ποτέ, παρ' ότι συνέχεια συναντούσαν αρχαία, λόγω της μεγάλης κοινωνικής/οικονομικής σημασίας που είχε η κατασκευή του όσων αφορά τη σύγχρονη ζωή της πρωτεύουσας.

Άλλο παράδειγμα είναι το Αδριάνειο Υδραγωγείο όπου περνά μέσα από ΠΟΛΛΑ χτισμένα οικόπεδα, αρκεί οι ιδιοκτήτες του οικοπέδου να μην έχουν χτίσει στο κομμάτι όπου περνά.

Στη συγκεκριμένη λοιπόν αρχαιολογική ανακάλυψη, οι Υπηρεσίες της χώρας μας, παρ' ότι είχαν κατ' επανάληψη ενημερωθεί για την ενδεχόμενη ύπαρξη αρχαίου μόλου, δεν ενδιαφέρθηκαν ΠΟΤΕ να κάνουν αυτοψία, να επιβεβαιώσουν ή όχι την ύπαρξη αυτού του μόλου και στη συνέχεια αν προέκυπτε κάποιο έργο να μελετήσουν το cost/benefit ratio όπως λες και εσύ...

Για πρώτη φορά λοιπόν με τη μελέτη της μια αρχαιολόγος και μάλιστα της υπηρεσίας ενάλιων αρχαιοτήτων (η κα. Σίμωσι) "επιβεβαιώνει" τις φήμες για την ύπαρξη αυτής της αρχαίας λιμενικής κατασκευής.

ΠΟΤΕ ΟΜΩΣ ΔΕΝ ΕΓΙΝΕ ΜΕΛΕΤΗ ΑΠΟ ΚΡΑΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ "cost/benefit ratio" (ούτε ως προς το επίδικο έργο - λιμάνι 2005), αφού μέχρι σήμερα δεν τίθετω "επισήμως" ζήτημα αρχαίων στην περιοχή...
Όπως είδες όμως φίλε Καραχάλιο και με τα μάτια σου, στην Εικόνα 15 της παρουσίασης που έχουμε κάνει οι Υπηρεσίες αποφεύγουν να εγκρίνουν ΡΗΤΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΝΤΙΠΡΟΣΑΜΜΩΤΙΚΟ ΜΟΛΟ, ενώ ενέκρινα ΡΗΤΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΕΚΒΑΘΥΝΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΥΡΙΟ ΜΟΛΟ...
Εσένα δε σου βρωμάει τίποτα δηλαδή;;;

Επίσης ο Καραχάλιος στο ίδιο post είπε:

"Και ναι τη Νικη της Σαμοθρακης τη θεωρω σπουδαιο αρχαιο μνημειο, οπως και ολα τα αγαλματα που τυχον τους λειπουν χερια ,ποδια ,κεφαλια. Δεν μπορουμε να τα βαζουμε ολα στο ιδιο συνολο ομως. Για μενα αυτος ο μολός θα μπορουσε να ειναι και ενα τυχαιο δημιουργημα της φυσης. Δε μου θυμιζει μια ανθρωπινη τεχνικη κατασκευη οπως τα τειχη των Μυκηνων για παραδειγμα. Καλως ή κακως εγω ετσι βλεπω το θεμα."

Θα έλεγα κακώς το βλέπεις έτσι για τους ακόλουθους λόγους:

1. Ανέβασα ορισμένες φωτογραφίες. Εδώ μήπως σου φαίνεται περισσότερο για ανθρώπινη κατασκευή;;;
Θέλω να πω πως έχεις ξεχάσει ότι με τη σωστή κατασκευή ενός λιμενικού έργου στον Απόλλωνα, θα μπορούμε να εξασφαλίσουμε και την επιστροφή των ογκολίθων που "εκλάπησαν" από τον αρχαίο μόλο τη δεκαετία των '70s προκειμένου να φτιαχτεί ο σημερινός "μεγάλος μόλος" ο παράνομος (πώς λέμε ο Βουλγαροκτώνος).
Αν λοιπόν "αναστηλώναμε" (δεν ξέρω και πως να το πω) τον αρχαίο μόλο, τότε πιστεύω πως θα συμφωνήσεις ότι οι τουρίστες τουλάχιστον δε θα γελάνε μαζί μας...

2ον. Από το ύφος με το οποίο "απαξιώνεις" τον αρχαίο μόλο, μου έχει δωθεί η εντύπωση ότι την αξία μιας αρχαιολογικής ανακάλυψης την καθορίζεις με βάση την αίσθηση που σου δίνει οπτικά και γενικότερα με την αισθητική του "ευρήματος".
Μερικές φορές μου δίνεται και η εντύπωση στα λόγια σου πως ταυτίζεις την καλλιτεχνική αξία ενός ευρύματος με την αρχαιολογική αξία του. Σε παρακαλώ λοιπόν - επειδή θέλω να πιστεύω πως έχω αντιληφθεί λάθος - γίνε πιο σαφής στις εκφράσεις σου.
Επιπρόσθετα, για το ίδιο θέμα, πιστεύω πως ΕΣΥ είσαι αυτός που βάζει όλες τις αρχαιολογικές ανακαλύψεις στο ίδιο τσουβάλι:

ΣΥΓΚΡΙΝΕΙΣ ΕΝΑ ΛΙΜΕΝΙΚΟ ΕΡΓΟ ΠΟΥ ΤΟ ΔΙΑΒΡΩΝΕΙ ΜΕΡΑ ΝΥΧΤΑ Η ΘΑΛΑΣΣΑ ΓΙΑ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΧΡΟΝΙΑ, ΜΕ ΤΑ ΜΗΚΥΝΑΙΚΑ ΤΕΙΧΗ (που συγκριτικά με τον αρχ. μόλο τρώνε λίγες βροχές και λίγο σκονη από τον αέρα κάθε τόσο) και με τη ΝΙΚΗ της ΣΑΜΟΘΡΑΚΗΣ που εδώ και δεκαετίες είναι σε ΑΠΟΛΥΤΑ ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΕΣ συνθήκες υγρασίας, θερμοκρασίας και φωτισμού.

Τι ήθελες δηλαδή;; Να θαλασσοδέρνεται 2500 χρόνια και να εξακολουθεί να μοιάζει με ανθρώπινη κατασκευή;;
Εδώ ο "κούρος" έχει αρχίσει να αλλοιώνεται γιατί δεν προστατεύεται από τις καιρικές συνθήκες και από τους τουρίστες που ξαπλώνουν επάνω του... Ήμαρτον ρε Καραχάλιος...Ήμαρτον.

Συνοπτικά λοιπόν θέλω να καταλήξω πως μέχρι και την αφορμή του λιμανιού καμία υπηρεσία δεν είχε αναγκαστεί να ασχοληθεί με αυτό το αρχαίο λιμενικό έργο.
Τώρα λοιπόν που η ανακάλυψή και η ΥΠΑΡΞΗ του είναι ΓΕΓΟΝΟΣ ΑΔΙΑΜΦΙΣΒΗΤΗΤΟ μένει να συζητήσουμε την αξία του. Δε συμφωνείς φίλε Καραχάλιο;;

Προσωπική μου άποψη λοιπόν, είναι ότι:

1. Με την επιστροφή των φυσικών ογκολίθων και την αποκατάσταση της αρχικής του μορφής ακόμα και το οπτικό/αισθητικό κριτήριο θα είναι πιο ουσιαστικό.

2. Η αξία ενός τέτοιου μόλου δεν έχει σχέση με την όψη του αλλά με τη λειτουργική του σημασία. Αποτελεί εύρημα "κλειδί" για τη γενικότερη λειτουργία/δραστηριότητας της περιοχής και δίνει μία πιο σαφή εικόνα για το πως ήταν διαμορφωμένη (πολεοδομικά) η συγκεκριμένη περιοχή 2500. Με απλά λόγια αν δεν ξέραμε ότι υπάρχει καλντερίμι και αρχαίος μόλος δε θα μπορούσαμε να φανταστούμε ότι η περιοχή ήταν ένα μεγάλο εργοτάξιο - λατομείο μαρμάρου με ΠΛΗΡΗ "γραμμή παραγωγής - διανομής" των "προϊόντων" της.

Νομίζω Καραχάλιο ότι θα συμφωνήσεις πως ο..τουρίστας μπορεί να μην έρθει στον Απόλλωνα για 5 "παλιόπετρες" όπως λένε μερικοί "έξυπνοι" ντόπιοι, θα ερχόταν όμως για να βιώσει από κοντά τη λειτουργιά ενός αρχαίου λατομείου. Αρκεί να συνδέσουμε και να παρουσιάσουμε όλα τα ευρήματα που υπάρχουν στην περιοχή και το παζλ του "πώς ήταν τότε χτισμένη η περιοχή" και του "πώς ζούσαν εδώ οι άνθρωποι" ΟΛΟΚΛΗΡΩΝΕΤΑΙ.

Άλλωστε αυτός δεν είναι ένας από τους βασικούς στόχους της αρχαιολογίας;;
Να "αποκρυπτογραφήσει" τις κοινωνικές δομές και τον τρόπο ζωής μέσα από αρχαία ευρήματα, είτε είναι έργα τέχνης, είτε αντικείμενα, είτε κατασκευές, είτε ΟΛΟΚΛΗΡΕΣ ΠΟΛΕΙΣ (ή οικισμοί).

Περιμένω εναγωνίως την απάντησή σου ...

Υ.Γ. Με τη λογική σου η αρχαία Πομπηία αν δεν είχε και τοιχογραφίες δε θα άξιζε μια δραχμή, αφού όλη η υπόλοιπη είχε ισοπεδωθεί και σου δείχνουν οι ξεναγοί διάφορες χαμόπετρες που σχηματίζουν ένα τετράγωνο και σου λένε "Εδώ ήταν η κουζίνα τους"...
Εσύ θα γέλαγες;;;
Να σου πω την αλήθεια και να ψιλογέλαγες, θα είχες ήδη πληρώσει το εισητήριο...

Ανώνυμος είπε...

Οι φωτογραφιες που εβαλες με εχουν αφησει αλαλο. Πραγματικα ποτε μου δεν περιμενα οτι ηταν αυτη η μορφη του αρχαιου μωλου.
Αν μπορουμε να τον αποκαταστησουμε στην αρχικη του μορφη τοτε πραγματικα αξιζει τον κοπο. Αν ομως ειναι να παρουσιαζουμε το σημερινο απομειναρι ως αρχαιο μολο...


DUCAMEL

Εγω δε συγκρινα την αρχαιολογικη αξια του μολου με τα τειχη των μηκυνων. Αν διαβασεις πιο ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΑ θα δεις οτι αυτο που αναφερω ειναι οτι αυτα ταιριαζουν περισσοτερο σε ''ανθρωπινη τεχνικη κατασκευη'' αποτι ο μολος με τη σημερινη του εικονα. Σε παρακαλω λοιπον να διαβαζεις πιο προσεκτικα τα σχολια μου (το λεω εντελως καλοπροαιρετα και πραγματικα διχως το παραμικρο ιχνος ειρωνιας, ειδικα απεναντι σε σενα).
Ομως οι εικονες που ανεβασες εδωσαν απο μονες τους την απαντηση που εψαχνα. Ειναι οντως μια ανθρωπινη τεχνικη κατασκευη και αξιζει να καταβληθει καθε προσπάθεια για την αναδειξη της.
Επιπλεον ενα ευρημα για εμενα αξιολογειται πρωτα απο τη μοναδικοτητα του, έπειτα αν εχει να παρουσιασει καποια καινοτομια στον τομεα του (πχ στους κουρους το προτεταμενο χερι ή ποδι) και τελευταια ερχεται η καλλιτεχνικη του αξια. Ισως να εχεις ενα δικιο οτι δινω καποια βαρυτητα στην καλλιτεχνικη αξια ενος ευρηματος, αλλα αυτο ειναι ψυχολογικο απομειναρι απο τη φιλολογια που σπουδαζα, οπου αναγκαζομουν να διαβαζω εργα μικρης καλλιτεχνικης αξιας (κατα τη γνωμη μου).

ΥΓ
Η Πομπηια περα απο τις τοιχογραφιες ,για τις οποιες ειναι ιδιαιτερα γνωστη στο ευρυ κοινο, μας εχει προμηθευσει και με χειρογραφα μοναδικης φιλολογικης και ιστορικης αξιας.
Ελπιζω να παρεξηγω την τελευταια καπως μπακαλιστικη φραση σου ''θα ειχεις πληρωσει το εισιτηριο''. Δηλαδη αυτός ειναι ο σκοπος της αναδειξης του αρχαιου μολου? Να βγαλουμε λεφτα? Αν ειναι ετσι τοτε ας φτιαξουμε το λιμανι που θα ειναι και πιο προσεδοφορο και θα φερει και μια πιο ''ζωντανη'' ταξη τουριστων στον τοπο μας.
ΥΓ2
Μπορει τελικα να μη ν καταφερουμε να συμφωνησουμε στο αν τελικα χρειαζεται ή οχι το αλιευτικο καταφυγιο στον τοπο μας ,αλλα οφειλω να σου πω ενα μεγαλο μπραβο για την ολη προσπαθεια που καταβαλεις εσυ προσωπικα σε αυτο το blog. Με εκανες να σκεφτω πολλα πραγματα, να δω και μια διαφορετικη και ενδεχομενα και πιο σωστη και ολοκληρωμενη αποψη και εν τελει να προχωρησει τη σκεψη μου ενα βημα παρακατω. Σε ευχαριστω πολυ και παλι τα θερμα μου συγχαρητηρια για την προσπαθεια σου.

ΚΑΡΑΧΑΛΙΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ

Ανώνυμος είπε...

έχεις δίκιο Καραχάλιο, δε διάβασα προσεκτικά αυτά που έγραψες. αλλά με τόσες καραχαλιές που γράφεις συνέχεια περνάω τα posts σου πολύ επιφανειακά.

πάντως πέρα από την αρνητική διάθεση που μου έχεις δημιουργήσει όλο αυτό το διάστημα (από youtube εποχή), οφείλω να ομολογήσω ότι τελευταία σε βρίσκω πιο συγκαταβατικό και ανοικτό στις απόψεις των άλλων.

Θα ήθελα εδώ να αναφέρω και ένα γεγονός που έλαβε χώρα πρόσφατα και με συγκλόνισε. Είναι γνωστό σε όλους μας ότι υπήρχαν συχωριανοί μας στο παρελθόν που έσκαβαν τα χωράφια τους και έβρισκαν ανεκτίμητης αξίας αρχαία αντικείμενα και τα "σκότωναν" σε επιτήδειους αποκομίζοντας άλλες φορές χρήματα και άλλες φορές μέχρι και αναλώσιμα αγαθά. Με τη σκέψη και μόνο με έπιανε αηδία για αυτούς τους ανθρώπους και δε μπορούσε να χωρέσει το μυαλό μου μια τέτοια κίνηση. Όμως η ζωή σου κάνει περίεργα παιχνίδια. Έμαθα από τον πατέρα μου ότι κατάγομαι κι εγώ από έναν τέτοιο άνθρωπο. Ο προ-πάππος μου σκάβοντας τα χωράφια του είχε βρει κατα καιρούς πολλά αρχαία αντικείμενα. Αγράμματος καθώς ήταν και χωρίς καμία αίσθηση του πόσο σημαντικά ήταν αυτά που είχε ανακαλύψει έψαχνε αγοραστές να τα δώσει. Πουλώντας τα κατάφερε και αγόρασε μεγάλες εκτάσεις σε περιοχές Βόρειας Νάξου. Κάποιες από αυτές σήμερα είναι δική μου περιουσία. Ακούγοντας την ιστορία με αρκετές λεπτομέριες ήθελα να φωνάξω, να τα σπάσω όλα γύρω μου. Ο πατέρας μου αισθάνεται και ο ίδιος ντροπή, για αυτό και είναι κάτι το οποίο άργησε πάρα πολλά χρόνια να μου το ομολογήσει. Αυτή την ιστορία σας την αναφέρω διότι καμιά φορά η ζωή σου δίνει τέτοια σκαμπίλια που όσες σβούρες και να πάρεις δεν "ισιώνεις".

varavas

Ανώνυμος είπε...

φίλε μου, αν λες αλήθεια και δεν κάνεις καλαμπούρι, μπορείς να βοηθήσεις, αν φυσικά ξέρεις λεπτομέρειες για το περιστατικό που περιγράφεις, να βεθούν τα αρχαία που πούλησε ο προπάππος σου.
koyros b

Ανώνυμος είπε...

Καραχάλιο, αν είχες σπουδάσει φιλολογία ή αρχαιολογία όπως αφήνεις να εννοηθεί εν θα είχες αυτές τις απόψεις για τον αρχαίο μόλο, ούτε φυσικά θα εμφανιζόσουν τώρα να δηλώνεις ότι είδες για πρώτη φορά τις φωτογραφίες του αρχαίου μόλου. πολύ περισσότερο θα είχες διαβάσει τους τρεις τόμους του Λεβογιάννη "ΚΩΜΙΑΚΗ" και θα γνώριζες αν στον Απόλλωνα και σε άλλα σημεία της περιοχής υπάρχουν προϊστορικοί οικισμοί. Σε κάθε περίπτωση όμως είναι θετικό που παραδέχεσαι μερικά πράγματα. Ο αρχαιολογικός χώρος του Απόλλωνα είναι τεράστιος και κρύβει πολλούς θησαυρούς.
koyros b

Ανώνυμος είπε...

Εύχομαι μια μέρα να σηκωθεί απάνω ο ...κύκλωπας ο κούρος και να τσι πάρει με τσι πέτρες όλοι ευτοί τσι αθεόφοβοι τσι κομματάρχες και τσι παρατρεχάμενοΊ ντωνε που ρημάξανε τον τόπο με τσι ανεκίνησές τωνε κάθε τόσο.
ΧΑΣΚΑΣ

Ανώνυμος είπε...

VARAVAS

Αν δεις πιο προσεκτικα τα σχολια μου και με ψυχραιμο ματι θα διαπιστωσεις οτι ΠΟΥΘΕΝΑ δεν εχει γραφτει απο μερους ΜΟΥ καποια βλακεια. Αλλοι ΠΙΟ βλακες και πιο κακοπροαιρετοι απο μενα και ετοιμοι ανα πασα στιγμη να πεταξουν χολη προσπαθουν να παρερμηνευσουν τα λεγομενα μου, οπως παραδεχτηκες οτι εκανες και εσυ ο ιδιος.
Επιπλεον διαλακτικο πνευμα εχω επιδειξει απο την εποχη του youtube. Το οτι σε μερικα σημεια υπερασπιστικα το συλλογο αναφεροντας τα εργα που εχει κανει και αφορουν την πολιτιστικη προωθηση του τοπου μας δε νομιζω να ειναι κατι το επιληψιμο

ΚOUROS b

Το εχω δηλωσει επανηλημενα οτι εχω σπουθδασει ελληνικη φιλολογια (με ειδικευση στη Βυζαντινη και Ν.Ελληλικη λογοτεχνια συγκεκριμενα)αλλα και εχω παρακολουθησει αρκετες παραδοσεις του ιστορικου αρχαιολογικου. Το γεγονος αυτο εομως δε με υποχρεωνει να κατεχω ολη τη βιβλιογραφια γυρω απο ολα τα θεματα. Επισης αφιερωνω ολο μου τον ελευθερο χρονο στο να διαβαζω κλασικους συγγραφεις και αποφευγω οπως ο διαολος το λιβανι τα βιβλια της συγχρονης εποχης, τουλαχιστον μεχρι να ''νιωσω'' ολο το μεγαλειο των κλασσικων. Και να εισαι σιγουρος οτι αν διαβαζα κατι απο το σημερα, αυτο σε καμια περιπτωση δε θα ηταν τα βιβλια του Λεβογιαννη. Επισης δεν καταλαβαινω απο που και ως που το οτι εχω σπουδασει φιλολογια καθιστα και υποχρεωτικο το να εχω δει φωτογραφιες του αρχαιου μολου.

Ας ειμαστε πιο προσεκτικοι σε αυτα που γραφουμε. Λετε για μενα και εγω τελειως προχειρα σας ανεφερα 2 παραδειγματα που λετε αρλουμπες για να μην ξεχασω και το σχολιο του Ducamel που νομιμοποιει τη χρηση απρεπων σχολιων για τον ΕΤΕΜ αφου υποστηριζει τον πρωην προεδρο

Σε γενικες γραμμες ειμαι ατομο που εχω την παρρησια και την τολμη να παραδεχεται τα λαθη του. Στο μολο εκανα λαθος. Το ομολογω. Στο θεμα του συλλογου για εμενα εχετε αδικο. Στο θεμα του λιμανιου το σωστο ειναι καπου στη μεση. Να γινει το λιμανι αλλα με μια πιο ολοκληρωμενη μελετη.

ΚΑΡΑΧΑΛΙΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ

Ανώνυμος είπε...

φίλε Καραχάλιε
όταν παίρνεις θέση σε ζητήματα ιστορικά, φιλολογικά, αρχαιολογικά, που αφορούν μια περιοχή και πολύ περισσότερο την ιδιαίτερη πατρίδα σου επιβάλλεται προηγουμένως να έχεις υπόψη σου τη σχετική βιβλιογραφία και φυσικά ως Κωμιακίτης είσαι ίσως ο μόνος που δεν έχει διαβάσει τους τρεις τόμους για το χωριό μας. Εκφραζεις δε μια απέχθεια προς τον Λεβογιάννη για κάποιους λόγους, που φυσικά που δεν μπορώ να τους κατανοήσω. Ως προς τις φωτογραφίες του αρχαίου μόλου έχουν πολλές δημοσιευθεί και στο blog αυτό εδώ, στο οποίο γράφεις τακτικά και συμπεραίνω ότι το διαβάζεις.
Για την ενημέρωσή σου σε πληροφορώ ότι κι εγώ είμαι σχετικός με τις θεωρητικές επιστήμες και εν πάση περιπτώσει διαβάζω μετά μανίας ό,τι γράφεται για τον τόπο μου, βιβλία, εφημερίδες, περιοδικά,τουριστικοί οδηγοί, site κ.λπ.
φιλικά
koyros b

Ανώνυμος είπε...

ΚΟUROS b

Επειδη εσυ διαβαζεις μετα μανιας καθετι σχετικο με τον τοπο σου ,δε σημαινει οτι ειμαι και εγω υποχρεωμενος να πραξω το ιδιο. Προτιμω να ξοδευω τον ελαχιστο χρονο μου σε πιο ποιοτικα αναγνωσματα, βασισμενος στο προσωπικο μου αισθητικο κριτηριο.
Ουτε επειδη η επιστημη που σπουδασα ειναι θεωρητικης φυσεως επιβαλλει τη γνωση ολης της βιβλιογραφιας.
Παραδεχθηκα και πιο πανω οτι εκανα λαθος σχετικα με τον αρχαιο μολο. Ειναι οντως παλια η κατασκευη αυτη και απο τη στιγμη που το επιβεβαιωνει και η Σιμωσι (την οποια σαν επιστημονα την εκτιμω βαθυτατα) δεν εχω λογο να το αμφησβητω.
Η ενσταση μου ειναι οτι αυτοι οι λιγοι λιθοι που βρισκονται αυτη τη στιγμη εκει δεν μπορουν ,κατα την προσωπικη μου κριση παντα, να παρουσιαστουν σαν αρχαιο εκθεμα.
Πρεπει πρωτα να αποκατασταθει ο αρχαιος μολος (πραγμα εξαιρετικα δυσκολο πλεον) , να αναδειχθει και να αναπαρασταθει η συνολικη κατασκευη (λατομειο, καλντεριμι, μολος )και τοτε να γινει αυτη η κινηση.

Επισης δεν ειμαι Κωμιακιτης, αλλα Απολλωνιατης :)


Οσον αφορα τον κυριο Λεβογιαννη το θεωρω αξιο για τη δουλεια που εχει κανει, κυριως λαογραφικης και επειτα ιστορικης φυσης, και θα εχει παντα την εκτιμηση μου που μεσα απο τη δουλεια του καταφερε να μαθει σε μερικους ανθρωπους (οπως εσενα πχ, ελπιζω και σε μενα αργοτερα) την ιστορια του τοπου μας. Απλα εγω εχοντας ερθει σε επαφη με ιερα τερατα της φιλολογιας δεν μπορω να δεχθω τη δουλεια του ως φιλολογικη και κατεπεκταση το χαρακτηρισμο του ως φιλολογο. Για να γινω πιο σαφης επειδη εχετε την ταση να παρεξηγειτε τα γραφομενα μου. Ο Κακριδης για εμενα ειναι φιλολογος . Ο Ν Πολιτης αν και σπουδασε φιλολογος στη συνειδηση μου ειναι λαογραφος.
ΚΑΡΑΧΑΛΙΟΣ

Ανώνυμος είπε...

κύριε Καραχάλιο, δεν διαφωνώ μαζί σου στα ζητήματα που θέτεις με εξαίρεση τα περί αποκατάστασης του αρχαίου μόλου.
Ο Λεβογιάννης είναι φλόλογος και έχει για πολλά χρόνια διδάξει στην β/θμια εκπαίδευση.Σίγουρα δεν είναι Κακριδής, ούτε Πολίτης, έχει κάνει όμως μια πολύ σπουδαία δουλειά (σχεδόν ο μόνος) σχετική με την ιστορία και τον λαϊκό πολιτισμό της Κωμιακής, έχει ανακαλύψει μνημεία όπως ο Θολωτός μυκηναϊκός τάφος Κωμιακής, ο αρχαίο μόλος του ΑΠόλλωνα, το φράγκικο κάστρο της Κωμιακής, το τοπωνύμιο Αξός, που υποστηρίζει ότι από αυτό πήρε το όνομά της η Νάξος κ.α.
Αυτά όλα έχουν συμβάλει τα μέγιστα εκτός των άλλων και στην προβολή της περιοχής.
Εξ αιτίας αυτών κυρίως των δραστηριοτήτων του, γνωστών στους Ναξιώτικους επιστημονικούς κύκλους, οι διοργανωτές του πανελλ. Συνεδρίου "Η Νάξος διά μέσου των αιώνων" αποφάσισαν να οργανώσουν τον ερχόμενο Σεπτέμβριο στην Κωμιακή το 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο με θέμα: Η Νάξος διά μέσου των αιώνων", επί κεφαλής αυτής της επιστημονικής διοργάνωσης, που θα φέρει στην Κωμιακή πολλούς Πανεπιστημιακούς, είναι ο καθηγητής του Παν/μιου Αθηνών Γιάννης Προμπονάς. Ίσως και να σου έχει αναθέσει κάποια ανακοίνωση αν έχεις επαφή μαζί του.
ελπίζω κάποια στιγμή να γνωρισοτύμε και από κοντά. Ως φιλόλογοι και οι δυο θα ήταν χρήσιμο να επιδιώξουμε μια συνάντηση με τον κύριο Λεβογιάννη.
koyros b

Ανώνυμος είπε...

Συμπληρωματικά στα παραπάνω:
Ο αρχαίος μόλος για μένα έτσι όπως είναι σήμερα είναι ένα αρχαίο μνημείο και μάλιστα ιδιαίτερης σημασίας, γιατί ανήκει σε πολύ παλαιότερους χρόνους από την κλασική εποχή.
Από κει και πέρα ο τρόπος ανάδειξης και αποκατάστασής του είναι ζήτημα των αρχαιολόγων οι οποίοι κάποiα στιγμή θα τον αναλάβουν.
Συμφωνώ με την ανάδειξη συνολικά του αρχαίου λατομείου και το έχω ήδη αναφέρει σε προηγούμενα κείμενά μου εδώ.
Koyros b

Ανώνυμος είπε...

Eλπιζω μονο να εγινε κατανοητο οτι εκτιμω αφανταστα τον κκ Λεβογιαννη για την προσφορα του στον τοπο μας, αλλα στη συνειδηση μου ειναι πρωτα λαογραφος και επειτα φιλολογος. Αυτο δεν το λεω για να τον μειωσω. Ισα ισα που θεωρω τη λαογραφια απο τους πιο ενδιαφεροντες κλαδους ,ασχετα αν το ενδιαφερον της ειναι καπως εστιασμενο σε συγκεκριμενο τοπο καθε φορα.
ΚΑΡΑΧΑΛΙΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ

ps το επαγγελμα μου δεν ειναι φιλολογος. Απλα αυτο εχω σπουδασει, δεν το ασκω βιοποριστικα. Ειναι το χομπυ μου η φιλολογια και απο τη στιγμη που ειχα τη δυνατοτητα να το σπουδασω το αντικειμενο, αρπαξα την ευκαιρια ασχετα αν ποτε μου δεν ειχα σκοπο αν το διαλεξω ως μεσο βιοπορισμου.

Ανώνυμος είπε...

Τι μας νοιάζει ρε καραχάλιο γιώργο αν ασκείς για βιοποριστικούς λόγους αυτό που έχεις σπουδάσει ή οχι,
Ούτε μας νοιάζει αν η φιλολογία είναι το χόμπυ σου.
Αν αρχίσει ο καθένας να μιλάει εδώ για τα χόμπυ και τα ενδιαφέροντα του τη χάσαμε τη μπάλα.

Επίσης δε χρειαζόταν να διευκρινήσεις το γεγονός οτι εκτιμάς τον Κο Λεβογιάννη ούτε και ότι δε λες αυτό που λες για να τον μειώσεις.
Το πρώτο είναι δεδομένο και το δεύτερο ακατόρθωτο.

Παρολαυτα καλα τα λες. Η γνώμη σου στηρίζεται κάπου και είναι σεβαστή.
Όσο για τη μειωμένη οικολογική σου συνείδηση που λες και ξαναλες και ξαναλες με στόμφο και περηφάνια οφείλω να σου τονίσω ότι δε σε τιμάει και φανταζομαι ότι το ξέρεις.
Το περιβάλλον και η προστασία του είναι θέμα όλων μας ανεξαιρέτως.
Αν καλλιεργημένοι άνθρωποι όπως είσαι εσύ σνομπάρουν ένα τόσο μεγάλο πρόβλημα.....τότε καήκαμε!!!
Όλη η υφήλιος συζητάει και προβληματίζεται για το περιβάλλον.
Οι πάγοι λιώνουν και εσύ μας λες ότι η οικολογική σου συνείδηση είναι μειωμένη ή κάτι τέτοιο.
ΝΤΡΟΠΗ!!!
Στα παιδιά που έχεις ή θα αποκτήσεις αυτά (θα) τους λες???

Για επαναπροσδιόρισε το θέμα...

Ανώνυμος είπε...

Την κριτικη για το τι κανω εγω στη ζωη μου και το τι εχω σκοπο να κανω με τα παιδια μου να την κρατησεις για τον εαυτο σου. Δε σου πεφτει κανενας λογος.
Τουλαχιστον εχω το θαρρος-θρασσος να παραδεχτω καποια πραγματα για τον εαυτο μου, τα οποια ειναι η αληθεια οτι δε με κολακευουνκαι ενα απο αυτα ειναι η φροντιδα μου για το περιβαλλον.

Εσυ για να μου ασκεις τοσο εντονη κριτικη ειμαι σιγουρος οτι η οικογενεια σου κυκλοφορει με υβριδικο, στο σπιτι σου τα παντα λειτουργουν με φυσικο αεριο, κανεις διαχωρισμο στα σκουπιδια σου και πας για ανακυκλωση οσα ειναι καταλληλα. Φανταζομαι βαζεις πλυντηριο στους 30, πλενεις πολυ σπανια το υβριδικο σου για να μην καις νερο και εχεις βαλει φυτα που συντηρουνται με ελαχιστο νερο.
Αν λοιπον τα κανεις ολα αυτα καλα κανεις και με κρινεις για την οικολογικη μου συνειδηση.
Αν ομως δεν ισχυουν τα παραπανω εισαι ενας απλος υποκριτης και συκοφαντης, ο οποίος βρηκε μια ευκαιρια να ξεδιπλωσει το ταλεντο του και να βγαλει χολη.

Οσον αφορα τη φιλολογια αλλος με ρωτησε αν θα με ενδιεφερε να συναντηθουμε με τον Λεβογιαννη βασιζομενος στην ιδιοτητα μας ως φιλολογοι και εγω απαντησα εμμεσως οτι δε γινεται γιατι δεν ασχολουμαι πλεον ενεργα με τη φιλολογια. Αλλα για να καταλαβεις τα παραπανω πρεπει να εχεις και λιγο μυαλο. Εσυ φαινεται οτι εχεις κανει το κεφαλι σου το χωρο που αδειαζουν τα σκατα του βιολογικου, γιατι αποκλειεται να εχεις κατι αλλο μεσα. Και αυτα αν εχεις θαυμα θα ειναι.

Επισης ο Λεβογιαννης αφου ειναι τοσο αξιος οπως παραδεχομαστε και οι δυο δε χρειαζεται την προστασια σου και μαλιστα σε τετοιο υφος.

Το υφος μου ειναι επιθετικο μιας και το δικο σου σχολιο ειναι γραμμενο στον ιδιο τονο

Οσον αφορα το θεμα του συγκεκριμενου τμηματος του blog επειδη δε συγκρατησα τα θεματα του συνεδριου νομιζω οτι θα ηταν πολυ θετικο αν μεσα στο συνεδριο υπηρχε μια διαλεξη για τη ναξο ως εμπορικο κεντρο και να γινει και καποια αναφορα στο λιμανι που λειτουργουσε στον Απολλωνα.
Αν ξερει καποιος τα θεματα του συνεδριου ας τα αναφερει παρακαλω, ή αν βαριεται τουλαχιστον αν απαντησει αν υπαρχει καποιο θεμα σχετικο με τον Απολλωνα.

ΚΑΡΑΧΑΛΙΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ

Ανώνυμος είπε...

το πρόγραμμα του συνεδρίου δεν έχει βγει ακόμη. Θα γίνουν πάντως κάπου 60 ανακοινώσεις και πολλές απ' αυτές θα αναφέρονται στην Κωμιακή (ιστορία, μνημεία, λαϊκός πολιτισμός κ.λπ.). Γενικά τα θέματα είναι στην πλειοψηφία τους φιλολογικά, υpάρχουν όμως και ανακοινώσεις για σύγχρονα ζητήματα (ανάπτυξη, περιβάλλον κ.λπ.).
koyros b

Ανώνυμος είπε...

gia poio logo eipame pos to synedrio ginete stin komiaki?
eiste asteioi!
gia ton idio anthropo to proigoumeno egine stin korono? k to pio proigoumeno stin tragea? kok...
stin prospatheia sas na ton glypsete, ton rezilevete. kai toulaxisto, me vasi tin erevnitiki tou prospatheia, den tou aksizei...
vevea to toponymio "axos" den anakalyfthike, xrisimopoiountan panta stin komiaki k an rotisete monimous ekei, tha sas poun pou oriotheteitai i perioxi tou kai poioi exoun xorafia ekei kai kapoies palies istories... afto pou "anakalypse", ine pos o tafos, ton opoio eixe vrei o klon stefanos stin evryteri perioxi, anike sto naxo, ton proto oikisti tou nisiou, symfona me ti... mythologia!
kai 1 erotisi: giati kapoioi apeteite apo enan filologo (pio sosta, enan me spoudes filologias) na kanei ton arxaiologo?

"F"

Ανώνυμος είπε...

Κι εσύ κύριε F μου ζήλεψες επειδή εξ αιτίας του φιλόλογου Λεβογιάννη και των τριών βιβλίων του για το χωριό μας θα γίνει ένα επιστημονικό συνέδριο στο χωριό μας;
Ώρα δεν ήταν να προβληθεί κι αυτό; Υποχρέωση του Λεβογιάννη και όλων των Κωμιακιτών επιστημόνων είναι να βοηθήσουν με τις γνώσεις τους τον γενέθλιο τόπο τους. Εσύ τό' χεις κάνει αυτό; Φαίνεσαι να είσαι επιστήμονας. Αντί λοιπόν να ειρωνεύεσαι τον Λεβογιάννη, κάνε κι εσύ κάτι για το χωριό.
Και με την ευκαιρία για πες μας, μια και διαβάζεις το blog΄αυτό, ποια είναι η γνώμη σου για το αλιευτικό καταφύγιο του Απόλλωνα; ποια είναι η γνώμη σου για τη ρύπανση που προκαλεί στον Απόλλωνα το έγκλημα της αποχέτευσης; Τι γνώμη έχεις για τον Σύλλογο Απολλωνιατών;
Για κολύμπησε λίγο και στα βαθιά. Εύκολη είναι η κριτική, απαιτούνται όμως και θέσεις.
Έτσι δεν είναι κύριε F μου; Κ
άτι πάντως μου θυμίζει το ψευδώνυμό σου!!!
ΝΑΞΙΟ-ΓΡΑΦΟΣ

Ανώνυμος είπε...

VARAVA
Αν είναι αληθινή η ιστορία με τον μακρινό συγγενή σου δημοσιοποίησέ την εδώ, πού ξέρεις, μπορεί κάτι να βρεθεί και να επιστρέψει πίσω. Ο Λεβογιάννης και κάποιοι άλλοι προσπαθούν να γίνει μουσείο στο χωριό ή στον Απόλλωνα. Έτσι θα απαλλαγείς και από τις τύψεις που νιώθεις.

Ανώνυμος είπε...

Αναφορικά με τον αρχαίο μώλο (τα Μάρμαρα)χωρίς να διεκδικώ ρόλο ερευνητή, αλλά απογοητευμένος από τις αηδίες που γράφονται και κυρίως θυμωμένος από την προσπάθεια απαξίωσης της έρευνας- μελέτης που είναι σε εξέλιξη , με βάση την κοινή λογική έχω να παρατηρήσω τα εξής:

α. Αυτός αποτελείται από μεγάλο αριθμό ογκολίθων (η συστάδα των ογκολίθων έχει "κανιβαλισθεί" στο παρελθόν προκειμένου να θεμελιωθεί το παράνομο και τυχαίο έργο του έξω μώλου. Ευτυχώς όμως υπάρχουν φωτογραφικά ντοκουμέντα)
β. Οι ογκόλιθοι δεν είναι άτακτα ριγμένοι αλλά είναι τοποθετημένοι και διατεταγμένοι σε συγκεκριμένη κατεύθυνση έτσι που να τάσσονται εμπόδιο στον επικρατούντα κατά την διάρκεια του έτους κυματισμό. Τον Βόρειο και τον Βορειοανατολικό κυματισμό (Παρατηρείστε την κατεύθυνση των Μαρμάρων και συγκρίνατε με αυτή του έξω μώλου. Μήπως Αυτοί που θεμελίωσαν το αρχαίο έργο είχαν κάνει πιο επιτυχημένους υπολογισμούς από τους σύγχρονους μηχανικούς;)
γ. Οι παλιότεροι θα ενθυμούνται ότι τα βάθη στην υπήνεμη πλευρά (πρός Μενιδιάτη) ήταν αρκετά μεγάλα ικανά να "δεχθούν" πλεούμενα μέχρι 3 μέτρα βύθισμα και ελαττώθηκαν στα σημερινά κάτω του μέτρου βάθη όταν οι επεμβάσεις στον Απόλλωνα άρχισαν να ξεπερνούν τα ανεκτά όρια με το "χτίσιμο" του έξω μώλου και το μπάζωμα του Λογγού (ρωτήστε τους πατεράδες σας οι νεώτεροι και θα σας βεβαιώσουν ότι στην πλατεία της Φράουλας υπήρχε θάλασσα). Τρανή απόδειξη ότι για χιλιάδες χρόνια Κάποιοι είχαν την δυνατότητα (ή μήπως τον σεβασμό στο χώρο;) να τηρούν μιά ισορροπία στην δυναμική που ανεπτύσσετο στον όρμο κάτι που οι σύγχρονοι ανέτρεψαν με τις ασχήμιες τους.

Τα παραπάνω είναι προφανή. Από εδώ και πέρα έχουν λόγο οι ειδικοί ώστε να προσεγγισθεί η πραγματικότητα, δηλαδή η Ιστορία του τόπου μας, με την μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια. Οποιαδήποτε βολή και αμφισβήτηση κατά της προσπάθειας και των συμπερασμάτων της έρευνας που είναι σε εξέλιξη αποτελεί ανοσιούργημα και ενέργεια κατά του Απόλλωνα και της Ιστορίας του. Αποτελεί ενέργεια και περιφρόνηση κατά των προγόνων μας (Το άκούτε εσείς που σκίζετε τα ιμάτια σας για τα όνειρα των πατεράδων μας;Υπάρχουν, κύριοι πανάσχετοι, αμόρφωτοι, βάρβαροι σύγχρονοι "σωτήρες" του Απόλλωνα και οι προπαππούδες των παππούδων των πατεράδων των παππούδων μας που πρέπει να τιμήσουμε).
Και εσείς για να εξυπηρετήσετε τα καταστροφικά για τον Απόλλωνα σχέδια σας που περιλάμβαναν και το θάψιμο των Μαρμάρων επιστρατεύσατε ακόμη και κάποιο άσημο, άσχετο με την επιστήμη ονόματι Στρούβαλη (ο οποίος πρέπει να δώσει λόγο για το κείμενο του).
ΕΜΕΙΣ ΣΤΑΘΕΡΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΟΥΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΤΩΝ ΣΙΜΩΣΙ-ΛΕΒΟΓΙΑΝΝΗ ΓΙΑΤΙ ΑΔΟΛΑ ΚΑΙ ΑΠΛΑ ΑΓΑΠΑΜΕ ΤΟΝ ΑΠΟΛΛΩΝΑ ΚΑΙ ΣΕΒΟΜΑΣΤΕ ΤΟΥΣ ΠΡΟΓΟΝΟΥΣ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΠΟΥ ΜΑΣ ΚΛΗΡΟΔΟΤΗΣΑΝ.

ΣΤΑΒΕΝΤΟ

Ανώνυμος είπε...

Συγχαρητήρια άγνωστέ μου φίλε ΣΤΑΒΕΝΤΟ.
Με ανθρώπους σαν και σένα είμαι βέβαιος ότι ο σπουδαίος και μοναδικός αυτός τόπος θα πάει μπροστά, όσο κι αν κάποιοι υπεύθυνοι τοπικοί άρχοντες (πρώην Κοινοτάρχες, δήμαρχοι, Έπαρχοι, Νομάρχες κ.λπ.), αλλά κια μερικοί ανεύθυνοι παράγοντες δυστυχώς τον κατακρεούργησαν μέχρι τώρα.
Στη μνήμη εκείνων των πριν χιλιάδες χρόνια κατοίκων του, που τον σεβάστηκαν, που έκοψαν και σκάλισαν τα μάρμαρα πρώτοι αυτοί στον αρχαίο ελληνικό κόσμο για να φτιάξουν τους πρώτους κούρους, αλλά και στη μνήμη όλων εκείνων των μεταγενέστερων, οι οποίοι, μέσα στις χιλιετίες και τους αιώνες και μέχρι τις δυο πρώτες 10ετίες του 20ου αιώνα, σεβάστηκαν αυτά τα μνημεία, αλλά και τη μοναδική φύση, ΑΞΙΖΕΙ, φίλε μου, να παλέψουμε σκληρά, κόντρα στους εγωισμούς, στην ψηφοθηρία και τα συμφέροντα, γιατί χρωστάμε στις επόμενες γενιές τον Απόλλωνα των παιδικών μας χρόνων, τον Απόλλωνα του παραθερισμού τους, τον Απόλλωνα της καθάριας θάλασσας.
ΝΙΚΟΣ Ι. ΛΕΒΟΓΙΑΝΝΗΣ
(
Πολλά συγχαρητήρια στους νεαρούς Απολλωνιάτες blogers για την υπέροχη αυτή πρωτοβουλία τους. Διαβάζω το blog με πολύ ενδιαφέρον).

Ανώνυμος είπε...

Ο ΚΟΥΡΟΣ ΤΟΥ PRICETON
Ο κούρος (ακέφαλος, χωρίς πόδια και χέρια), που η φωτογραφία του αναρτήθηκε σήμερα στο blog και σ' αυτήν εδώ τη σελίδα, όπως διάβασα πρόσφατα σε άρθρο του Νίκου Ι. Λεβογιάννη (εφημ. ΜΑΣΚΑ της Νάξου) είναι ο κούρος του Priceton, όπως τον "βάφτισαν" οι αρχαιολόγοι.
Βρέθηκε, γράφει ο Λεβογιάννης, το 1962 στον Απόλλωνα στην καρδιά του αρχαίου λατομείου (συμπληρώνω εγώ: λίγο πιο κάτω από εκεί που βρίσκεται ο κούρος και κάτω απ' τον δρόμο). Πουλήθηκε από εκείνους που τον βρήκαν σε αρχαιοκάπηλους και στη συνέχεια, άγνωστο πώς και πότε, βρέθηκε στα χέρια του γνωστού σήμερα κυκλώματος των αρχαιοκαπήλων της Σχοινούσας των εμπόρων αρχαιοτήτων Ρόμπιν Σάιμς και Χρήστου Μιχαηλίδη -που πριν μερικά χρόνια εξάρθρωσαν οι ελληνικές αρχές, του μεγαλύτερου ίσως κυκλώματος αρχαιοκαπηλίας στον κόσμο. Απ' αυτούς ο κούρος στη συνέχεια πουλήθηκε στο αρχαιοκαπηλικό μουσείο Γκετί του Λος Άντζελες με το οποίο συνεργάζονταν οι δυο αρχαιοκάπηλοι και απ’ το Γκετί αργότερα βρέθηκε στο Μουσείο Priceton της Αμερικής επίσης. Τα τελευταία χρόνια και μέχρι πρόσφατα (ίσως και σήμερα ακόμη) ο κούρος αυτός βρισκόταν εκτεθειμένος σε περίοπτη θέση σε γνωστό μεγάλο μουσείο της Αθήνας. Στην ετικέτα της βάσης του κούρου αναφερόταν ότι αυτός είναι δωρεά της οικογένειας Χρήστου Μιχαηλίδη προς το Μουσείο, δηλ. του ιδιοκτήτη της βίλας στη Σχοινούσα και ενός απ' τους δυο επί κεφαλής του παγκόσμιου αυτού κυκλώματος αρχαιοκαπηλίας. Ο Μιχαηλίδης πριν αρκετά χρόνια σκοτώθηκε σε μια του βίλα στην Ιταλία.

(παρακαλώ τους διαχειριστές του blog να διαγράψουν το κείμενο της προηγούμενης ανάρτησης-είναι το ίδιο με το παρόν-επειδή έχει κάποια φραστικά και ορθογραφικά λάθη. Ευχαριστώ)

Ανώνυμος είπε...

Όποιο ενδιαφέρεστε να ενημερωθείτε για το τί έγινε στη Σχοινούσα με την αρχαιοκαπηλία ή να μάθετε περισσότερα για το μουσείο Γκετί του Λος Άντζελες, ψάξτε στην Google
στις λέξεις Σχοινούσα, Γκετί, Μάριον Στρού, Μιχαηλίδης,αρχαιοκαπηλία.
Θα σας συγκλονίσουν αυτά που θα δείτε και θα διαβάσετε.
Koyros b

Ανώνυμος είπε...

Στο Δ' Πανελλήνιο Συνέδριο "Η Νάξος διά μέσου των αιώνων" που θα γίνει στην Κωμιακή 5-7 Σεπτεμβρίου 2008, θα γίνουν από Πανεπιστημιακούς σημαντικές ανακοινώσεις για το αρχαίο λατομείο και το αρχαίο λιμάνι του Απόλλωνα.

Ανώνυμος είπε...

Στην εφημερίδα ΚΟΡΩΝΙΔΑ που κυκλοφόρησε τον Ιούλιο δημοσιεύεται συνέντευξη του ιδρυτή του Συνεδρίου καθηγητή του Παν/μίου Γιάννη Προμπονά λίαν ενδιαφέρουσα για το Συνέδριο της Κωμιακής και όχι μόνο.

Ανώνυμος είπε...

Ο ΕΠΑΡΧΟΣ ΝΑΞΟΥ ΚΑΙ ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΕΣ
Στην εφημερίδα "Κορωνίδα" τελευταίο φύλλο, διαβάζουμε δηλώσεις του Επάρχου Νάξου κ. Κορρέ για τα προβλήματα των νησιών.
Ανάμεσα σε άλλα αναφέρεται ο κ. Κορρές και στην ανάγκη ανάδειξης των...αρχαιολογικών χώρων. Γράφει: "Ο πολιτιστικός πλούτος μιας περιοχής είναι ένας από τους κύριους μοχλούς ανάπτυξής της. Οι περιοχές που έχουν γνωρίσει μεγάλη τουριστική ανάπτυξη και κατ' επέκταση οικονομική άνθηση, το οφείλουν κύρια στα σημαντικά πολιτιστικά μνημεία τους...Από το σύνολο των περιοχών που φιλοξενούν ιδιαίτερης αξίας αρχαιότητες, μόνο ένα μικρό μέρος έχει αναδειχθεί. Έχουμε λοιπόν ένα μεγάλο πολιτιστικό απόθεμα που πρέπει να το αναδείξουμε..."!!!
Εντυπωσιακές ομολογουμένως οι δηλώσεις του κ. Επάρχου Νάξου, ο οποίος εμφανίζεται ιδιαίτερα ευαίσθητος για τους αρχαιολογικούς μας θησαυρούς.
Πώς όμως συμβιβάζονται αυτά με όσα έχει υποστηρίξει σε παλιότερες δηλώσεις του για το αρχαίο λιμάνι του Απόλλωνα, που φρόντισε με τις μελέτες που κατ' εντολήν του έγιναν να θαφτεί με τσιμέντα;
Ο ίδιος υποστήριζε ότι οι αρχαιολογικές υπηρεσίες αναφέρουν ότι δεν υπάρχει αρχαιολογικός χώρος στην παραλία του Απόλλωνα και ο καθένας μπορεί να λέει ό,τι θέλει, σημασία έχει τι λένε οι αρχαιολογικές υπηρεσίες.
Αυτά έλεγε το 2006, 2007 και 2008 ο κ. Έπαρχος για το αρχαίο λιμάνι του Απόλλωνα. Αμφισβητούσε δηλ. τις αρχαιολογικές έρευνες και τις επιστημονικές ανακοινώσεις, επειδή οι αρχαιολογικές υπηρεσίες δεν είχαν ερευνήσει και άρα δεν είχαν εντοπίσει το αρχαίο λιμάνι. Απέδιδε μάλιστα και ...σκοπιμότητες σε όσους υποστήριζαν την ύπαρξή τους (Ν. Λεβογιάννης φιλόλογος).
Τελικά κύριε Έπαρχε, πότε λέγατε την αλήθεια τώρα στις πρόσφατες δηλώσεις σας ή παλιότερα στις δηλώσεις σας για το λιμενικό του Απόλλωνα, ή η αλήθεια είναι κατά πώς μας βολεύει;
Εξακολουθείτε κ. Έπαρχε να έχετε την άποψη ότι δεν υπάρχουν αρχαία στον όρμο του Απόλλωνα και εκεί που θέλατε να γίνει το έργο; Μήπως αλλάξατε γνώμη; ή δεν ισχύουν για τον Απόλλωνα όσα λέτε στις δηλώσεις σας στην εφημ. Κορωνίδα; Θα θέλαμε το σχόλιό σας, αν και γνωρίζουμε ότι ούτε εφημερίδες διαβάζετε, ούτε ραδιόφωνο ακούτε, ου΄τε φυσικά στο διαδίκτυο σερφάρετε, ούτε σας ενδιαφέρει τι λένε για σας οι άλλοι.

Ανώνυμος είπε...

ΤΙ ΕΛΕΓΕ Ο κ. ΕΠΑΡΧΟΣ ΤΟ 2006

απόσπασμα από συνέντευξή του στην εφημ. ΝΑΞΙΑΚΟΣ ΤΥΠΟΣ στις 11.8.2006

"Αν είναι κηρυγμένος ή όχι αρχαιολογικός κάποιος χώρος, αν κάποιο είναι αρχαίο λιμάνι ή όχι αυτό το κρίνουν οι αρμόδιες αρχαιολογικές υπηρεσίες και όχι ο καθένας από εμάς θα βαφτίζει κάτι αρχαίο κατά πώς τον εξυπηρετεί. Οι απαντήσεις των αρχαιολογικών υπηρεσιών είναι ότι η περιοχή του έργου δεν γειτνιάζει ούτε με τον κούρο, αλλά ούτε με την ευρύτερη οριοθετημένη περιοχή...".
Αυτά έλεγε τότε ο κ. Έπαρχος. Τ
ώρα στην "Κορωνίδα" προσπαθεί να τα ...στρογγυλέψει, γιατί φαίνεται πως έχει αρχίσει να καταλαβαίνει τα εγκληματικά του λάθη.
Όμως το έργο χάθηκε οριστικά για τον Απόλλωνα, ενώ μπορούσε να γίνει, αν άκουγε τότε τον κόσμο και όχι τον Νταμπάκη, που τον παρέσυρε στην προώθηση του έργου με άκρα μυστικότητα.
Θα περιμένουμε ν' ακούσουμε κι άλλα.
Ιδιαίτερα περιμένουμε με ενδιαφέρον να δούμε τι θα πουν το καλοκαίρι στον Απόλλωνα όταν θα τους καλέσει ο πρόεδρας να χαιρετίσουν τα πλήθη. Θα συνεχίσουν την κοροΐδία;
Θα μου πείτε έτσι κι αλλιώς δεν έχουν πλέον ανάγκη τα ...ψηφάκια των Απολλωνιατών, αφού δεν πρόκειται να ξαναείνε στις καρέκλες τους μετά τις επόμενες εκλογές και μπορεί και να μην ξαναπατησουν στον Απόλλωνα. Το στήριγμά τους στον Απόλλωνα εξ άλλου έχει κάψειτο χαρτί του και πλέον δεν τους εξυπηρετεί.

Ανώνυμος είπε...

( ΠΡΟΕΔΡΟΣ)ΚΑΙ ΚΑΘΕ (ΠΡΟΕΔΡΟΣ) ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΑ ΤΟΥ ΟΝΑΣΙΤΙ ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΚΛΑΜΑΤΑ.

Ανώνυμος είπε...

ΚΟΥΡΟΣ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ
πατήστε εδώ

Ανώνυμος είπε...

Ο Μπιτζηλαιΐαδίστικος σκοπός και χορός
και οι περιπέτειές του από τους σύγχρονους
Ναξιώτες μουσικούς και τραγουδιστές

«Χορέψετε, χορέψετε τα νιάτα να χαρείτε»...
Ε, λοιπόν, αυτό το ναξιώτικο τραγούδι έγινε αφορμή για να πιάσει «απελπισία» τους ερευνητές χορού, μουσικολόγους, ανθρωπολόγους, γυμναστές στο 12ο συνέδριο της Διεθνούς Οργάνωσης Λαϊκής Τέχνης με θέμα: «Χορός και Ρυθμός», που πραγματοποιήθηκε από την 1η ώς τις 5 Ιουλίου στο Θέατρο Δόρας Στράτου.
Συνειδητοποίησαν για άλλη μια φορά πως αν θέλουν να ερευνήσουν μια περιοχή, χωρίς να πέσουν σε οικτρά λάθη, θα χρειαστούν ίσως και τη μισή τους ζωή να βρουν τις ρίζες ενός και μόνο δημοτικού τραγουδιού.
Αυτό συμβαίνει κυρίως στα νησιώτικα τραγούδια και τα πελοποννησιακά, τα οποία έχουν υποστεί τόσο βίαιες αλλαγές, που κανένας ερευνητής δεν μπορεί να είναι βέβαιος από ποια περιοχή προέρχονται, υπό ποιες περιστάσεις τραγουδήθηκαν και κατά πόσο αυτό που ακούγεται σήμερα σε cd και δίσκους, έχει σχέση με το αρχικό άκουσμα και βέβαια, αν τα ονόματα των παραδοσιακών χορών, που αναφέρονται στα εισαγωγικά σημειώματα των δίσκων, είναι πράγματι τα ίδια που χορεύουν οι ντόπιοι ή «κατά φαντασίαν» ονόματα.
Το τραγούδι «Χορέψετε, χορέψετε», που τραγουδήθηκε και από τα χείλη του Γιάννη Πάριου, που χρησιμοποίησε ως παράδειγμα ο διδάσκων ελληνικούς χορούς στα ΤΕΦΑΑ Αθηνών Σταύρος Σπηλιάκος, είναι απλώς η κορυφή του παγόβουνου για τα νησιώτικα τραγούδια. Ο Σπηλιάκος, μιλώντας για τις περιπέτειες του συγκεκριμένου τραγουδιού, σημείωσε ότι έχει άμεση σχέση και με τις δισκογραφικές εταιρείες. Το τραγούδι αυτό αρχικά ήταν οργανικός σκοπός, που χορευόταν μόνο από μία οικογένεια, στο χωριό Κωμιακή της Νάξου, τους Βιτζηλαίους, εξ ου και ονομάστηκε Βιτζηλαιαδίστικος χορός.
Κατά τον Σπηλιάκο γύρω στο 1964, ο Γιώργος Κονιτόπουλος του πρόσθεσε λόγια, άλλαξε το ύφος και το ήθος του τραγουδιού και έγινε γνωστό ως «Χορέψετε, χορέψετε τα νιάτα να χαρείτε, γιατί σε τούτο τον ντουνιά δεν θα τα ξαναβρείτε».
Στον επόμενο δίσκο, που τραγουδήθηκε από την αδελφή του Γ. Κονιτόπουλου, Ειρήνη Κονιτοπούλου με επιμέλεια της Δόμνας Σαμίου, ο Βιτζηλαιαδίστικος χορός καταγράφηκε ως «Πηδηχτός χορός».
Λίγο αργότερα ο Κωμιακίτης λαουτιέρης Βασίλης Χατζόπουλος επαναφέρει το τραγούδι κοντά στην αρχική του μορφή και το καταγράφει ως «Βιτζηλαιαδίστικος χορός», αλλά με άλλους στίχους: «Το Βιτζηλαιαδίστικο που 'ναι για τσι βρακάδες, χορεύανε στην Κωμιακή λεβέντες χορευτάδες».
Στη συνέχεια το τραγούδι αυτό υπέστη και νέα παρέμβαση από τον Βαγγέλη Κονιτόπουλο και την Αγγελική Κονιτοπούλου-Κλουβάτου, αφού στο τέλος σαν σε παραλήρημα ακούγεται ο στίχος: «Παναγιά μου δώσ' του, δώσ' του, δώσ' του, δώσ' του» και ανάλογο δρόμο ακολούθησε και ο Γιάννης Πάριος.
Στη συνέχεια, το τραγούδι καταγράφηκε στο δίσκο της Δόμνας Σαμίου «Αποκριάτικα», με τον τίτλο «Τούτες οι μέρες το 'χουνε, τούτες οι εβδομάδες», οπότε για πρώτη φορά ακούγεται τουμπελέκι, μολονότι στη Νάξο δεν χρησιμοποιήθηκε ποτέ το συγκεκριμένο μουσικό όργανο.

Ανώνυμος είπε...

ΤΟ ΤΟΠΩΝΥΜΙΟ ΚΩΜΙΑΚΗ

Η Κωμιακή είναι λέξη περιεκτική και σημαίνει την περιφέρεια πολλών «κωμών», δηλ. μικρών χωριών.
Αναμφισβήτητα το χωριό αυτό έχει παλιές ρίζες και παραπέμπει στην ύπαρξη κάποιου αρχαίου οικισμού στη Νάξο, που έφερε το όνομα Κώμη.
Το τοπωνύμιο Μυρίσης είναι το αρχαίο Μύρισσα και θεωρείται ως ένα από τα πολλά παλαιά τοπωνύμια της Νάξου.
Εξ άλλου το Σκεπόνι, ο Κανάς, το Φλάμπουρο, ο Χεντρυμός, η Κωμιακή, η Αγιά, ο Απόλλωνας, ο Κάμπος, η Χίλια βρύση, το Μαυρομάρι κ.α .αναφέρονται σε έγγραφα του 16ου αιώνα ως τιμάρια των διαφόρων φράγκων φεουδαρχών.
Το τοπωνύμιο «Κωμιακή» συναντάται σε νοταριακά και άλλα έγγραφα που χρονολογούνται στα 1537,1638, 1660, 1665, 1669, 1670, 1675, 1680, 1681, 1682, 1685, 1687, 1694, 1698, 1715 κ.λ.
«Μετά το έτος 1537 η Νάξος διηρείτο εις το της πόλεως Ναξίας, το των περιχώρων (χωρία πεδινής Νάξου), το της Τρυμαλίας (Τραγέα) ής προΐστατο χωροεπίσκοπος, το αξίωμα έφερον οι εκάστοτε ηγούμενοι του παρά την κώμην Σαγκρί μοναστηρίου των Ταξιαρχών, το της Κωμιακής, το των Νουμέρων ή Ανουμέρων και το της Απειράνθου» (Π. Ζερλέντης).
Σε Isolario dell’ Arcipelago του Francesco Lypazzolo, που σώζεται στη Βρετανική βιβλιοθήκη και χρονολογείται το 1638, γίνεται αναφορά και στη Νάξο. Στην ορεινή Νάξο επισημαίνει το κάστρο του Απόλλωνα (Castello Di Apollo) και εκεί κοντά τους οικισμούς τ ’Απεράθου (Perato), της Κεραμωτής ( Chiaramoti), των Βόθρων (Vothrus) και της Κωμιακής (Comiachi).
Σε διαθήκη του 1639 της Βαγιανής Χωριανού αναφέρεται: Κωμιακή : «…εις τοποθέσιον χωρίου καλουμένου Κωμιακή και εις τον οίκον του κυρ Πέτρου Μαρτζελά…».
Σε πωλητήριο του 1660 αναφέρεται: Κομνιακή: «…στα 1660 Νοέμβρη 26 η Μαργέτα Σφόρτζα Κάστρι…πουλεί προς τον εγλαμπρότατο αφέντη Φραντζέσκο Μπαρότζη την πάρτη της του τόπου ονομαζόμενος Κομνιακής…».
Στα παραπάνω έγγραφα του 16ου και 17ου αιώνα το τοπωνύμιο Κωμιακή αναγράφεται με την ηχητική ορθογραφία: Κομνιακή ή Κωμνιακή, σπανίως δε συναντάται Κομιακή ή Κωμιακή. Αν ληφθεί υπόψη ότι τα πιο παλιά Ναξιακά έγγραφα φθάνουν ως τα μέσα του 15ου αιώνα, το τοπωνύμιο Κωμιακή είναι πολύ παλιό.
Τα έγγραφα αυτά σε συνδυασμό με τα μνημεία που βρίσκονται κοντά και γύρω απ’ το χωριό, όπως ο Θολωτός τάφος του 15ου αι. π.Χ. στη θέση Αξός κοντά στη βρύση της Χωστής, οι προϊστορικοί τάφοι πίσω απ’ τον Άγιο Κων/νο του 2500 π.Χ., η βυζαντινή εκκλησιά του Άη Γιώργη του 1200, το φράγκικο κάστρο μέσα στο χωριό, μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο οικισμός αυτός με το αρχαίο όνομα Κώμη-Κωμιακή ανάγεται στους προϊστορικούς χρόνους.
Το όνομα Κωμιακή είναι το αρχαίο και το ιστορικό όνομα του χωριού. Το νεότερο όνομα Κορωνίς δόθηκε αρχικά στο δήμο Κορωνίδος όταν το 1834 συστάθηκαν για πρώτη φορά στο νεοελληνικό κράτος Δήμοι.
Όταν το 1912 για πρώτοι φορά δημιουργήθηκαν οι Κοινότητες το όνομα Κορωνίς παρέμεινε στην Κοινότητα που δημιουργήθηκε με έδρα την Κωμιακή, που περιελάμβανε κ τον Απόι τους οικισμούς Απόλλωνα και Σκεπόνι. Πρωτεύουσα της Κοινότητας Κορωνίδος ορίστηκε ο οικισμός Κωμιακή όπως αναφέρεται στο σχετικό διάταγμα. Επομένως το επίσημο όνομα του χωριού ανέκαθεν ήταν και συνεχίζει να είναι: Κωμιακή.
(Από τα Βιβλία του Νίκου Ι. Λεβογιάννη «ΚΩΜΙΑΚΗ» τόμοι Α΄ και Β΄)

Ανώνυμος είπε...

ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΣΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΟΠΩΝΥΜΙΟ ΚΩΜΙΑΚΗ
Όταν το 1912 για πρώτοι φορά δημιουργήθηκαν οι Κοινότητες το όνομα Κορωνίς παρέμεινε στην Κοινότητα που δημιουργήθηκε με έδρα την Κωμιακή, που περιελάμβανε τους οικισμούς από τη Χίλια Βρύση ως τον Απόλλωνα και το Σκεπόνι. Πρωτεύουσα της Κοινότητας Κορωνίδος ορίστηκε ο οικισμός Κωμιακή όπως αναφέρεται στο σχετικό διάταγμα. Επομένως το επίσημο όνομα του χωριού ανέκαθεν ήταν και συνεχίζει να είναι ΚΩΜΙΑΚΗ.

Ανώνυμος είπε...

(Ξανά)ΧΑΜΕΝΕΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΕΣ

Διαβάζω από το "Η ΑΝΑΔΥΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ Οι Κυκλάδες και το Αιγαίο στην 3η χιλιετία π.χ." του Καθηγητού Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ COLIN RENFREW PhD,Εκδόσεως του ΜΟΡΦΩΤΙΚΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ της ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΗΣ, σελίδες 827 και 828 :
" Όρμος Απόλλωνα ("Naxos" περ. 935488). Ο Στέφανος (σημείωση δική μου, προφανώς Κλων)(1908,115) ανέσκαψε κιβωτιόσχημους τάφους, που έδωσαν χάλκινους πελέκεις, ένα εγχειρίδιο της ύστερης πολιτισμικής ομάδος Κέρου-Σύρου (Παπαθανασόπουλος 1961-62,145), και ένα μαρμάρινο κρατηρίσκο (καντήλα)της πολιτισμικής ομάδος Γρόττας-Πηλού. Άλλος ένας μαρμάρινος κρατηρίσκος από αυτή τη θέση βρίσκεται στο Μουσείο Ashmolean της Οξφόρδης (ΑΕ 420).Επίσκεψη συγγραφέα τον Ιούλιο του 1967 (οι τάφοι δεν ήταν ορατοί)."
Σελίδα 539 :
"Ο τάφος 38 στον Όρμο Απόλλωνα της Νάξου περιείχε τρεις μεγάλους επιπεδόμορφους πελέκεις και μία σμίλη (Παπαθανασόπουλος 1961-62,πίν. 77),...."
Σελίδα 564 :
" Ο τάφος 38 στον Απόλλωνα υποδηλώνει και οικογενειακή παράδοση σε κάποια τέχνη (Παπαθανασόπουλος 1961-62, πίν. 77). Ο τάφος ήταν διπλός, με άνω και κάτω τμήμα, πρακτική που σε άλλες περιπτώσεις έχει πειστικά ερμηνευθεί ως στοιχείο που υποδηλώνει διαδοχικές ταφές σε οικογενειακό τάφο. Ο κάτω τάφος περιείχε ένα μαρμάρινο αγγείο,μιά παλέτα και ένα τριπτήρα,όπως ήταν η συνήθεια, μαζί με ένα μαχαίρι και, κατ΄εξαίρεση, με μία στενή σμίλη. Ο άνω τάφος περιείχε τρεις επιπεδόμορφους πελέκεις, οι οποίοι, όπως και η σμίλη, χρησιμοποιούνταν χωρίς αμφιβολία στην κατεργασία ξύλου. Μία πιθανή ερμηνεία είναι ότι οι δύο διαδοχικοί τάφοι ανήκαν σε πατέρα και γιό, που υπήρξαν και δύο ξυλουργοί".
Πέραν από το τεράστιο ενδιαφέρον που προκαλούν τα ανωτέρω γεννώνται τα ερωτήματα "ποιά η τύχη αυτών των τάφων;, γιά ποιoύς λόγους και σε ποιόν "βωμό" σκοπιμότητας θυσιάστηκαν;.
Αξίζει ή όχι τον κόπο η ενεργοποίηση των Συλλόγων (άλλωστε προβλέπεται και στο καταστατικό τους)στην κατεύθυνση της ερεύνης των αρχείων της ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ στα ΠΡΑΚΤΙΚΑ της οποίας ο Στέφανος ΚΛΩΝ περιέλαβε τις ανακαλύψεις και εντυπώσεις του από τις ανασκαφές στην ΝΑΞΟ;,υπάρχουν υποψήφιοι μεταπτυχιακοί Κωμιακίτες ή Απολλωνιάτες φοιτητές που θα μπορούσαν να ασχοληθούν με το θέμα;.
ΣΤΑΒΕΝΤΟ

Ducamel01 είπε...

----------------------------------------------------------------------------------------------------
Το ακόλουθο σχόλιο (post) γράφτηκε την 3 Σεπτέμβριος 2008 11:21 μμ στην ενότητα ΤΟΠΙΚΗΣ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑΣ (κακώς) από τον "Όχι στις Συντεχνίες", ο οποίος έγραψε τα παρακάτω:
----------------------------------------------------------------------------------------------------
ένας ανώνυμος έγραψε : Δεν υπάρχουν στην Κωμιακή μνημεία που μπορούσαν να μπουν στην αφίσσα; Ο μυκηναϊκός τάφος, μια βυζαντική εκκλησιά, η Αγιά, η Φανερωμένη, ο Άη Γιώργης, ο Αη Γιώργης ο Σκεπονιάτης, ο Άη Φυκάς, ο Αρχαίος μώλος στον Απόλλωνα,

Αμα αυτο που εχει ο Απολλωνας ειναι αρχαιος μωλος μαλλον οι απολλωνιατες ειναι/μαστε πιγκουνοι! Λιγη Σοβαροτητα!
-Πρωτη φορα γραφω αλλα δεν γινεται να λεμε οτι ναναι ελεος! Αμα αυτο ειναι αρχαιος μωλος τοτε η Ναξος ειναι απο μονη της ενας αρχαιολογικος τοπος και πρεπει να την εκκενωσουμε. Πρεπει να υπαρχουν πανω απο 3000 αρχαιοι μωλοι στη ναξο!


3 Σεπτέμβριος 2008 11:21 μμ

Ducamel01 είπε...

----------------------------------------------------------------------------------------------------
Το ακόλουθο σχόλιο (post) γράφτηκε την 4 Σεπτέμβριος 2008 1:40 πμ στην ενότητα ΤΟΠΙΚΗΣ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑΣ (κακώς) από τον "87", ο οποίος έγραψε τα παρακάτω:
----------------------------------------------------------------------------------------------------
Πώς δηλ. φαντάζεσαι ρε ...σπουδαίε ξερόλα έναν αρχαίο μώλο; Πρέπει ας πούμε να σε ...φτιάχνει; Κι ο κούρος είανι πανάσχημος, δεν είναι επομένως αχαίος; Δυστυχή αγράμματε αυτό το έργο είναι ένα αρχαίο τεχνικό έργο με ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Δες τα απομεινάρια του αρχαίου λιμανιού της ώρας εξ αιτίας των οποίων ακυρώθηκε το νέο λιμάνι και θα καταλάβεις την αξία του αρχαίου μώλου του Απόλλωνα. Αλλά η αγραμματωσύνη σου δεν σε κάνει να σκέφτασαι ότι όταν λένε κάτι οι αρχαιολόγοι είναι σαν τους γιατρούς όταν διαπιστώνουν μιαν αρρώστια. Κατάλαβες; Αμφιβάλλω.
87

4 Σεπτέμβριος 2008 1:40 πμ

Ducamel01 είπε...

Θα σε παρακαλούσα φίλε "Όχι στις Συντεχνίες" να δεις τις φωτογραφίες του αρχαίου μόλου που έχω ανεβάσει σε αυτή την ενότητα και να διαβάσεις το διάλογο του Γιώργου Καραχάλιου, ο οποίος μέχρι να δει τις φωτογραφίες είχε ακριβώς την ίδια άποψη με εσένα.

Αν θες διάβασε και όλο το διάλογο ο οποίος ξεκινά (εδώ) από τις 8 Ιούνιος 2008 9:55 μμ και καταλήγει στις 11 Ιούνιος 2008 11:07 μμ με τον Καραχάλιο να έχει πειστεί ότι αξίζει τον κόπο σε περίπτωση που υπάρχει η ελπίδα να τον επαναφέρουμε σε αυτή τη μορφή.

Νομίζω ότι θα βρεις πολλές απαντήσεις πάνω στον προβληματισμό σου.

Ανώνυμος είπε...

Οι φωτογραφίες από τους ογκόλιθους του αρχαίου μώλου είναι πολύ αποκαλυπτικές. Τα ίχνη από την εξόρρυξη είναι προφανή. Θα πρέπει να προωθηθούν όμως στους ειδικούς αρχαιολόγους οι οποίοι από την μεγάλη τους πείρα οπωσδήποτε θα έχουν να κάνουν ενδιαφέροντα σχόλια. Τουλάχιστον ένας ογκόλιθος στην ίδια λιθοριπή έχει παρόμοια ίχνη που είναι ορατά μόνον από την θάλασσα.

Ανώνυμος είπε...

Ρε παιδιά τώρα που είναι αποκαλόκαιρο βάλατε αυτές τις φωτογραφίες των μαρμάρων; Είναι φοβερές αλλά θα πρέπει να περιμένουμε μέχρι το επόμενο καλοκαίρι για να τα δούμε. Στα μάρμαρα που είναι κάτω από την επιφάνεια πρέπει επίσης να ψάξουμε.

Ανώνυμος είπε...

Ευχαριστώ για την δημοσίευση των φωτογραφιών. Είναι ηλίου φαεινότερον πλέον ότι πρόκειται για διαμορφωμένους μαρμάρινους ογκόλιθους τοποθετημένους κατάλληλα έτσι που στο σύνολο τους να απαρτίζουν έργο για ελλιμενισμό, δηλαδή προβλήτα (και μην πει κάποιος ότι κάνω τον αρχαιολόγο γιατί αυτά διαπιστώνονται με το μάτι.Είναι προφανή,καταφανή,ορατά). Με τις αλάνθαστες επιστημονικές-εργαστηριακές μεθόδους που υπάρχουν σήμερα είναι δυνατόν να προσδιορισθεί ακόμη και ο κύριος μαρμάρινος όγκος από τον οποίο αποσπάσθηκε κάθε "μπλόκι" του αρχαίου μώλου. Και βέβαια αυτό υποθέτω είναι εύκολο αφού ο ερευνητής αρχαιολόγος δεν έχει παρά να επισκεφθεί το αρχαίο λατομείο λίγες εκατοντάδες μέτρα νοτιοδυτικά.
Κατά την άποψη μου πρέπει να ενημερωθούν οι αρμόδιες αρχαιολογικές υπηρεσίες, η πανεπιστημιακή κοινότητα και το Υπουργείο Πολιτισμού για τον αρχαίο μώλο-προβλήτα αφού είναι κατά μεγάλο ποσοστό σε ανάδειξη και "μιλάει και φωνάζει" πλέον από μόνο του. Μεταξύ των επιστημονικών εργασιών που απαιτούνται είναι η υποβρύχια έρευνα (και αυτή δεν είναι δύσκολη αφού τα βάθη είναι μικρά)τόσο στον αρχαίο μώλο όσο και στον αυθαίρετο νέο αφού όλοι γνωρίζουμε ότι για την θεμελίωση του απεσπάσθηκαν μάρμαρα από την λιθοριπή του αρχαίου προβλήτα.
Για την ενημέρωση των αρχών και της επιστημονικής κοινότητος πολλά περιμένουμε από τον καθηγητή και πρώην Υπουργό-Βουλευτή κ. Νικόλαο ΛΕΒΟΓΙΑΝΝΗ του οποίου οι πολυετείς προσωπικές έρευνες και προσπάθειες προς κάθε κατεύθυνση με παραστάσεις,επιστολές, δημοσιεύσεις και διαλέξεις διαφύλαξαν αυτό το αρχαίο λιμάνι από την απειλή της σκαπάνης των εργολάβων της ανάπτυξης και διατήρησαν το όνειρο της αναδείξεως του ζωντανό.
Για την ιστορία του πράγματος οι φωτογραφίες έχουν ληφθεί από θέσεις ανάμεσα στα μάρμαρα και σε βάθη μέχρι και ένα μέτρο. Είναι προφανές ότι έχουν φωτογραφηθεί μόνον μάρμαρα υπέρ την επιφάνεια. Μια πλέον επισταμένη παρατήρηση με πολύ καλό καιρό, και από μη ειδικό, θα αναδείξει και άλλα ίχνη από σφηνιές. Δυστυχώς από την ημέρα παρατηρήσεως και φωτογραφήσεως των συγκεκριμένων ιχνών ο καιρός δεν επέτρεψε άλλη παρατήρηση. Τέλος, τουλάχιστον ένα μάρμαρο, όπως βεβαιώνει και άλλος blogger, φέρει σφηνιές αλλά η φωτογράφηση του είναι δυνατή μόνον από την θάλασσα.

Ανώνυμος είπε...

Πολύ καλές οι φωτογραφίες.
Εμένα όμως μου σφηνώθηκε η εξής ιδέα, γιατί μέρες που ζούμε όλα είναι πιθανά.
Μήπως κάποιος κατουρούσε στο ίδιο μέρος συνέχεια και δημιουργήθηκαν οι τρύπες.
Με τόσα που έχει κάνει ο νταμπάκης, μήπως το έκανε και αυτό. Με τέτοιες δυνατότητες και τόσα έργα που έχει κάνει , μπορεί τα κατρουλιά του να έχουν μεγάλες δυνατότητες.
Και άν κρατάει και αποδείξεις οτι είναι δικό του έργο? Μήπως πρέπει να γίνει μεγαλύτερη έρευνα για το θέμα?

Ανώνυμος είπε...

Συγχαρητήρια στον συμπατριώτη που εντόπισε τις αρχαίες σφηνιές, τις φωτογράφισε και τις ανέβασε στο blog. διάβασα ότι στο χώρο του αρχαίου λατομείου υπάρχουν εκατοντάδες τέτοιες. Κάποιος πρέπει κάποια φορά να μας τις δείξει και να μας εξηγήσει το ρόλο τους στην αρχαία τεχνική κοπής των μαρμάρων.

Ανώνυμος είπε...

O Ταμπάκης μόνο με συνεχές κοπάνισμα της ξερής του κεφαλής πάνω στα μάρμαρα θα μπορούσε να δημιουργήσει τις σφηνιές... Λέτε να το χτύπαγε απ΄το κακό του που ...τούφυγε το λιμάνι;

Ανώνυμος είπε...

Αυτός είναι ικανός για τα πάντα,εδώ έκανε παρατηρήσεις στους δυο Πανεπιστημιακούς για όσα ανακοίνωσαν στο συνέδριο, λε΄γοντάς τους ότι έχει επίσημα έγγραφα με τη "μεγάλη του κράτους σφραγίδα" που λένε ότι δεν υπάεχει εκεί ...αραίο λιμάνι... Περιμένω να δω τι θα γράψει στη φυλλάδα του, αν την ξαναβγάλει.

Ανώνυμος είπε...

Δηλαδή, αν καταλαβαίνω καλά, ο Νταμπάκης απεύχεται την εξέλιξη αναδείξεως του αρχαίου προβλήτα στον Απόλλωνα; Αν αυτό που καταλαβαίνω είναι σωστό τότε η κατάσταση είναι πολύ σοβαρή χωρίς βέβαια να φταίει ο Νταμπάκης στο ελάχιστο, κατά την γνώμη μου πάντα. Ποιός όμως φταίει που υπάρχει αυτή η καρικατούρα στην πολιτική σκηνή των Κυκλάδων;
Φταίει αυτό που σήμερα ονομάζουμε δημοκρατικό πολίτευμα (στην ουσία καμμία σχέση με την Δημοκρατία των Αθηνών, ακόμη και με σύγχρονες Δημοκρατίες) το οποίο επιτρέπει σε ανθρώπους παντελώς αμόρφωτους να "τρέχουν" τις τύχες ολόκληρων κοινωνιών. Τι ευαισθησίες στην προγονική μας κληρονομιά να διαθέτει ένας άνθρωπος που δεν έχει διαβάσει ούτε Μικρό Ήρωα και ο οποίος αποδεδειγμένα τον πολιτισμό τον συνδέει και τον εξαντλεί στους χορούς του Συλλόγου Απολλωνιατών; Ακούστε τη συνέντευξη του στο ράδιο Μεσόγειος
FM (παρακαλώ τον admin να βρεί τρόπο να αναρτήσει στο blog την συνέντευξη του το ταχύτερον) και θα ανατριχιάσετε με τις θέσεις που εκφράζει και κυρίως με το ύφος που τις διατυπώνει (το ύφος θυμίζει άλλες εποχές). Δυστυχώς αυτός ο άνθρωπος το κοινωνικό του έλλειμα το αναπληρεί παριστάνοντας τον πρόεδρο της ΟΝΑΣ επηρρεάζοντας τις τύχες όλων μας.

Ανώνυμος είπε...

Εντάξει, δεν είναι και η ΟΝΑΣ κάτι το σημαντικό, ούτε επηρεάζει σε τίποτα. Απλά ο Νταμπάκης βρήκε ένα μεγαλύτερο μικρόφωνο και ...διασκεδάζει. Αν όχι με την πρώτη, με τη δεύτερη τον παίρνουν χαμπάρι και από κει και πέρα διασκεδάζουν ΟΛΟΙ μαζί του.
Εκείνο που απαιτείται είναι μεγαλύτερη δραστηριοποίηση των ανθρώπων που σκέπτονται σοβαρά τον Απόλλωνα. Αν συμβεί αυτό ο Νταμπάκης και όλοι οι όμοιοί του θα εξαφανιστούν. Ήδη αυτό έγινε ολοφάνερο φέτος το καλοκαίρι. Τούτο το blog του έχει κάνει μεγάλη ζημιά αποκαλύπτοντας πολλές αλήθειες. Αυτό πρέπει να συνεχιστεί, αλλά δεν αρκεί, πρέπει να γίνουν και άλλες ενέργειες και κινήσεις. Δεν αρκεί να τα λέμε από εδώ και να εκτονονώμαστε, απαιτείται και έμπρακτη προσπάθεια για την αντιμετώπιση των προβλημάτων του Απόλλωνα.

Ανώνυμος είπε...

Δεν είναι καθόλου έτσι φίλε μου. Ο πρόεδρος της ΟΝΑΣ, που συμπίπτει να είναι ο Ταμπάκης, στο βαθειά νοσούν και σάπιο σύστημα που ζούμε έρχεται σε επαφή με Βουλευτές, Νομάρχες, Επάρχους, Δημάρχους ακόμη και με Υπουργούς, αποτελεί σημαντικό παράγοντα, θέτει προβλήματα, θέτει προτεραιότητες και συμμετέχει στον καθορισμό στόχων. Όσο και αν φαίνεται δεν είναι υπερβολή. Με την αγραμματοσύνη του και τους περιορισμένους του ορίζοντες κολακεύοντας τους πολιτικούς και πολιτικάντηδες (οι οποίοι εξυπηρετούνται άριστα από τέτοιες συμπεριφορές) διαμορφώνει το τοπίο όπως η δική του λανθασμένη κρίση υποδεικνύει. Και βέβαια διαμορφώνεται και το δικό μας μέλλον ανάλογα. Φανταστείτε την έκπληξη που θα δοκίμασε η Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου κ. ΚΟΚΟΡΟΥ-ΑΛΕΥΡΑ όταν μετά το πέρας της εισηγήσεως της γιά το αρχαίο λιμάνι του Απόλλωνα στο Συνέδριο της Κωμιακής δέχθηκε την επίθεση του Ταμπάκη (Πρόεδρος ΟΝΑΣ) ο οποίος ούτε λίγο ούτε πολύ της είπε ότι"τι πράγματα είναι αυτά που λέτε, εμείς έχουμε έγγραφα που λένε ότι δεν υπάρχει αρχαίο λιμάνι" .
Και αυτός ήταν ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ναξιακών Συλλόγων.
Με τις υγείες μας.

Unknown είπε...

Ο ΜΠΙΤΖΗΛΑΙΑΔΙΣΤΙΚΟΣ ΧΟΡΟΣ ΚΑΙ ΣΚΟΠΟΣ-ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗΝ ΕΚΠΟΜΟΗ ΤΗΣ ΕΤ3
Με αφορμή την εκπομπή της ΕΤ3 όπου παρουσιάστηκαν παραδοσιακοί χοροί και τραγούδια από την Κωμιακή σε κάποιο blog γράφτηκαν διάφορες απόψεις για τους παραδοσιακούς Κωμιακίτικους χορούς, που αξίζουν σχολιασμού και συζήτησης
Κάποιος σχολίασε ότι στην εκπομπή δεν ακούστηκε ότι «η διάσωση του «ΒΙΤΖΗΛΑΙΑΔΙΣΤΙΚΟΥ» οφείλεται στον Βασίλη Χατζόπουλο». Απάντησε κάποιος άλλος αναλυτικά την ιστορία της αναβίωσης του ιστορικού και μοναδικού αυτού χορού, που χορευόταν μόνο στην Κωμιακή, ενός λεβέντικου ανδρικού χορού που έχει μέσα του στοιχεία από τον Ποντιακό Πυρίχιο, αλλά και από τον Κρητικό Πεντοζάλι. Στοιχεία που δένουν και με την καταγωγή του σογιού των Βιτζηλαίων (Μπιτζηλαιάδω) από την Κρήτη και την Μ. Ασια. Γράφει ο καλά ενημερωμένος συμπατριώτης: «Ο Βασίλης Χατζόπουλος πρωτοπαρουσίασε τον Μπιτζηλαιαδίστικο χορό σε μια εκπομπή της ΕΡΤ, αλλοιώνοντάς τον όμως με τους στίχους που έβαλε, ενώ ήταν μόνο ο σκοπός. Αλλά ο χορός αυτός, αφού έπαψε να χορεύεται στην Κωμιακή πριν από την Κατοχή, άρχισε πάλι να αναβιώνει από τον Σύλλογο Κορωνίδας, ο οποίος τον παρουσίασε με παλιούς χορευτές και τζαμπουνοντούμπακα το 1972 στον αποκριάτικο χορό του στο κέντρο "Αιγαίον" και όταν αργότερα δημιούργησε χορευτικό συγκρότημα, άρχισε να τον διδάσκει και να τον διαδίδει. Στο πρώτο Πανναξιακό φεστιβάλ που διοργάνωσε ο Σύλλογος Κορωνίδας το 1975 ή 76 στο Γαλάτσι, ο μπιτζηλαιαδίστικος χορός παρουσιάστηκε από το χορευτικό του Συλλόγου μπροστά σε 2000 κόσμο στον κινηματογράφο "Αλέξανδρος" στο Γαλάτσι. Η συμβολή του Β. Χατζόπουλου στη διάδοσή του Μπιτζηλαιαδίστικου χορού είναι αναμφισβήτητα μεγάλη, αλλά τον χορό αυτό τον έσωσε και τον αναβίωσε ο Σύλλογος Κορωνίδας». Ο ίδιος συμπλήρωσε στη συνέχεια:
« ο Σύλλογος Κορωνίδας ξαναζωντάνεψε τον Μπιτζηλαιαδίστκο από το 1972 που πρωτοπαρουσιάστηκε σε εκδήλωσή του με παλιούς Κωμιακίτες χορευτές που τον ήξεραν και με τζαμπουνοντούμπακα. Λεπτομέρειες για την εκδήλωση αυτή, όπως και για τον ίδιο το Μπιτζηλαιαδίστικο, θα βρεις στην εφημ. "Κορωνίδα" της εποχής εκείνης. Ως προς τα πρόσωπα που λες ότι μεταφέρουν την παράδοση από γενιά σε γενιά, συμφωνώ μαζί σου, μόνο που στις μέρες μας η εμπορευματοποίηση του νησιώτικου τραγουδιού το αλλοίωσε και το έβλαψε. Ο μπιτζηλαιαδίστικος σκοπός έγινε..."δος του δος του" και ...μπάλος!!! έτσι δεν είναι; Από κάποιους εμπόρους-μουσικούς έγινε αυτό και όχι μόνο αυτό. Αν θες να μάθεις περισσότερα για τις αλλοιώσεις που επέφεραν στον μπιτζηλαιαδίστικο σκοπό διάφοροι «μουσικοί»-έμποροι της παράδοσής μας υπάρχουν πολλά κείμενα δημοσιευμένα στα βιβλία της Κωμιακής και σε διάφορα περιοδικά. Αν σε ενδιαφέρει μπορώ να σου δώσω πληροφορίες.. Στο ίδιο post κάποιος άλλος σχολιάζει την εεκπομπή της ΕΤ3 και γράφει: «Ο χορός "Κοτσάκια" τίνος εφεύρεση είναι; της ΕΤ3; Δεν υπήρχε τέτοιος χορός στην Κωμιακή. Αυτός ο χορός είναι Απεραθίτικος μαζί και ο σκοπός του. Εκτός αν θέλουν κάποιοι όλα να τα κάνουν...Κωμιακίτικα.!!! Ο άκρατος τοπικισμός δεν ωφελεί...».

Unknown είπε...

ΤΟ ΠΑΡΚΟ ΣΜΥΡΙΔΑΣ ΣΤΗ ΝΑΞΟ

Η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Άννα Φιλίνη κατέθεσε αναφορά στη Βουλή με την οποία o Απεραθίτικος Σύλλογος Νάξου ζητά την ανάδειξη του Προβιομηχανικού Πάρκου Εξόρυξης και Μεταφοράς Σμύριδας, ώστε να καταστεί επισκέψιμο και να αποτελέσει τον καταλύτη ανάπτυξης της ορεινής Νάξου.
Στόχος του Συλλόγου είναι να ενταχθεί ο «ιστορικός τόπος και διατηρητέο μνημείο» του Εναέριου και των Σμυριδορυχείων υπό την αιγίδα της UNESCO, ως διατηρητέο μνημείο του σύγχρονου ευρωπαϊκού βιομηχανικού πολιτισμού.
Συγκεκριμένα για την επίτευξη του παραπάνω στόχου θέτουν ως προτεραιότητα στην πολιτική ηγεσία της χώρας, την αποφόρτιση των 12 στρεμμάτων της αποθήκης, τη δημιουργία ιατρείου στη Μουτσούνα, την επικαιροποίηση των υφιστάμενων μελετών και την ένταξη του έργου της ανάδειξης του Προβιομηχανικού Πάρκου Σμύριδας στο ΕΣΠΑ.

Unknown είπε...

ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΣΥΛΛΟΓΟ ΑΠΕΡΑΘΙΤΩΝ

όχι και στα μνημεία της Παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO Ο εναεριος. Μόλις πρόσφατα εντάχτηκε σ' αυτά η Ακρόπολη. καμιά 10αριά είναι τα μνημεία της Ελλάδας που έχουν ενταχθεί στον κατάλογο αυτό.
Μην είμαστε και υπερβολικοί κύριοι του Συλλόγου Απεραθιτών.
Ο Εναέριος πρέπει να ενταχθεί σε ένα πρόγραμμα, να γίνει μελέτη, να χρηματοδοτηθεί και να συντηρηθεί. Είναι σωστό το αίτημα να μεταφερθούν από τη Μουτσούνα τα σμυρίγλια που υπάρχουν στην υπάιθρια αποθήκη και να αναπλαστεί ο χώρος, να αναδειχθούν οι αποθήκες, το μηχανοστάσιο κ.λπ. Με τα σπίτια που έχουν κτισθεί κολλητά στον Εναέριο τι θα κάνετε; Δεν σας είδα όμως να διαμαρτύρεστε για τις παρεμβάσεις στη ζώνη προσρασίας του Εναέριου και στη βάση ενός πυλώνα στην κορφή του Ζα τσ' Αμόμαξης των κατασκευαστών του αιολικού πάρκου Κορώνου.Δεν λέτε γι αυτά τίποτε.

Ducamel01 είπε...

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Το ακόλουθο κείμενο - ντοκουμέντο, αφορά τον αρχαίο μόλο του Απόλλωνα. Εστάλη μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας και το αναρτούμε παρακάτω:
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Νέα γραπτά στοιχεία στο φως
για τον αρχαίο μόλο του Απόλλωνα


Στην «Ιστορία της Νάξου» που έγραψε την περίοδο 1799-1800 ο καθολικός μοναχός Ιγνάτιος Λίχτε, ηγούμενος της Καθολικής Μονής Ιησουϊτών στη Νάξο την περίοδο αυτή, γίνεται εκτενής αναφορά στον Απόλλωνα και στις αρχαιότητες που υπάρχουν εκεί, καθώς και στον αρχαίο μόλο.
Αναφερόμενος στο λιμάνι του Απόλλωνα γράφει ότι είναι ένας ανοιχτός όρμος, στον οποίο σώζονται τα απομεινάρια ενός προχώματος (μώλου) που μόλις ξεχωρίζει. Επίσης κάνει αναφορά σε ένα μαρμαροστρωμένο στενό δρόμο, που πιθανώς πρόκειται για τον γνωστό «αρχαίο δρόμο» πάνω στον οποίο μετακινούσαν τους μαρμάρινους ογκόλιθους που κατέβαζαν στη θάλασσα.
Πρόκειται για την παλαιότερη μέχρι σήμερα γνωστή γραπτή αναφορά στον αρχαίο μόλο του Απόλλωνα.


Γράφει συγκεκριμένα ο Ιγν. Λίχτε για τον Απόλλωνα και τον αρχαίο μόλο:

«Έξ ώρας εκ της πόλεως κατά το βορειοανατολικόν μέρος της νήσου είναι η θέσις η ονομαζομένη Απόλλων. Είναι εις μίαν εξορίαν όπου υπάρχει μόνον ένας νερόμυλος οικοδομημενος από ένα Καθολικόν προ μερικών χρόνων. Είναι όμως πάρα πολλαί τοιαύται αρχαιότητες να παρατηρήση τις. Είναι φανερόν ότι ήτο μία χώρα προς αυτό το μέρος κατά το μέρος της θαλάσσης. Τα ερείπια ενός στενού δρόμου πλησίον εις τον αιγιαλόν συνιστάμενα εις εύμορφα τεμάχια μαρμάρου το αποδεικνύουν. Ο λιμένας δεν αξίζει διόλου, επειδή είναι το στόμιον αυτού πάρα πολύ ανοικτόν και υπόκειται εις τον βορειοανατολικόν άνεμον. Όμως ήτο ένα πρόχωμα (μώλος), από το οποίον απομένει μόνον τόσον όσον χρειάζεται διά να μην αλησμονηθή ολοτελώς. Ένα ποταμάκι χύνεται εις τον λιμένα, όταν ο άμμος προσχώμενος από τα κύματα δεν το χωνεύει…»

Ιγν. Λίχτε (μετάφραση Γ. Π. Κρέμου): «Νάξος», περ. ΑΠΟΛΛΩΝ (Εν Πειραιεί), τχ. 89, Μάιος 1892, σ. 68


από τον φιλόλογο Νίκο Ι. Λεβογιάννη


------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Ευχαριστούμε για τις πληροφορίες.

Unknown είπε...

Η κήρυξη της Επανάστασης στη Νάξο

γράφει ο φιλόλογος Νίκος Ι. Λεβογιάννης

Οι Ναξιώτες Φιλικοί αρκετοί στον αριθμό ανέπτυξαν στο νησί σημαντική δράση κατά την προεπαναστατική περίοδο και κάτω από δυσμενέστερες συνθήκες από εκείνες που υπήρχαν σε άλλα μέρη. Κι αυτό γιατί σε μερικά νησιά των Κυκλάδων (Νάξος, Τήνος, Σαντορίνη, Σύρος) η τυραννία ήταν διπλή, αυτή των Τούρκων και εκείνη των Φράγκων φεουδαρχών και των ντόπιων αρχόντων. Η εχθρότητα προς κάθε επαναστατική κίνηση των αρχοντάδων και των καθολικών του νησιού ήταν δεδομένη. Πολλοί αγωνιστές εξορίστηκαν και κυνηγήθηκαν. Ο απαγχονισμός του Μαρκάκη Πολίτη το 1802 είναι μια μόνο περίπτωση συνεργασίας των ντόπιων αφεντάδων με τους Τούρκους. Ο δισταγμός που παρατηρήθηκε στην αρχή για να ταχθεί η Νάξος στο πλευρό της Επανάστασης οφείλεται ακριβώς σ’ αυτή την κατάσταση. Όμως η φλόγα της Επανάστασης που απλωνόταν παντού δεν άργησε να ανάψει και στη Νάξο. Ο Νικόλαος Κασομούλης, ο Θεσσαλός αυτός αγωνιστής στα στρατιωτικά του ενθυμήματα αφιερώνει αρκετές σελίδες για την κατάσταση στη Νάξο την εποχή της Επανάστασης. Γράφει ανάμεσα σε άλλα:
«Τρεις κλάσεις εφαίνοντο εις την Αξιάν οι πολίται. Μία η των παλαιών ευγενών αρχόντων, μία των εμπόρων, μία του λαού, των χωρικών. Οι χωρικοί επαναστατήσαντες αλησμόνησαν τα προνόμια των αρχόντων και δεν τους πρόσφερναν τίποτε. Ο Αρχιερεύς βαστούσε το μέρος του λαού και τους ενθάρρυνεν. Έγιναν δυο κόμματα. Σύμφωνοι οι άρχοντες ηθέλησαν εκείναις ταις ώραις με την επιρροήν του Γ. Επιτρόπου να αλλάξουν την δημογεροντίαν. Εσυναθροίσθησαν όλοι οι πολίται εις τον Δημόσιον οίκον –δεν το κατόρθωσαν».
Ο Μ. Ν. Δαμιράλης μας πληροφορεί επίσης ότι: «Μ’ όλας τας μεταξύ των Λατίνων και Ελλήνων διχονοίας, ή μάλλον ένεκα των διχονοιών τούτων οι τελευταίοι ούτοι ησπάσθησαν μετά ζέσεως τον υπέρ ανεξαρτησίας αγώνα, οι δε ευγενείς Λατίνοι κατέφυγον εις τους πύργους αυτών εμμείναντες πιστοί εις τον Σουλτάνον. Εν τούτοις επειδή το πλείστον των κατοίκων ήσαν Έλληνες, ο Ραφτόπουλος, γενόμενος αρχηγός κατώρθωσε να συναγάγη 800 άνδρας, οίτινες επεβιβάσθησαν μετ’ αυτού όπως συνδράμωσι την κρητικήν Επανάστασιν. Εκείνοι δε, οίτινες δεν έλαβον μέρος εις τον αγώνα, υποχρεώθησαν ν’ αποτίσωσι την οφειλομένην εισφοράν».
Ο Τ. Αμπελάς γράφει: «Ο τότε Αρχιεπίσκοπος των Ορθοδόξων Παροναξίας έγραψεν επιστολήν προς τους νησιώτας υπογεγραμμένην παρ’ αυτού, του Μαυρογένους, του Δημητρακόπουλου, του Μάτζα και του Χρ. Ραυτοπούλου, εν ή συμβουλεύει τους Αιγαιοπελαγίτας να μιμηθώσι το παράδειγμα των Ανδρίων και Μυκονίων εκστρατευσάντων κατά της Καρύστου και των Παρίων και Ναξίων ετοιμαζομένων διά την εκστρατείαν της Τριπολιτζάς». Οι αρχοντάδες και οι καθολικοί αντιδρούν έντονα στην Επανάσταση κι αυτό γιατί αντιλαμβάνονται ότι κινδυνεύουν τα προνόμια που έχουν εξασφαλίσει κατά καιρούς από τον Τούρκο δυνάστη. Τα λαϊκά και ναυτικά στοιχεία του νησιού ξεσηκώνονται από τον πόθο του λυτρωμού.
Περί τα τέλη Δεκεμβρίου του 1820 φθάνει στη Νάξο απεσταλμένος του Αλ. Υψηλάντη ο Ευάγγελος Ματζαράκης εφοδιασμένος με επαναστατικές προκηρύξεις για να προετοιμάσει την επανάσταση.
Ο Ματζαράκης διαβάζει στους Ναξιώτες την επαναστατική προκήρυξη του Υψηλάντη, την οποία ο ίδιος καταχωρεί στον Κώδικα της Μητρόπολης Παροναξίας και μαζί με τον Φιλικό Μητροπολίτη Ιερόθεο ορκίζουν τους πρώτους Ναξιώτες Φιλικούς.
Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης με την προκήρυξή του προς τους νησιώτες (Οκτώβριος 1920) τους καλεί όλους, μητροπολίτες και προεστούς των Κυκλάδων, να είναι έτοιμοι για την επανάσταση του γένους: «…ζωσθείτε τα σπαθιά σας, πιάσατε τα τουφέκια σας και, συνεριζόμενοι ο εις προς τον άλλον γενναίως, να τρέξητε όλοι ομού εις τον υπέρ της δόξης θάνατον. Καιρός λοιπόν αγαπητοί μου αδελφοί. Μη φοβείσθε…».
Στις αρχές Ιανουαρίου 1821 ο Ματζαράκης μεταφέρεις στις Κυκλάδες δεύτερη προκήρυξη του Υψηλάντη της 29.12.1820: «…στέλλω προς υμάς τον Ευαγγέλην Μαντζαράκην… Ακούσατε τους λόγους του, βάλετε τας οδηγίας του εις πράξιν, διότι εξ αυτής κρέμαται και η κοινή του Γένους ευδαιμονία και ενός εκάστου η μερική ευτυχία. Ας μη δειλιάση τις από τα προβλήματά του. Ρίψατε τα όμματά σας εις τας θαλάσσας και θέλετε τας ίδει κατασκευασμένας από θαλασσοπόρους ομογενείς, ετοίμους ν’ ακολουθήσωσι το παράδειγμα των ηρώων της Σαλαμίνος».
Ο φιλικός Δημήτριος Θέμελης επίσης μετέφερε στις Κυκλάδες επιστολές του δραγομάνου του στόλου Νικολάου Μουρούζη της 7.1.1821 και του Πατριάρχη Γρηγορίου Ε΄ της 10.1.1821 με συνθηματικό περιεχόμενο. Με τις επιστολές αυτές συνιστούν τον Δημ. Θέμελη στους νησιώτες προκρίτους και ιερωμένους ως πρόσωπο «χαρακτήρος τιμίου…» και ζητούν να «…υποδεχθείτε ευνοϊκώς και φιλοφρόνως και παράσχητε αυτού χείρα βοηθείας…», «συνιστώμεν αυτόν πάσιν υμίν προτρεπόμενοι όπως ελθόντα δεξιωθήτε κατά το εικός και περιποιηθήτε αναλόγως συντελούντες τα κατά δυνατόν εις τας διευθετήσεις των υποθέσεών του» γράφει στη συστατική του επιστολή ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄.
Μεταξύ των πρώτων φιλικών της Νάξου αναφέρονται, εκτός των πρωταγωνιστών Μητροπολίτη Ιερόθεου στη Χώρα και Μιχάλη Μαρκοπολίτη στα χωριά, οι: Ραφτόπουλος, Στεκούλης, Ιωάννης Δαμηράλης, Νικόλαος Αταλιώτης, Ιερώνυμος Μπαρότζης, Ιάκωβος Κόκκος ιερεύς, Χάμπας, Νικόλαος Μυκώνιος (Κωμιακίτης) κ.ά.
Ο Ματζαράκης εργάστηκε στη Νάξο με επιτυχία για την προετοιμασία της Επανάστασης, παρά τις αντιδράσεις ορισμένων αρχόντων, οι οποίοι φοβούνταν αντίποινα από τους Τούρκους και τους Φράγκους φεουδάρχες και κυρίως από τον επίσκοπο των καθολικών. Μεταξύ Απριλίου - Μαϊου 1821 εκδηλώνονται οι πρώτες επαναστατικές κινήσεις στη Νάξο.

Ένοπλη νυκτερινή επίθεση κατά της Μητρόπολης Παροναξίας

Μια νύχτα του Μάη του 1821 (μάλλον πριν από την κήρυξη της επανάστασης στις 6 του ίδιου μήνα) μια ομάδα από ένοπλους περικύκλωσαν αιφνιδιαστικά το κτίριο της Μητρόπολης μέσα στο οποίο εκείνο το βράδυ βρίσκονταν ο Ιερόθεος, ο Μαρκοπολίτης, ο Χρ. Ραφτόπουλος και ο Ευάγγελος Ματζαράκης.
Έπεσαν πολλοί πυροβολισμοί προς την κατεύθυνση του σπιτιού του δεσπότη, προκλήθηκε μεγάλη αναστάτωση σε όλη την Χώρα, μαζεύτηκε κόσμος γύρω από το σπίτι και αναγκάστηκαν οι δράστες να τραπούν σε φυγή καταδιωκόμενοι μέσα στα σοκάκια από το συγκεντρωθέν πλήθος. «…έρριψαν βροχηδόν πυροβόλα άρματα κατά της ιεράς μητροπόλεως, ώστε εγέμισαν οι οντάδες και σάλες από κουρσούνια και κουρσουνιές ως φαίνονται άχρι τήσδε, [τόλμημα] το οποίον ούτε εις τους οθωμανικούς τόπους δεν συνέβη κατά των ιερών μητροπόλεων παρά των Οθωμανών, ου μόνον πρότερον αλλ’ ουδέ εις τας τρεχούσας περιστάσεις»
Είναι φανερό ότι η επίθεση αυτή είχε στόχο τους πρωτεργάτες της Επανάστασης στη Νάξο και με το χτύπημα αυτό και τον ενδεχόμενο θάνατό τους ήταν πολύ πιθανό να καταπνιγεί στο αίμα, πριν καν ξεσπάσει, οποιαδήποτε επαναστατική-απελευθερωτική ενέργεια.
Εξ άλλου με παρόμοιο περίπου τρόπο εξοντώθηκαν από τους Φράγκους παλιότερα ο Κων/νος Κόκκος και ο Μάρκος Πολίτης, ακριβώς γιατί τόλμησαν να ξεσηκώσουν τους χωρικούς του νησιού εναντίον της φράγκικης και τουρκικής σκλαβιάς.

Στις 6 Μαϊου του 1821 κηρύσσεται η Επανάσταση στη Νάξο από τον απεσταλμένο του Αλέξανδρου Υψηλάντη Ευάγελλο Ματζαράκη και, αφού προηγήθηκαν συγκεντρώσεις, ύψωσαν στη Μητρόπολη τη σημαία της επανάστασης στο νησί. Ο πρόξενος της Ολλανδίας στη Νάξο την εποχή εκείνη, Φραγκίσκος Σομμαρίπας περιγράφει στο ημερολόγιό του τα συναρπαστικά γεγονότα εκείνων των ημερών.
«6 Μαγίου. Στις 9 το πρωί το σώμα των Ελλήνων πριμάτων έφθασε στον αρχιεπίσκοπο Veggeti, που είχαν συνέλθει όλοι οι Καθολικοί. Είπαν ότι έπρεπε απολύτως να εκτελεσθεί η διαταγή των Υδριωτών και να υψωθεί η καινούργια σημαία και να υπακούουν. Έδειξαν γράμμα των κεφαλών (αρχηγών) των χωριών και ένα του Ορθόδοξου μητροπολίτη, το οποίο γράφει ότι μετά το μεσημέρι θα έρχονταν στην πόλη με 2000 άτομα να υψώσουν τη σημαία και τον ειδοποιούν ώστε οι άνθρωποι της πόλεως να πάνε να τους συναντήσουν. Μετά από αυτή την έκθεση οι Έλληνες προσκάλεσαν τους Καθολικούς να ομογνωμήσουν. Οι Καθολικοί, βλέποντες τον μικρό αριθμό των σε σύγκριση με τους Έλληνες και ότι ήταν όλα στη δύναμη των Ελλήνων, και προβλέποντες την ολοκληρωτική καταστροφή των Λατίνων αν δεν συμμετείχαν, συμφώνησαν να μετάσχουν. Έτσι, στις 4 ώρα το απόγευμα, στον ήχο των κωδώνων, όλοι οι Έλληνες κάτοικοι της πόλεως συνήρχοντο σαν όχλος κοντά στην μητρόπολή των, και όλοι μαζί χωρίς εξαιρέσεις άνδρες και γυναίκες πήγαν μαζί με τους ιερείς των λειτουργικά προς τον δρόμο που περίμεναν τους χωριάτες. Όταν έφθασε το σώμα των χωριατών των οποίων αρχηγοί ήταν ο μητροπολίτης των Ελλήνων και ο Μιχαήλ Μαρκοπολίτης, έφεραν μπροστά τη σημαία. Όταν τους είδαν, όλος ο κόσμος έτρεμε από χαρά, ζητωκραύγαζαν τη δόξα από αυτή την ευτυχισμένη συνάντηση και με κρότους τουφεκιών, πιστολιών κ.λπ. προσέγγισαν την πόλη. Έκαναν τον γύρο της πόλεως ψάλλοντας ελληνικά τραγούδια, συνέχισαν να ζητωκραυγάζουν από τη χαρά των και συνεχώς έρριχναν τουφεκιές κ.λπ. έως ότου έφθασαν στην ελληνική μητρόπολη. Πριν φθάσουν, ένας καθολικός αρμένιος σαράφης, ο οποίος ήταν όπως όλοι οι άλλοι στη συνοδεία, σκοτώθηκε από κτύπημα πιστολιού στο μάτι. Λέγεται ότι αυτό συνέβη γιατί ήταν εκείνος που πριν είχε προκαλέσει το μουμπακίρ. Σε όλη αυτή την τελετή, υπήρξε η σημαία υψωμένη, κρατούμενη από ΄Ελληνα ιερέα της ελληνικής μητρόπολης και δύο άλλους ο σύγκελλος και ο σακελάριος πηγαίνουν μπροστά από τη σημαία με γυμνά σπαθιά στο χέρι. Όταν έφθασαν στην μητρόπολη, ύψωσαν τη σημαία πάνω στο κωδωνοστάσιο και μετά δοξολόγησαν τον θεό γι’ αυτά τα ωραία γεγονότα. Ο Μητροπολίτης των Ελλήνων έκανε μεγάλη ομιλία στο λαό, προσκαλώντας τον να πάει να πολεμήσει τον εχθρό, και ότι μ’ αυτή την ανδρεία θα νικήσουν όλοι. Προσκάλεσε όλες τις γυναίκες να στέλνουν τους άνδρες των αμέσως στη μάχη. Έπειτα είπε ότι όλοι που ήθελαν να πάνε στα ελληνικά πολεμικά πλοία θα ελάμβαναν τρία τάληρα ο καθένας κάθε μήνα, εκτός αυτά που θα μπορούσαν να πάρουν από τη λεία. Ο Μητροπολίτης, κατευχαριστημένος και χαρούμενος είπε για τη δολοφονία που έγινε την προηγούμενη ημέρα ότι αυτό έπρεπε ακριβώς να γίνει στην ολονυχτία της μεγάλης ημέρας. Ο αρχηγός των χωριατών επίσης έκανε μεγάλη ομιλία για την ίδια υπόθεση. Έτσι έγινε η επανάσταση στη Νάξο. 7 Μαΐου, Υψώθηκε από τους Έλληνες η σημαία στο κωδωνοστάσιο. Έχει σταυρό στην άκρη της σημαίας. Ένα Ναξιακό πλοίο με 2 ιστούς, του οποίου ιδιοκτήτης είναι ο Ραφτόπουλος, είναι στην Τήνο για εξοπλισμό.
12 Μαΐου, Περίπου 20 Έλληνες αναχώρησαν για την Ύδρα. Αρχηγός των είναι ο Στεκούλης. Άγγλος υπήκοος.».
Στις 27 Μαϊου οι επαναστάτες απευθύνουν στο Ναξιακό λαό την ακόλουθη επαναστατική προκήρυξη:
«Ημείς οι υπογεγραμμένοι προεστώτες και δημογέροντες της Νάξου, εν ονόματι των παρ’ ημών διοικουμένων αδελφών μας, κηρύττομεν διά του παρόντος ότι κατά μίμησιν των λοιπών της Ελλάδος επαρχιών απεφασίσαμεν και ημείς ν’ αποτινάξωμεν τον καταδυναστεύοντα ημάς βαρύν ζυγόν της τυραννίας και να ζώμεν εις το εξής υπό σύστημα πολιτικόν, το οποίον όλον της Ελλάδος αποδέχθη, απολαμβάνοντες την εκ τής νομίμου διοικήσεως ευδαιμονίαν.
Αλλ’ επειδή των τοιούτων μεγάλων επιχειρημάτων η αισία και κατ’ ευχήν έκβασις εξήρτηται από την καλήν διεύθυνσιν, δια τούτο και ημείς, μιμούμενοι το όλον της Ελλάδος, προσκαλούμεν τον εκλαμπρότατον πρίγκηπα Αλέξανδρον Υψηλάντην, ως αρχηγόν και πληρεξούσιον διοικητήν, εις απόκτησιν των εθνικών μας δικαιωμάτων και εις σύστασιν πολιτικού συστήματος, αναλόγου με τον χαρακτήρα του έθνους μας και ελπίζομεν ότι η ελληνική του ψυχή, καταφλεγομένη από τον καθαρόν του πατριωτισμόν, δεν θέλει τον αφήσει να μένη κωφός εις τας τόσας ικετικάς παρακλήσεις των δυστυχών ομογενών του. Περί δε της ασφαλείας του σεβαστού υποκειμένου του εγγυούμεθα άπαντες με την ζωήν μας. αωκα΄ Μαϊου κζ΄ Ναξία
Παροναξίας Ιερόθεος Ιάκωβος Κόκκος πρωτονοτάριος
Ιωάννης Ταμηράλης Ιερώνυμος Μπαρότζης
Νικόλαος Μαυρομάτης Νικόλαος Αταλιώτης
Παναγιώτης Φλάμπουρος Γεώργιος Μελισσηνός».
Δημήτριος Γ, Λύκαρης

Στις 6 Μαΐου 1821 οι Ναξιώτες Φιλικοί ξεσηκώθηκαν και ξεσήκωσαν και τον κόσμο, συγκεντρώθηκαν 2000 και πλέον άτομα στο χώρο μέσα κι έξω από τη Μητρόπολη και κήρυξαν την επανάσταση.
Στις 27 Μαΐου οι Ναξιώτες επαναστάτες, αφού πήραν στα χέρια τους την Επαναστατική προκήρυξη των Καλτεζών προς τους νησιώτες, εξέδωσαν και κυκλοφόρησαν την δική τους προκήρυξη. Για το λόγο αυτό οι μελετητές θεωρούν την 27η Μαΐου 1821 ως την επίσημη ημερομηνία έναρξης της Επανάστασης στη Νάξο.
Το πρωτότυπο της επαναστατικής προκήρυξης των Καλτετζών προς τους νησιώτες βρίσκεται στο Ιστορικό Αρχείο Νάξου. Φωτοαντίγραφο της προκήρυξης αυτής και μεταγραφή της δημοσίευσε ο Ιακ. Αν. Ναυπλιώτης στο περιοδικό «Ναξιακά» τχ. 15(53), Δεκ.-Φεβρ. 2005, σ. 8-9.
Από τις πρώτες ενέργειες που έγιναν στη Νάξο μετά την επίσημη κήρυξη της Επανάστασης ήταν η εγκαθίδρυση Εφοριών, μια ολιγομελής επιτροπή, με έργο τη διοίκηση του νησιού, τη στρατολόγηση νέων για συμμετοχή στον Αγώνα και τη συγκέντρωση των δοσιμάτων (φορολογία) για τη συντήρηση και ενίσχυση του ναυτικού των τριών κυρίως νησιών (Ύδρα, Σπέτσες, Ψαρά), καθώς και την αποκάλυψη και καταγγελία των αντεπαναστατικών στοιχείων.
Τη συγκρότηση και οργάνωση της επιτροπής ανέλαβε ο πληρεξούσιος του Αλ. Υψηλάντη στη Νάξο Ευάγγελος Ματζαράκης. Την πρώτη «Εφοριακή» Επιτροπή αποτέλεσαν οι: Ιερώνυμος Μπαρότσης, Μιχαήλ Μαρκόπουλος (Μαρκοπολίτης), Σπ. Κορφιάτης, Ν. Μαυρομάτης, Ιάκωβος Κόκκος, Ν. Αταλιώτης για την εφαρμογή του θεσπίσματος του Δ. Υψηλάντη. Το πρώτο σχετικό έγγραφο των Εφόρων και Προεστώτων της Εθνικής Διοίκησης της Νάξου είναι το παρακάτω: «Ημείς οι κατά την τάξιν την διοριζόμενην εις το ψήφισμα του εκλαμπροτάτου Πρίγκηπος Δ. Υψηλάντη, εκλεχθέντες με κοινήν των συμπατριωτών μας ψήφον, έφοροι και προεστώτες της εθνικής της νήσου μας διοικήσεως, υποσχόμεθα ότι κατά τους Όρκους ημών θέλομεν φυλάξει πίστιν εις την πατρίδα ,υποταγήν εις τους νόμους και πεποίθησιν εις τον γενικόν Επίτροπον του γένους και Αρχιστράτηγον Πρίγκηπα Αλέξανδρον Υψηλάντην και εις τον πληρεξούσιον αυτού αυτάδελφον Πρίγκηπα Δημήτριον Υψηλάντην.
Υποσχόμεθα ότι, διοικούντες με πατριωτισμόν και αδέκαστον δικαιοσύνην, θέλομεν φυλάττει ακριβώς και κάμνομεν να φυλάττωνται από τους συμπατριώτας μας όλα τα άρθρα του θεσπίσματος του Πρίγκηπος Δημητρίου Υψηλάντη το οποίον μας κοινοποιείται σήμερον και μας δίδεται επικυρωμένον αυτού αντίγραφον από τον πληρεξούσιον αυτού Κύριον Ευαγγέλη Ματζαράκην.
Όθεν υπογράφομεν το παρόν επιθέτοντες και της Κοινότητος ημών την σφραγίδα.
Νάξος τη 13 Ιουλίου 1821
Ιερώνυμος Μπαρότζης σύντεχνος
Δ .Μιχαήλ Μαρκόπουλος
Δια Σπ. Κορφιάτην, Χαράλαμπος Λυκιαρδόπουλος
Νικ. Μαυρομάτης Μ.
Ιάκωβος Κόκκος πρών Πρωτονοταρίου
Ν. Αταλιώτης».

Η Εφοριακή αυτή επιτροπή ανέπτυξε σημαντική δράση κατά τον πρώτο χρόνο της Επανάστασης.
Παράλληλα με μεγάλο ενθουσιασμό εκατοντάδες νέοι στρατολογούνται για να αποσταλούν στη μαχόμενη Ελλάδα. Υπάρχουν όμως και εκείνοι που ανησυχούν για την κατάσταση αυτή φοβούμενοι τους κινδύνους από τη συμμετοχή σ’ ένα ξεσηκωμό που είναι αβέβαιης εξέλιξης. Οι αντιδράσεις αυτές προκαλούν διχασμό στον κόσμο. Οι Μπουργιανοί έρχονται σε αντίθεση με τους Νιοχωρίτες και ο δεσπότης μαζί με τους Ραφτόπουλους, τους Δαμιράληδες, τον Αταλιώτη, προσπαθούν να κρατήσουν ζωντανή τη φλόγα της Επανάστασης.
Αντίθετα οι Καθολικοί με επί κεφαλής τον επίσκοπο Ανδρέα Βεγγέτη αποτελούν συντεταγμένη ομάδα που αντιδρά στην Επανάσταση.
Ο καθολικός επίσκοπος θεωρεί ότι δεν τους συμφέρει να πετύχει η επανάσταση και εκτιμώντας παράλληλα ότι είναι πολύ αβέβαιη η εξέλιξή της διστάζει να εκθέσει το ποίμνιό του σε μια εξόχως αβέβαιη περιπέτεια. Έτσι όχι μόνο κρατά μακριά από τους επαναστάτες το καθολικό στοιχείο του νησιού, αλλά αντιδρά και υπονομεύει τις πρώτες ενέργειες της Επαναστατικής επιτροπής (στρατολόγηση, είσπραξη δοσιμάτων για την Επανάσταση, διασπορά ανησυχιών και ζιζανίων στον κόσμο κ.λπ.).
Παρόλα αυτά οι φλογεροί Ναξιώτες Φιλικοί με πρωταγωνιστές τους Ι. Μ. Δαμηράλη και Ζ. Ραφτόπουλο κατορθώνουν να μαζέψουν πολλούς νέους και με δικά τους έξοδα για τη μετακίνηση και συντήρησή τους έτρεξαν στα πεδία των μαχών στην υπόλοιπη Ελλάδα. Οι Ναξιώτες πολεμιστές πήραν μέρος σε πολλές μάχες, στην Κάρυστο, την Αθήνα, την Κόρινθο, τη Χίο, την Κρήτη, την Τριπολιτσά, ως το τέλος του Αγώνα. Ανάμεσά τους βρέθηκαν και πολλοί Κρητικοί κάτοικοι της Νάξου, όπου είχαν καταφύγει μετά την επανάσταση του Δασκαλογιάννη.
Στόλο η Νάξος δεν είχε, όπως και τα άλλα Κυκλαδονήσια, για να τον θέσει στην υπηρεσία της Επανάστασης. Ωστόσο τα δύο πλοία που είχε, 240 τόνων, με 24 ναύτες και 4 κανόνια, μπήκαν αποκλειστικά στην υπηρεσία αυτή. Το ένα από αυτά τα πλοία ήταν του Ι. Μ. Δαμιράλη και το άλλο του Ζ. Ραφτόπουλου, οι οποίοι πολλές φορές μετέφεραν στρατεύματα και τροφοδότησαν πολιορκημένα κάστρα.
Συγκεντρώθηκαν επίσης και αρκετά γρόσια για την ενίσχυση του στόλου τον πρώτο χρόνο της Επανάστασης, τα οποία εστάλησαν στην Ύδρα.

(από το υπό έκδοση βιβλίο του αρθρογράφου: «ΝΕΟΤΕΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑ Της ΝΑΞΟΥ 1800-2000»)
Στο επόμενο: Οι Ναξιώτες Φιλικοί και Αγωνιστές του '21

Unknown είπε...

Κατάλογος Ναξιωτών Φιλικών και Αγωνιστών του ’21

1.Άνθιμος Γ΄ Χωριανόπουλος: από την Κωμιακή, Οικουμενικός Πατριάρχης
2.Αγγελετάκης Ιωάννης: Στρατιώτης
3.Αγαπητός Γιακουμής: από την Απείρανθο
4.Αλισάφης Παντολέων Ιωαν.: Στρατιώτης Γ΄
5.Αναπλιώτης Αν.
6.Αταλιώτης Νικόλαος: Γ΄τάξης, υπογράφει στις 27.5.1821 την επαναστατικά προκήρυξη των Ναξιωτών.
7.Βαρώτσης Σπυρίδων: Αξ/κός Ζ΄τάξης
8.Βελάσης Μιχαήλ (από τη Χίο): Στρατιώτης
9.Βλυσίδης Χριστόδουλος: Στρατιώτης Γ΄
10.Γιακουμής Βασίλειος Ιακ. : συμπολεμιστής του Μικώνιου
11.Δαμιράλης Ιω. Μ. Φιλικός, καραβοκύρης, υπογράφει στις 27.5.1821 την επαναστατικά προκήρυξη των Ναξιωτών.
12.Δαμιράλης Μάρκος: Φιλικός, μέλος της διευθυντικής επιτροπής Ναυπλίου, ταμίας της επιτροπής αγώνα κ.λπ.
13.Δαφνάκης Αντώνιος: (από την Κρήτη), Στρατιώτης Γ΄
14.Δωρόθεος Τζώτης: Ηγούμενος Μονής Φανερωμένης
15.Επισκοπάκης Ιωάννης: Στρατιώτης
16.Ζολοτάκης Ματθαίος: (από την Κρήτη), Υπαξ/κός Β΄
17.Ιερόθεος Αριστάρχου: Μητροπολίτης Παροναξίας
18.Καλάντης Παναγής: πολέμιος των καθολικών και από τους πρωταγωνιστές στην Επανάσταση στη Νάξο.
19.Καλαβρός Γεώργιος: από το Φιλώτι
20.Καλλιβούρτζης Μιχαήλ: Φιλικός, μυήθηκε στη Σμύρνη
21.Καλλίνικος Βαρβατάκης, Ηγούμενος Μονής Αγίου Ελευθερίου Σαγκρίου
22.Κικλιμωτάκης Αντώνιος: Στρατιώτης Γ΄
23.Κληρονόμος Μανόλης Δημ.: Στρατιώτης Γ΄
24.Κόκκος (Πρωτονοτάριος)Ιακ., υπογράφει στις 27.5.1821 την επαναστατικά προκήρυξη των Ναξιωτών.
25.Κόκκος Κων/νος
26.Κόκκος Νικόλαος
27.Κονδύλης Μιχαήλ: καπετάνιος
28.Κορνήλιος Ιάκωβος: μυήθηκε Φιλικός στην Κων/πολη σε ηλικία 30 ετών.
29.Κορφιάτης Σπ.
30.Κορωνέλης Γ.: Φιλικός, δικαστικός στο Κίεβο
31.Κουτρουμπής Λορέντζος: Στρατιώτης Γ΄
32.Κριμιτζάς Δημ. ή Τακτικοδημήτρης: από την Απείρανθο, συμπολεμιστής του Μικώνιου
33.Λαδουκάνης Γεώργιος: Υπαξ/κος Β΄
34.Λάσκαρης Δημήτριος: Προεστός στη Νάξο
35.Λεντούδης Γ. :Φιλικός, δάσκαλος στο Ιάσιο της Μολδοβλαχίας, μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία από τον Γ. Γάτζο στις 12.2.1819
36.Λινάρδος Νικόλαος: Υπαξ/κός Α΄
37.Λύκαρης Δημ. Γ., υπογράφει στις 27.5.1821 την επαναστατικά προκήρυξη των Ναξιωτών.
38.Μακραντωνάκης Γεώργιος: (από την Κρήτη), Στρατιώτης Γ΄
39.Μανιάτης Νικόλαος: Στρατιώτης Γ΄
40.Μανταλάκης Γεώργιος: (από την Κρήτη) Υπαξ/κός Β΄
41.Μαρκοπολίτης Μιχαήλ, αρχηγός των αγροτών της Δρυμαλιάς
42.Μάτσας Μάρκος, Φιλικός, υπέγραψε προκήρυξη στους Αιγαιοπελαγίτες και πήρε μέρος στην εκστρατεία της Τρίπολης
43.Μαυρογένης Κωνσταντίνος, Φιλικός
44.Μαυρογένης Νικόλαος, Φιλικός
45.Μαυρογιαννάκης Νικόλαος: (από Κρήτη) Στρατιώτης Γ΄
46.Μαυρομάτης Νικ., υπογράφει στις 27.5.1821 την επαναστατικά προκήρυξη των Ναξιωτών.
47.Μελισσηνός Γεωργ., υπογράφει στις 27.5.1821 την επαναστατικά προκήρυξη των Ναξιωτών.
48.Μελισσηνός Τ.
49.Μεταξάς Ιωάννης: Υπαξ/κός Α΄
50.Μικώνιος Νικόλαος: αγωνιστής με πολλά αριστεία ανδρείας και παράσημα του Αγώνα, από την Κωμιακή
51.Μίρκοβιτζ Μιχαήλ: (εκ Ραγούζης) Υπαξ/κός Β΄
52.Μπαζαίος: συγγενής του Γργ. Σάλα, τον ακολούθησε στην Πελοπόννησο.
53.Μπαρίκας Γεώργιος: Στρατιώτης Γ΄
54.Μπαρότζης Αλέξανδρος
55.Μπαρότζης Ιερώνυμος υπογράφει στις 27.5.1821 την επαναστατικά προκήρυξη των Ναξιωτών.
56.Μπατσοβάς ή Λιτσάρδου Νικόλαος: (Κρητικός) Στρατιώτης Γ΄
57.Μπατσόγλου Ιωάννης: Στρατιώτης Γ΄
58.Μπιτζιλαίου Βασίλειος του Μάρκου: από την Κωμιακή
59.Ναυπλιώτης Νικόλαος του Αναστασίου: από τη Χώρα, έμενε στην Πάρο.
60.Πάγκαλος Δημήτριος: από τη Χώρα, χάλκινο αριστείο ανδρείας
61.Παγώνης Παναγής: από τη Χώρα, χάλκινο αριστείο ανδρείας
62.Παντελάκης Κυριάκος: (Κρητικός) Υπαξ/κός Α΄
63.Παπαδάκης Κων/νος: (Κρητικός) Υπαξ/κός Β΄
64.Παπαδιά Ανθούσα: (Κρητικιά) Στρατιώτης Γ΄
65.Παπαρρηγόπουλος Ιω. : Φιλικός με πολύπλευρη δράση
66.Πισκοπάκης Ιω.: (Κρητικός) Στρατιώτης Γ΄
67.Πλανάς Νικόλαος: καπετάνιος.
68.Πολίτης Νικόλαος: Υπαξ/κός Β΄
69.Ραυτόπουλος Ηλίας: (εκ Κεφαλληνίας) Υπαξ/κος Α΄
70.Ραφτόπουλος Αλέξανδρος
71.Ραφτόπουλος Ζ. : Υποπλοίαρχος Β΄ τάξης, πήρε μέρος με το πλοίο του σε όλο τον Αγώνα.
72.Ραφτόπουλος Π.
73.Ραφτόπουλος Χριστόδουλος
74.Σαλαμές Γεράσιμος: Ναύτης
75.Σάλας Γρηγόριος, υπασπιστής του Δημ. Υψηλάντη
76.Σκληράκης Ανδρέας Γεωρ.: από την Απείρανθο, χάλκινο αριστείο ανδρείας
77.Σκληράκης Ιωάννης: από την Απείρανθο, χάλκινο αριστείο ανδρείας
78.Στεκούλης Γεράσιμος: καπετάνιος
79.Ταταράκης Κων/νος: Υπαξ/κός Β΄
80.Τσιμουλάκης Μάρκος: (Κρητικός) Υπαξ/κός Β΄
81.Φλάμπουρος Παν.:από τη Χώρα υπογράφει στις 27.5.1821 την επαναστατικά προκήρυξη των Ναξιωτών.
82.Φλιτζανάκης Γρηγόριος: Στρατιώτης Γ΄
83.Φραγκίσκος Μανώλης Νικ. :από την Απείρανθο, χάλκινο αριστείο ανδρείας
84.Φράγκος Παναγιώτης: Υπαξ/κός Β΄
85.Χαλκιαδάκης Σταμάτιος: (Κρητικός) Υπαξ/κός Β΄
86.Χαμπάκης Νικόλαος Β.: Στρατιώτης Γ΄
87.Χάμπας Αντώνιος: συνέβαλε στον ξεσηκωμό των κατοίκων των Μελάνων
88.Χάμπας Ιωάννης: είχε στρατολογηθεί και πολέμησε στον Μοριά.
89.Χουζούρης Ιωάννης Κ.: από το Φιλώτι, χάλκινο αριστείο ανδρείας

Ανώνυμος είπε...

Το είδατε;

http://kykladesnews.gr/greece-islands-naxos/66-newscategory/57241-2010-09-02-06-54-19.html

Στις Μέλανες μας φόρεσαν τα γυαλιά. Και εμείς έχουμε προϊστορικό κάστρο, αρχαίο λατομείο, αρχαίο κούρο, αρχαία επιγραφή, αρχαίο μονοπάτι και αρχαίο λιμάνι αλλά...σκατά δείχνουμε.

Τον αρχαίο μόλο ήθελαν και θέλουν να τον θάψουν για να κάνουν λιμάνι να έρχονται τα κότερα να μας αφήνουν τα σκατά τους, το αρχαίο λατομείο είναι εγκαταλελειμμένο, ο αρχαίος Κούρος κοντεύει να χάσει τη μορφή του, στην αρχαία επιγραφή δεν μπορείς να πας αν δεν ξέρεις, το κάστρο επίσης το επισκέπτεσαι δύσκολα αφού δεν υπάρχει σαφές μονοπάτι και όλο το αρχαίο μονοπάτι είναι θαμμένο κάτω από τα θεμέλια των μισών σπιτιών του χωριού.

Μπράβο στους Μελανίτες.

Εμείς να συνεχίσουμε να τρωγόμαστε μεταξύ μας σαν τα γουρούνια και να προσκυνάμε και να γλείφουμε την εξουσία που τόσες δεκαετίες μας έχει χεσμένους και μας κοροϊδεύει.

Σκατά στη μούρη μας.